کدام بخش‌های انرژی سریع‌ترین رشد را تجربه کردند؟

تیتر20- آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) پیش بینی کرده است هزینه روی تجدیدپذیرها از نیروی مبتنی بر سوخت فسیلی فراتر خواهد کرد و بازار انرژی هند رکورددارسریع‌ترین نرخ رشد در جهان خواهد شد.

سازمان ملل متحد پیش بینی کرده است که جمعیت جهان از ۷.۶ میلیارد نفر به ۹.۸ میلیارد نفر تا سال ۲۰۵۰ رشد خواهد کرد و این نرخ رشد به همراه رشد سریع شهرنشینی‌، موتور رشد تقاضا برای انرژی خواهد بود.

تقاضای جهانی برای برق دو برابر سریع‌تر از مصرف انرژی رشد کرده و تا سال ۲۰۴۰ ممکن است به میزان بیش از ۵۰ درصد رشد کند و تقاضا برای انرژی طی این مدت ۲۵ درصد افزایش پیدا خواهد کرد.

در این بین چالش تامین تقاضای رو به رشد برای انرژی و کاهش آلایندگی‌های مضر و گازهای گلخانه‌ای همچنین قابل توجه خواهند ماند. غلظت جوی جهانی دی اکسید کربن ۱.۴ درصد در سال ۲۰۱۷ رشد کرد که بزرگترین رشد سالانه ثبت شده تاکنون بود.

وب سایت اویل پرایس به بررسی بخش‌های مختلف انرژی پرداخته که سریع‌ترین نرخ رشد را داشته‌اند و در کنار آن بخشهای رو به افول را بررسی کرده است که به این ترتیبند:

برندگان

۱- تجدیدپذیرها

بخش انرژی تجدیدپذیر طی چند سال گذشته رونق قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده است. طبق گزارش ۲۰۱۹ آژانس بین‌المللی انرژی، انرژی تجدیدپذیر در حال فتح دنیاست و با سرعت بی سابقه‌ای در سیستم انرژی جهانی نفوذ می‌کند. طبق اعلام انجمن صنایع انرژی خورشیدی، آمریکا در سه ماهه اول سال ۲۰۱۹ حدود ۴.۸ گیگاوات ظرفیت فوتوولتائیک خورشیدی نصب کرده که رشد سالانه ۲.۱ درصدی را نشان می دهد.

حدود ۳۸ درصد از انرژی جدید در قالب خورشیدی بوده که انرژی خورشیدی را دومین مشارکت کننده بزرگ در سبد انرژی جدید این کشور پس از گاز طبیعی ساخته است.

در بعد جهانی، پیش بینی شده که تاسیسات فوتوولتائیک به رکورد بالای جدید ۱۱۴.۵ گیگاوات خواهد رسید که بیانگر رشد سالانه ۱۷.۵ درصدی است.

نیروی بادی همچنان کمتر از پتانسیل خود مورد استفاده قرار می‌گیرد و حدود ۰.۳ درصد از نیازهای انرژی جهان را تامین می‌کند. با این حال این بخش در آستانه رشد باورنکردنی قرار دارد و آژانس بین‌المللی انرژی پیش بینی کرده که نیروی بادی فراساحلی تا سال ۲۰۴۰ به یک صنعت یک تریلیون دلار تبدیل می‌شود.

پس از وقفه کوتاهی که در رشد نیروی بادی در سال ۲۰۱۸ پیش آمد، این بخش در سال ۲۰۱۹ بهبود پیدا کرد.

انجمن انرژی بادی آمریکایی اعلام کرده که ۱۹۲۷ مگاوات تاسیسات نیروی بادی در سه ماهه سوم تکمیل شد و کل ظرفیت نصب شده این کشور را به ۱۰۰ گیگاوات رساند. مجموع تاسیسات در مسیر رشد سالانه حدود هشت درصد قرار دارند.

در مجموع آینده انرژی تجدیدپذیر جهانی روشن به نظر می‌رسد و آژانس بین‌المللی انرژی پیش بینی کرده که این بخش در فاصله سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴ به میزان ۵۰ درصد رشد کرده و به ۳۷۰۰ گیگاوات می رسد. انرژی تجدیدپذیر ۸.۵ درصد از نیازهای انرژی جهان را در سال ۲۰۱۷ تامین کرد اما این رقم تا سال ۲۰۴۰ می‌تواند به حدود ۳۰ درصد بالغ شود.

در آمریکا انرژی پاک برای ۷۷۷ هزار نفر اشتغال ایجاد کرده که تقریبا برابر شاغلان بخش مخابرات است. انرژی بادی و خورشیدی برای افراد بیشتری در مقایسه با انرژی زغال سنگ در ۳۰ ایالت آمریکا اشتغال ایجاد کرده است.

۲- گاز طبیعی

تقاضا برای گاز طبیعی نرخ رشد باورنکردنی ۴.۶ درصد را در سال ۲۰۱۸ داشت و ۳۱۴ میلیون تن گاز طبیعی تحویل داده شد و با ادامه گذر از زغال سنگ به گاز در تولید برق، این روند رشد در سال ۲۰۱۹ ادامه پیدا کرد.

گاز طبیعی اکنون ۴۵ درصد از رشد مصرف انرژی طی یک دهه گذشته را تشکیل می‌دهد.

با پیش بینی آژانس بین‌المللی انرژی که اعلام کرده که تقاضا برای گاز طبیعی دو درصد در سال ۲۰۱۹ و تا پنج سال آینده به طور میانگین سالانه ۱.۶ درصد رشد خواهد کرد، انتظار می‌رود تقاضا برای گاز طبیعی ملایم شود. کندی رشد تقاضا برای گاز طبیعی عمدتا به دلیل مصرف کمتر چین خواهد بود که پیش بینی شده است پس از رشد ۱۸.۱ درصدی در سال ۲۰۱۸، تا سال ۲۰۲۴ به میزان تنها هشت درصد در سال رشد کند.

آژانس بین‌المللی انرژی انتظار دارد مصرف گاز طبیعی تا سال ۲۰۵۰ به میزان ۴۰ درصد رشد کند. گاز طبیعی می‌تواند نقش کلیدی در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ایفا کند. بکارگیری سریع گاز طبیعی عامل افت مستمر نیروگاه‌های زغال سوز در بسیاری از کشورها از جمله آمریکا بوده است.

۳- انرژی هسته‌ای

انرژی هسته‌ای همچنان مشارکت رو به رشدی در تقاضا برای انرژی پاک و مطمئن دارد. تولید انرژی هسته‌ای جهانی از ۴۴۹ رآکتور فعال جهان به ۲۵۶۳ تراوات ساعت رسید.

مجموعا ۵۵ رآکتور در دست ساخت هستند و ساخت پنج رآکتور آغاز شده است. این بخش رشد قوی را نشان داده و ۲۰ رآکتور جدید قرار است پیش از پایان سال ۲۰۲۰ به شبکه جهانی متصل شوند.

انرژی هسته‌ای حدود ۱۰ درصد از برق جهان را تامین می‌کند و دومین منبع بزرگ نیروی دارای آلایندگی اندک است. سهم مذکور تا سال ۲۰۵۰ بدون تغییر خواهد ماند. آمریکا به انرژی هسته‌ای وابستگی بیشتری دارد و انرژی هسته‌ای منبع تولید ۸۰۸ تراوات ساعت برق در سال ۲۰۱۸ یا معادل ۲۰ درصد از کل تولید برق بود. این روند با وجود این که منتقدان خود را دارد، تا چند دهه آینده به همین منوال ادامه پیدا خواهد کرد.

بازندگان

۱- نفت

میادین نفتی جهان امسال در مقایسه با پیک سال گذشته، نفت کمتری تولید کردند. طبق آمار Y-Charts، تولید نفت خام در اوت به ۸۲.۴۶ میلیون بشکه در روز در مقایسه با ۸۴.۷۲ میلیون بشکه درروز در نوامبر سال ۲۰۱۸ - که پیک تولید پنج سال گذشته بود - رسید.

با این‌همه کاهش مذکور ممکن است ناشی از محدودیت عرضه داوطلبانه تولیدکنندگان اوپک باشد در حالی که تولید آمریکا به رکورد ۱۲.۸ میلیون بشکه در روز رسیده است که بیشترین میزان تولید یک کشور در دنیا به شمار می‌رود.

اما با وجود رشد سریع منابع انرژی تجدیدپذیر و پاک، بعید است که بتوانند با روند سریع رشد تقاضا برای انرژی همگام بمانند و از این رو همچنان به نفت نیاز است. در واقع انتظار می‌رود تولید نفت خام طی یک دهه آینده به رشد خود ادامه دهد و آمریکا منبع ۸۵ درصد از این رشد خواهد بود.

۲- زغال سنگ

در رقابت ادامه‌دار برای انرژی پاک و بادوام، زغال سنگ به عنوان بزرگترین بازنده پدیدار شده است.

طبق گزارش CarbonBrief، برق جهانی که با استفاده از زغال سنگ تولید می‌شود، به میزان ۳۰۰ تراوات ساعت یا سه درصد در سال جاری کاهش پیدا خواهد کرد. بزرگترین مصرف زغال سنگ در تولید برق، تولید سیمان و فولادسازی است.

افت کم‌سابقه در کشورهای توسعه یافته شامل اتحادیه اروپا، آلمان و کره جنوبی مشاهده شده و افت این کشورها با رشد مناطق دیگری برابری نداشته است. بزرگترین کاهش در آمریکا بوده که چندین نیروگاه زغال سوز بزرگ اخیرا تعطیل شده اند.

بر اساس گزارش اویل پرایس، حدود ۳۸ درصد از برق جهان توسط نیروگاههای زغال سوز تولید می شود که ۱۳ درصد بالاتر از تجدیدپذیرها است.

مهمترین عاملی که مانع تسریع افول زغال سنگ شده است، رشد تولید در آسیای جنوب شرقی است اما با درخواستهای بی‌شمار برای توقف مصرف زغال سنگ، تولید برق با استفاده از زغال سنگ احتمالا در کمتر از دو دهه آینده به پایین ۳۰ درصد کاهش پیدا خواهد کرد و تجدیدپذیرها سهم حداکثری پیدا می‌کنند./ایسنا