خال‌برداری با لیزر یا جراحی؟

تیتر20- اما با شهرت یافتن «مریلین مونرو» ستاره سینمای تجاری، بار دیگر خال به‌عنوان یک نشانه زیبایی مطرح شد. حتی امروزه بعضی‌ها سعی می‌کنند با پیرسینگ، جواهرات و حتی تاتو روی صورت خود، به‌خصوص در گوشه لب‌شان خال مصنوعی ایجاد کنند!

که البته چندان مورد قبول متخصصان پوست و مو نیست. با وجود این، بعضی خال‌ها آنقدر بزرگ یا نازیبا هستند که اعتمادبه‌نفس فرد را پایین می‌آورند. گروهی از آن‌ها نیز به‌دلیل مکان قرارگیری‌شان حسابی دردسرساز می‌شوند از جمله خال‌های گوشتی لابه‌لای ریش صورت، کف سر، در محل بستن کمربند و... بنابراین همان‌قدر که بعضی خال‌ها طرفدار دارند گروهی دیگر آزاردهنده هستند و باید برداشته شوند. اما اینکه چه روشی برای برداشتن کدام خال مناسب‌تر است، پرسشی است که در این مطلب به آن می‌پردازیم.

سطحی با گوشتی چه فرقی دارد؟!

خال‌ها یکی از شایع‌ترین ضایعاتی هستند که ممکن است روی پوست یا حتی مخاط دیده شوند. این ضایعات را می‌توان به دو دسته کلی «خال‌های اکتسابی» و «خال‌های مادرزادی» تقسیم‌بندی کرد. اغلب خال‌ها از نوع اکتسابی هستند و خال‌های مادرزادی درصد کمتری را شامل می‌شوند. خال‌ها را می‌توان براساس رنگ، اندازه و منشاشان نیز تقسیم‌بندی کرد. برای مثال بعضی خال‌ها از لایه‌های بالاتر پوست منشا می‌گیرند و سطحی‌تر هستند، اما بعضی دیگر از لایه‌های عمقی‌تر پوست منشا می‌گیرند و برجسته‌تر هستند که در عوام خال گوشتی نامیده می‌شوند.

بعضی ضایعات نیز شبیه خال‌های گوشتی هستند درحالی که واقعا خال نیستند و تنها پزشک می‌تواند این موضوع را تشخیص دهد. خال‌های اکتسابی معمولا زمینه ژنتیک دارند و افراد سفید پوست بیشتر دچار آن می‌شوند. این خال‌ها اغلب از دوران کودکی و بلوغ تا حدود ۳۵ سالگی تظاهر پیدا می‌کنند و بعد از آن معمولا دیگر خال جدید به‌وجود نمی‌آید. بعضی خال‌ها هم ممکن است به‌مرور زمان خود به خود از بین بروند، اما اغلب آن‌ها باقی می‌مانند، مگر اینکه بخواهیم با روش‌های درمانی خال را برداریم.

تغییرات خال را جدی بگیرید!

خال‌ها عمدتا ضایعات خوش‌خیمی هستند و درصد کمی از آن‌ها ممکن است بدخیم شوند. خال‌های مادرزادی بیشتر در خطر بدخیمی قرار دارند و هرقدر سایز آن‌ها بزرگ‌تر باشد این خطر بیشتر می‌شود. خال‌های «دیسپلاستیک» نیز نوعی از خال‌های اکتسابی هستند که ممکن است ظاهر بدی داشته باشند و در پاتولوژی‌شان تغییراتی به نفع بدخیمی دیده شود. مسئله مهم این است که هرگونه تغییر در خال را باید جدی گرفت و به متخصص پوست مراجعه کرد از جمله تغییر در رنگ، سایز، تقارن و نامنظم شدن حاشیه آن. اهمیت این موضوع درمورد خال‌های مادرزادی، کسانی که خود یا خانواده‌شان سابقه ملانوم (نوعی سرطان پوست منشا گرفته از سلول‌های رنگدانه‌ساز) دارند، افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند و کسانی که زمان زیادی را در معرض نور آفتاب می‌گذرانند، بیشتر است.

قرمز، آبی یا قهوه‌ای خال‌تان چه رنگی است؟!

خال‌ها را می‌توان براساس رنگ نیز طبقه‌بندی کرد. خال‌های «ملانوسیتی» که از سلول‌های رنگدانه‌ساز پوست منشا می‌گیرند عمدتا قهوه‌ای رنگ هستند. خال‌های عروقی قرمز رنگ هستند و معمولا خطر بدخیمی ندارند، اما درصدی از خال‌هایی که ته رنگ آبی دارند ممکن است بدخیم شوند، بنابراین باید حتما تحت‌نظر باشند یا در صورت صلاح‌دید پزشک متخصص برداشته شوند. بعضی خال‌ها نیز رنگدانه ندارند و هم‌رنگ پوست هستند. گروهی دیگر هم از پوست کم‌رنگ‌تر هستند و به‌صورت ضایعات سفیدرنگ دیده می‌شوند. بعضی خال‌ها ته‌رنگ زرد دارند و بیشتر در نواحی سر، زیر مو‌ها و صورت دیده می‌شوند. این خال‌ها ممکن است از دوران کودکی وجود داشته باشند و به مرور زمان بزرگ‌تر و برجسته‌تر شوند. درصدی از آن‌ها نیز احتمال بدخیمی دارند و باید حتما توسط پزشک بررسی شوند.

کدام خال‌ها باید برداشته شوند؟

تنها پزشک متخصص پوست می‌تواند تشخیص دهد که کدام خال باید برداشته شود و کدام دست نخورده باقی بماند. در گذشته، توصیه به برداشت خال بیشتر در مورد خال‌هایی مطرح بود که به‌دلیل محل قرارگیری‌شان در معرض تحریک شدن بودند ازجمله خال‌هایی که در لابه‌لای ریش صورت یا در محل بستن کمربند قرار دارند. اما امروزه مسئله اصلی در برداشت خال، بدخیم بودن یا شک به بدخیمی آن است. چنین خال‌هایی باید حتما نمونه‌برداری شوند یا به کل برداشته شوند و مورد آزمایش قرار بگیرند. علاوه براین‌ها بعضی خال‌ها از لحاظ زیبایی فرد را دچار مشکلات روحی می‌کنند و با هدف زیبایی برداشته می‌شوند.

خال‌های مشکوک را لیزر نکنید

روش‌های برداشتن خال به دو دسته جراحی و غیرجراحی تقسیم می‌شوند. در روش جراحی، ضایعه به‌طور کامل با تیغ جراحی برداشته شده و جای آن بخیه می‌شود. احتمال عود خال با این روش بسیار کم است یا اصلا وجود ندارد. روش‌های غیرجراحی نیز اغلب شامل لیزر و سوزاندن می‌شوند. در این روش بخیه‌ای روی پوست زده نمی‌شود، اما چون ممکن است خال به‌طور عمقی برداشته نشود، احتمال عود آن بیشتر است.

انتخاب بین روش جراحی یا غیرجراحی به‌عهده پزشک است و تنها درمورد بعضی خال‌ها ممکن است که بتوان از هر دو روش استفاده کرد. درمورد خال‌های مادرزادی یا سایر خال‌هایی که وسعت خیلی زیادی دارند ممکن است عمل جراحی امکان‌پذیر نباشد و از لیزر استفاده شود. خال‌هایی که خطر بدخیمی دارند نیز باید فقط با جراحی برداشته شوند تا بتوان ضایعه را به آزمایشگاه فرستاد. درواقع لیزر خال را تخریب می‌کند و دیگر ضایعه‌ای وجود ندارد که برای آزمایش بفرستیم.

اگر سابقه گوشت اضافه دارید...

در روش برداشت خال با جراحی از آنجایی که پوست برش داده شده و بخیه می‌خورد، یک مقدار در جای آن قرمزی باقی می‌ماند که البته به مرور زمان کمتر می‌شود و از بین می‌رود. علاوه بر این پزشک برای بیمار کرم‌های موضعی ترمیم‌کننده تجویز می‌کند. برای رفع جای برداشت خال و کمک به ترمیم آن می‌توان از لیزر نیز استفاده کرد. درمورد لیزر، اما جای برش و بخیه وجود ندارد و از لحاظ زیبایی نتیجه آن بهتر است. احتمال ایجاد گوشت اضافه نیز در بعضی نواحی مثل گردن، شانه‌ها، کتف، بالای بازو و جلوی سینه بیشتر است، بنابراین انجام هرگونه عمل جراحی در این نواحی باید با احتیاط بسیار صورت گیرد؛ به‌خصوص اگر فرد یا خانواده‌اش سابقه گوشت اضافه داشته باشند.

شاید یک جلسه درمان کافی نباشد

برداشت خال با استفاده از لیزر ممکن است طی یک یا چند جلسه صورت بگیرد. درواقع این موضوع به نوع خال، عمق و وسعت آن بستگی دارد. میزان درد با این روش نیز برحسب نوع لیزر متفاوت است. بعضی لیزر‌ها اصلا دردی ایجاد نمی‌کنند و در مورد بعضی دیگر لازم است از کرم‌های بی‌حس‌کننده استفاده شود. جراحی نیز بدون درد و با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.

کدام روش هزینه کمتری دارد؟

هزینه برداشت خال باتوجه به روش درمانی اعم از جراحی، لیزر‌های مختلف و تعداد جلسات لازم برای لیزر می‌تواند متفاوت باشد، بنابراین رنج قیمت خاصی را نمی‌توان برای آن ذکر کرد. اما به‌طور کلی اگر خالی را بتوان هم با روش جراحی و هم لیزر برطرف کرد، تفاوت چندانی میان هزینه‌های این دو روش وجود ندارد.

مراقب باشید جای خال لک نشود!

بعد از برداشت خال در روز‌های اول باید به تجویز پزشک از کرم‌های موضعی آنتی‌بیوتیک استفاده کرد. در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول نیز نباید به ناحیه آب زده شود، اما بعد از آن حمام رفتن مجاز است. بعد از کشیدن بخیه‌ها هم می‌توان از کرم‌های ترمیم‌کننده استفاده کرد. علاوه بر اینها، افراد بعد از جراحی و لیزر باید تا یک مدت از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب خودداری کرده و از کرم‌های ضدآفتاب استفاده کنند تا جای برداشت خال لک نشود.

این روش‌ها مناسب خال نیستند

برداشت خال با دیگر روش‌های غیرجراحی مانند سرد کردن یا کرایو، درم ابریژن و پیلینگ یا لایه‌برداری نیز امکان‌پذیر است، اما این روش‌ها بیشتر در مواردی کاربرد دارند که روش‌های معمول برداشت خال قابل انجام نباشند یا برای ضایعاتی مناسب هستند که درواقع خال نیستند و فقط با خال شباهت دارند ازجمله لکه‌های حاصل از آفتاب و کک و مک که سطحی‌تر هستند. درحالی‌که خال از لایه‌های عمقی‌تر پوست منشا می‌گیرد و اگر به‌صورت سطحی آن را برطرف کنیم دوباره عود خواهد کرد.

ماه گرفتگی را هم می‌توان محو کرد؟!

ماه گرفتگی از دسته خال‌های عروقی مادرزادی به‌حساب می‌آید. این ضایعه به‌صورت لکه‌های قرمز کم‌رنگ متمایل به صورتی است و ممکن است در نواحی مختلف صورت و بدن ایجاد شود. ماه گرفتگی معمولا به مرور زمان با رشد کودک از بین می‌رود و نیاز به اقدام درمانی خاصی ندارد. اما لکه‌های شرابی نوعی دیگر از ضایعات عروقی هستند که خود به خود رفع نمی‌شوند و فقط با کمک لیزر می‌توان آن‌ها را برطرف کرد.

برداشت خال محدودیت سنی ندارد

برای برداشت خال نیازی نیست که در سن خاصی باشید. با این حال در سن رشد همان‌طور که تمام قسمت‌های بدن بزرگ‌تر می‌شوند، خال‌ها نیز افزایش سایز پیدا می‌کنند، بنابراین می‌توان برداشت خال را تا پایان سن رشد به تعویق انداخت. اگر چه انجام این کار در سنین پایین نیز هیچ خطر و مشکلی ندارد. برای مثال شاید خال در محلی قرار داشته باشد که بر روحیه کودک تاثیر منفی بگذارد. در این صورت سن برداشت آن بستگی به نظر پزشک و خود فرد دارد.

جراحی بهتر است یا لیزر؟!

روش جراحی و غیرجراحی برداشت خال هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. برای مثال در جراحی پوست برش می‌خورد و بخیه زده می‌شود، اما در لیزر برش و بخیه‌ای وجود ندارد. جراحی طی یک جلسه انجام می‌شود، اما لیزر ممکن است به چند جلسه تکرار احتیاج داشته باشد. احتمال عود خال با روش جراحی نیز کمتر از لیزر است. توجه داشته باشید که همه خال‌ها را نمی‌توان با لیزر برطرف کرد، بنابراین توصیه می‌شود انتخاب روش مناسب برای برداشت خال را به متخصص پوست بسپارید./برترین‌ها