تیتر20 - ایران و کشورهای گروه 1+5 بعدازظهر سهشنبه به توافقی تاریخی دست یافتند تا در کنار شهروندان ایرانی، خودروسازان نیز جشن بگیرند، جشن از آن جهت که حالا دیگر میتوانند با جهان ارتباط برقرار کرده و از انزوا خارج شوند.
از آنجاکه قرار است از پس توافق هستهای، تحریمهای بینالمللی علیه ایران لغو شوند، بسیاری از خودروسازان بزرگ دنیا دیگر محدودیتی در شراکت با همتایان ایرانی نخواهند داشت و بهعبارت بهتر، «جاده مخصوص» میتواند میزبان بزرگان صنعت خودرو دنیا باشد.
اتفاقا به فاصله کوتاهی از اعلام رسمی توافق هستهای، رسانههای خارجی از واکنش مثبت برخی خودروسازان دنیا به این موضوع خبر داده و عنوان کردند که غولهای صنعت خودرو جهان چشم به بازار ایران دوخته و خود را آماده حضور در آن کردهاند.
در این بین اما برخی اخبار غیررسمی از تداوم محدودیت آمریکاییها برای همکاری با شرکتهای ایرانی از جمله خودروسازان، حکایت دارند.
واکنش پژو
در بین خودروسازانی که پیشتر آمادگی خود را برای حضور در ایران اعلام کرده بودند، فعلا فقط مسوولان پژوسیتروئن واکنش رسمی به این موضوع نشان داده و از همکاری مشترک باخودروسازان ایرانی صحبت به میان آوردهاند.
رنو و پژو بهعنوان دو خودروساز بزرگ فرانسه،فعالیتهای بزرگی در ایران داشتند که پس از تشدید تحریمها متوقف یا محدود شدند و حالا با توجه به توافق هستهای، این فعالیتها دوباره از سرگرفته خواهد شد.
آن طور که خبرگزاری رویترز گزارش داده، پژوسیتروئن سرگرم مذاکرات پیشرفته با بزرگترین خودروساز ایران (ایران خودرو) ، بوده و انتظار دارد با لغو تحریمها، پیشرفت سریعی را (برای حضور در ایران) داشته باشد.
به گفته ژان کریستوف کمار، مدیر امور منطقه آفریقا و خاورمیانه پژو، توافق هستهای میان ایران و کشورهای گروه 1+5، راه را برای پیشرفت مذاکرات پژو و ایران خودرو هموار کرده است.
یکی از نکات مهمی که کمار به رویترز گفته، تغییر رفتار پژو در بازار ایران است، چه آنکه وی بر پیاده کردن پروژهای جدید در ایران خودرو صحبت به میان آورده است. کمار با بیان اینکه ایران خودرو فعلا مدلهای قدیمیتر پژو را در ایران مونتاژ میکند، گفته که تحت شراکت جدید، از بهروزترین طراحی و موتورهای پژو، برای تولید محصول در ایران خودرو استفاده میشود و دستاورد این پروژه، جهش نسل محصولات پژو در ایران خواهد بود. با توجه به اظهارات کمار، مشخص میشود دیگر قرار نیست بازار ایران محل تولید و عرضه خودروهای قدیمی پژو باشد و این شرکت فرانسوی پذیرفته که محصولاتی جدید را در جاده مخصوص به تولید برساند.
کمار اما در ادامه گفتوگو با رویترز، تاکید کردهکه برداشته شدن قریب الوقوع تحریمهای مالی، گشایش زنجیره تامین قطعات را بهدنبال خواهد داشت و این موضوع به پژو امکان میدهد فروش معمولی قطعات به ایران را از سربگیرد.
بنابر گزارش رویترز، پژو در سال 2012 و تحت فشار سهامدار وقت خود جنرال موتورز، ارسال قطعات مدلهای 206 و 405 خود به ایران خودرو را متوقف کرد، با این حال اما شریک ایرانی اش اندکی بعد تامین قطعات مورد نیازش را از طریق واسطهها آغاز و بهنوعی سهم حدود 30 درصدی پژو در این بازار حفظ شد. طبق اعلام خودروساز فرانسوی، سال گذشته حدود 350 هزار دستگاه خودرو با برند پژو در ایران به تولید رسیده است که عدد نسبتا قابل توجهی بهشمار میرود.
اما نکته مهم دیگر اظهارات مدیر امور منطقه آفریقا و خاورمیانه پژو، این است که وی به «جوینت ونچر»(سرمایهگذاری مشترک)با ایران خودرو نیز اشاره و حتی بهنوعی این شرکت را یکی از پایگاههای صادراتی خود در آینده اعلام کرده است. طبق گفتههای وی، پژو «تولیدی برنامهریزی شده میان این شرکت و ایران خودرو» را برای بازارهای صادراتی خود مورد استفاده قرار خواهد داد.
گفتههای کمار در حالی است که بنابر گزارش رویترز، رنوی فرانسه هم تصمیم دارد تولید تندر-90 را در ایران از سر بگیرد (افزایش دهد)، تا از رقیب هموطنش در یکی از بازارهای بزرگ خاورمیانه عقب نماند. رنو اگرچه مانند پژو، ارتباط با ایران را پس از تشدید تحریمها بهطور کامل قطع نکرد، اما فعالیتهایش را بهشدتکاهش داد.
رنو البته همواره از تمایل به ماندن در ایران صحبت به میان آورد و تنها مانع این «ماندن» نیز تحریمهای بینالمللی بود که با برطرف شدن آنها، رنوییها حالا میتوانند فعالیتهایشان در جاده مخصوص را گسترش دهند. البته در حال حاضر بحثهایی بر سر ادامه فعالیت رنو در ایران به وجود آمده که شاید در نهایت به قطع همکاری یکی از خودروسازان کشور با این شرکت فرانسوی، بینجامد. هرچه هست، مسوولان رنو هنوز واکنشی رسمی به توافق هستهای نشان نداده و باید منتظر ماند و دید برنامه آنها برای افق همکاریهایشان در صنعت و بازار خودرو ایران چیست.
فولکس هم میآید
به جز فرانسویها اما برخی دیگر از غولهای خودروسازی اروپا مانند فولکس نیز از توافق هستهای ایران و 1+5 خرسند شده و ظاهرا برنامههایی برای حضور در جاده مخصوص دارند. بنا به گزارش رویترز و به نقل از منابع آگاه صنعتی، فولکس واگن آلمان مدتها در انتظار توافق هستهای بوده و در این مدت خود را مهیای ورود دوباره به ایران کرده است. فولکس واگن تا پیش از تشدید تحریمها، با خودروسازی خصوصی ایران همکاری داشت، اما تحریم اجازه ماندن و گسترش فعالیت را به این غول آلمانی صنعت خودرو جهان نداد.
با این حال، طی یک سال و نیم گذشته و همزمان با حصول پیشرفت در مذاکرات هستهای، اخباری مبنی بر مذاکرات پشت پرده فولکسیها با خودروسازان ایرانی منتشر شد و اگرچه رسما مورد تایید قرار نگرفت، اما تکذیب هم نشد. به تازگی نیز عنوان شده که فولکس واگن با لغو تحریمها مذاکرات جدی تری را با خودروسازان ایرانی انجام خواهد داد تا شاید پس از رنو و پژو، سومین شریک معتبر جاده مخصوصیها لقب بگیرد.
ابهام در آمدن آمریکاییها
اما در حالی که طی یک سال و نیم گذشته خبرهایی مبنیبر مذاکراه خودروسازان آمریکایی با همتایان ایرانی شان به گوش رسید، پایگاه خبری دی هیل از محدودیت حضور شرکتهای ایالاتمتحده در ایران خبر داده است. بر ایناساس، با وجود حصول توافق جامع هستهای، شهروندان آمریکایی و بنگاههای اقتصادی و بانکهای این کشور همچنان بهطور کلی از هرگونه معامله با شرکتهای ایرانی منع شدهاند.بهعبارت بهتر، پس از لغو تحریمها، تنها صادرات مواد غذایی و فرش از ایران به آمریکا و صادرات هواپیما از آمریکا به ایران، امکانپذیر است و ظاهرا امکان همکاری میان خودروسازان دو کشور وجود ندارد.
این در حالی است که به گزارش رویترز، فورد بهعنوان یکی از غولهای خودروسازی ایالاتمتحده، برنامههایی برای حضور در صنعت و بازار خودرو ایران دارد. همچنین رسانههای خارجی پیشتر از مذاکره جنرال موتورز با یکی از خودروسازان ایران صحبت به میان آورده بود و حتی تاکید داشتند که پس از توافق هستهای و لغو تحریمها، همکاری این دو شرکت آغاز خواهد شد./دنیای اقتصاد