مروری بر تاریخچه‌ی شرکت «دوو» به بهانه‌ی درگذشت بنیان‌گذار آن

تیتر20- کیم در سال ۱۹۳۶ در شهر دئگو (Daegu) کره جنوبی و در حالی که کشورش تحت اشغال امپراطوری ژاپن بود، به دنیا آمد. پدر کیم یک معلم بود و علاوه‌بر تدریس به عنوان مربی پارک چونگ-هی (Park Chung-hee) که بعد‌ها به درجات بالای نظامی و در نهایت صندلی ریاست جمهوری کره جنوبی رسید، کار می‌کرد. شاید به همین خاطر بود که پدر کیم بعد از مدتی به سمت استانداری یکی از استان‌ها منصوب شد.

پارک بین سال‌های ۱۹۶۳ تا ۱۹۷۹ که ترور شد، رئیس جمهور کره جنوبی بود. وی قصد داشت پس از جنگ دو کره که منجر به جان باختن حداقل دو میلیون نفر شد، کشورش را بازسازی کرده و اقتصاد کره جنوبی را بر مبنای صادرات استوار کند. برای دستیابی به این هدف، معافیت‌های مالیاتی، وام‌های کم‌بهره و یارانه‌های ویژه‌ای برای شرکت‌هایی که همسو با برنامه‌های پنج ساله دولت فعالیت می‌کردند، در نظر گرفته شد. این مساله نه‌تن‌ها به نفع شرکت‎های تثبیت‌شده و چایبول (اصطلاحی که به شرکت‌های خوشه‌ای در کره اطلاق می‌شود) بود، بلکه سبب شد گروه نوپای دوو نیز با شتاب بیشتری پیشرفت کند.

دوو در سال ۱۹۶۷ توسط کیم وو-چونگ تاسیس شد. این شرکت در ابتدا به تولید لباس و منسوجات مشغول بود، اما با افزایش دستمزد‌ها تغییر مسیر داده و به صنعت کشتی‌سازی رو آورد. دوو رفته رفته به فعالیت‌های خود تنوع بخشیده و به حوزه‌های دیگری، چون الکترونیک، لوازم الکترونیکی مصرفی، هوانوردی، تسلیحات، ماشین‌آلات سنگین، ساخت و ساز، خدمات مالی و ارتباطات وارد شد.

در سال ۱۹۸۲ دوو با خرید بخش عمده‌ای از سهام شرکت سائهان موتور (Saehan Motor) به صنعت خودرو نیز ورود پیدا کرد. از آن زمان به بعد این کمپانی قسمت اعظمی از وقت و منابع خود را صرف رشد بخش خودرو نمود. در ابتدا تمامی خودرو‌های دوو همان محصولات اوپل بودند که با کمی تغییرات ظاهری و نشانی متفاوت راهی بازار می‌شدند. از سال ۱۹۸۸ و به پیروی از هیوندای، دوو نیز شروع به صادرات گسترده خودرو کرد.

در آن دوران هاچبک لمانز (LeMans) عمده صادرات کمپانی کره‌ای را تشکیل می‌داد. این خودرو در واقع همان اوپل کادت مدل ۱۹۸۴ با سپر، جلوپنجره و البته لوگوی متفاوت بود. بد نیست اشاره کنیم این خودرو با نام ریسر نیز عرضه شده و مدل‌هایی از آن در ایران نیز موجود است.

همانند دیگر خودروسازان کره‌ای دوو نیز دوست داشت که از شر پلتفرم‌ها، تکنولوژی‌ها و قوای محرکه مشترک با سایر خودروسازان خلاص شده و بتواند محصولاتی اختصاصی توسعه دهد. برای تحقق این هدف، دوو سکان هدایت دپارتمان مهندسی خود را به الریش بِز (Ulrich Bez) سپرد. آقای بِز پیش از پیوستن به این کمپانی، سابقه فعالیت در ب‌ام‌و و پورشه را در کارنامه داشت. هاچبک کوچک و شهری ماتیز یکی از مدل‌هایی بود که تحت نظارت این مهندس آلمانی توسعه یافت.

دوو در دوران اوج خود، به دومین چایبول یا شرکت خوشه‌ای بزرگ کره جنوبی تبدیل شده و شانه‌به‌شانه کمپانی‌های معروفی، چون هیوندای، سامسونگ و ال‌جی حرکت می‌کرد. اما در اواخر دهه ۹۰ میلادی وقتی که بحران اقتصادی قاره آسیا را درنوردید، دوو متحمل بدهی ۵۰ میلیارد دلاری (معادل ۱۱۳ میلیارد دلار کنونی با احتساب تورم) شد. با فروپاشی گروه دوو، کیم وو-چونگ متواری شده و از کره جنوبی گریخت.

۶ سال بعد وقتی کیم به زادگاه خود بازگشت، به خاطر تخلفاتی مثل کلاهبرداری ۲۰ تریلیون وونی، جذب ۱۰ تریلیون وون با شیوه‌های غیرقانونی و انتقال ۱۹ تریلیون وون به خارج از کشور بازداشت شده و در دادگاه به ۱۰ سال زندان محکوم گشت. اما دو سال بعد با پادرمیانی رو مو هیون رئیس جمهور وقت کره جنوبی، کیم به خاطر خدماتی که به کشورش کرده بود، بخشیده شد. پس از فروپاشی گروه دوو، بسیاری از شرکت‌های تابعه فروخته شده یا ورشکسته شدند. تنها بخش مهمی که کماکان با نام دوو به حیات خود ادامه می‌دهد، شاخه کشتی‌سازی و مهندسی دریایی است.

در سال ۲۰۰۲ جنرال موتورز از طریق زیرمجموعه‌ی استرالیایی خود یعنی هولدن، اقدام به خرید سهام بخش خودروسازی دوو کرد. البته در این مسیر جنرال موتورز تنها نبود و شرکت‌های دیگری مثل سوزوکی و SAIC چین نیز تصمیم مشابهی گرفتند. پس از این اتفاق بود که زمینه‌های جدایی دوو و کرمان موتور فراهم شده و بازار ایران با مدل‌های محبوبی، چون سیلو و ماتیز خداحافظی کرد.

از سال ۲۰۰۵ دوو بازار استرالیا را نیز ترک کرد و محصولات آن با لوگوی هولدن به فروش رسیدند. این برند خوشنام برای ایرانیان، تا سال ۲۰۱۱ در کره جنوبی به فعالیت خود ادامه می‌داد، ولی با استراتژی جدید جنرال موتورز به تاریخ پیوسته و حالا محصولات این شرکت با نشان شورولت راهی بازار کشور‌های در حال توسعه می‌شوند./مجله دیجی‌کالا