جزئیات ایجاد تورهای آبی و گردشگری در سدها

تیتر20- توسعه گردشگری در حاشیه سدها و رودخانه‌ها یکی از اهداف دولت دوازدهم محسوب می‌شود و به نظر می‌رسد بارندگی‌های ابتدای سال، زیر این هدف، مهر قطعی برای اجرا زد. آمارها می‌گویند با بارش‌های مناسب انجام شده در کشور، هم اکنون بیش از ۵۰ تالاب و دریاچه ۱۹۰ سد مستعد اجرای طرح‌های گردشگری هستند که با استفاده از این فضا می‌توان رونق گردشگری را در ایران ایجاد کرد.

در این راستا، اوایل خردادماه سال جاری بود که تفاهم‌نامه همکاری بین وزارت نیرو و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با موضوع توسعه فعالیت‌های گردشگری در حاشیه سدها به امضا رسید و وزارت نیرو ابراز امیدواری کرد که تابستان امسال بتواند با ارائه راهکارهای مناسب توجه بخش خصوصی برای رونق گردشگری را برای استفاده از ظرفیت آبی کشور که در اختیار وزارت نیروست، در عین رعایت ضوابط کمی و کیفی جلب کند تا مردم بتوانند از فرصت‌های گردشگری داخلی استفاده کنند.

هم‌چنین از سوی مسوولان سازمان میراث فرهنگی تاکید شده گردشگری منحصر به یک سازمان نیست و امکاناتی که باید برای گردشگری به کار گرفته شود، نیز فرابخشی است. سدها و تالاب‌ها بخش مهمی از حوزه گردشگری را شامل می‌شوند و سرعت ایجاد شغل در گردشگری دو تا دو و نیم برابر سایر بخش‌هاست.

کدام استان‌ها مستعد جذب گردشگر در حاشیه سدها هستند؟

در این میان، برخی استان‌های کشور با توجه به فرصت‌ها و استعدادهایی که دارند توانسته‌اند توجه بخش خصوصی را جلب کنند و پروژه‌هایی در این راستا در برخی استان‌ها از جمله استان گیلان نیز اجرا شده است. همچنین در سال جاری مبلغ ۵۰۰ میلیارد ریال برای ایجاد زیرساخت‌ها در مناطق آبی و دریاچه پشت سدهای خوزستان در نظر گرفته شد تا بعد از آن بخش خصوصی هم سرمایه‌گذاری انجام می‌دهد.

از سوی دیگر چندی پیش اعلام شد با توجه به موقعیت سدها و رودخانه‌های تهران به راحتی می‌توان از سدها برای گردشگری طبیعی، ورزشی و سلامت استفاده کرد. زیرا در زمان احداث سدها در چهار دهه قبل، خانه‌های سازمانی نیز احداث شد که در دهه قبل با تغییر سیاست در بهره‌وری از سدها و واگذاری این امر به بخش خصوصی سکونتگاه‌ها خالی مانده است.

برای مثال، در کنار تأسیسات سد لار، بحث کوچ عشایر وجود دارد که مقصد بسیاری از گردشگران خارجی است. هم‌چنین از مجموعه آب درمانی مجاور کوه دماوند می‌توان برای گردشگری سلامت بهره برد. در طالقان نیز کمپ پنج هکتاری وجود دارد که می‌تواند به عنوان کمپ ورزشی مورد استفاده قرار گیرد.

ابلاغ چگونگی جلب مشارکت بخش خصوصی در فعال کردن گردشگری سدها

در این میان، موضوع گردشگری آب مورد تاکید وزارت نیرو قرار گرفته و همه شرکت‌های آب منطقه‌ای در این زمینه ورود پیدا کردند و شیوه نامه اجرایی تفاهم نامه‌ی مورد اشاره هم ابلاغ شده است، اواخر تابستان نیز از سوی معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا اعلام شد که شیوه نامه چگونگی جلب مشارکت بخش خصوصی در فعال کردن گردشگری سدها و تاسیسات آبی به شرکت‌های آب و آبفا ابلاغ و توصیه شده است که برای این فعالیت جدید در جهت استفاده از سرمایه‌گذاری غیردولتی فراخوان دهند.

دعوت از بخش خصوصی برای مشارکت در توسعه گردشگری حاشیه سدها

در همان زمان نیز وزارت نیرو از همه سرمایه‌گذاران بخش خصوصی دعوت کرد تا در جریان فرصت‌های این بخش برای مشارکت قرار بگیرند. البته نکته قابل توجه این بود که در این طرح باید همه دریاچه‌ها حریم کیفی داشته باشند و باید مراقب بود تا کیفیت مناسب آب شرب آسیب نبیند.

سرمایه‌گذاران بخش گردشگری آبی تسهیلات دریافت می‌کنند

همچنین به‌تازگی خبری مبنی بر  اعطای تسهیلات لازم برای سرمایه‌گذاران بخش گردشگری آبی منتشر شد که طبق اعلام معاون سرمایه‌گذاری، حقوقی و امور مجلس وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برای صدور معافیت‌های گمرکی برای تأمین تجهیزات گردشگری پیگیری‌های صورت گرفته، بدین منظور حمایت‌های ویژه‌ای از جانب بدنه دولت باید شکل بگیرد تا متقاضیان را ترغیب به سرمایه‌گذاری کند که در همین راستا با تمهیدات ویژه دولت و بر اساس سیاست‌های وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، تسهیلات بانکی مناسبی به متقاضیان حوزه گردشگری آبی اعطا می‌شود.

براین اساس با توجه به ابلاغ رییس جمهور برای به‌کارگیری ظرفیت‌های منابع آب و تأسیسات آبی برای توسعه فعالیت‌های گردشگری، به اعتقاد کارشناسان، تفکر اندیشمندانه و زیرساخت‌های ایجاد شده در کنار سدهای کشور، اقتصاد گردشگری در این حوزه را به سمتی هدایت خواهد کرد که با کمترین هزینه بیشترین بهره‌وری را ایجاد کند.

ظرفیت توسعه گردشگری در ۱۹۰ سد کشور/ چهار سد در اولویت

تاکنون حدود ۱۹۰ سد ملی در ایران احداث شده که هر کدام شاهکار خاص مهندسی خودش را دارد و با توجه به قرارگیری آن‌ها در اقلیم‌های مختلف جغرافیایی، هم‌اکنون آماده سرمایه‌گذاری در زمینه توسعه گردشگری هستند. جهت تسهیل امور لازم است تا تمامی اقدامات لازم از قبیل صدور موافق اصولی، مجوزهای قانونی و استعلام‌ها در حوزه استانی به نحوی مدیریت شود که فرایند سرمایه‌گذاری تسهیل و سرمایه‌گذار به راحتی بتواند مجوزها و استعلام‌های خود را دریافت کند.

البته در زمان اجرای پروژه‌های منابع آبی عملیات زیرساختی مناسبی از قبیل پل‌ها، جاده‌های دسترسی، اماکن اقامتی و... ایجاد شده که از آن‌ها می‌توان به عنوان سهم آورده بخش دولتی به عنوان زیرساخت گردشگری استفاده کرد.

در حال حاضر شرکت آب و نیرو چهار سد سردشت، گتوند، کارون ۴ و داریان را برای مطالعه در زمینه گردشگری در نظر گرفته که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال مطالعات گردشگری این سدها به پایان برسد.

استقبال بخش خصوصی از طرح گردشگری آبی

بهروز مرادی - مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران - در این باره به ایسنا گفت:  پس از حضور رییس مجلس شورای اسلامی از منطقه سد سردشت در پاییز امسال مطالعات این کار انجام شد و اکنون فراخوان اولیه سرمایه‌گذار برای گردشگری نیز صورت گرفته است و در مرحله‌ی نهایی انتخاب سرمایه‌گذار برای دریاچه سد سردشت هستیم.

وی با بیان اینکه طرح‌های بعدی نیز به نوبت در دست مطالعه قرار دارد و برای سد داریان، کارون 4 و گتوند نیز برنامه‌هایی را در این حوزه در نظر گرفته‌ایم، اظهار کرد: مناطق دریاچه‌های سدها امکانات بسیار خوبی برای جذب گردشگر دارند که سرمایه‌گذاران می‌توانند با حفظ ملاحظات زیست محیطی در این حوزه فعالیت داشته باشند و تاکنون نیز استقبال خوبی از این طرح شده است.

مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران با بیان این‌که تاکنون 23 سرمایه‌ گذار برای اولین طرح یعنی سد سردشت مراجعه کرده‌اند، اظهار کرد: مزایده این کار به زودی انجام و برنده معرفی خواهد شد و با توجه به این‌که سد سردشت هم مرز با عراق و ترکیه است این طرح می‌تواند در جذب گردشگری خارجی نیز موثر باشد.

مذاکره با آژانس‌های گردشگری برای ایجاد تورهای آبی

تقی‌زاده خامسی - معاون امور آب و آبفای وزیر نیرو - نیز در خصوص اقدامات صورت گرفته برای توسعه گردشگری در حوزه آب اظهار کرد: با چند آژانس گردشگری برای ایجاد تورهای آبی مذاکره کرده‌ایم و به نظر می‌رسد که مردم تمایل زیادی برای آشنایی با نحوه‌ی تامین آب آشامیدنی داشته باشند.

وی با بیان این‌که در کشور ۱۸۲ سد ملی و بزرگ وجود دارد، ادامه داد: منظور از سد ملی، سدهای بزرگ است چراکه تعداد سدهای موجود در کشور بسیار بیشتر از این تعداد می‌شود که غالبا این سدها ظرفیت استفاده گردشگری را دارند.

وی با تاکید بر این مساله که تاکنون استفاده بهینه از فضا و مخازن سدها برای گردشگری صورت نگرفته است، تصریح کرد: اخیرا که رییس جمهور به این مساله تاکید داشتند، استفاده از ظرفیت گردشگری سدها را مورد توجه قرار داده‌ایم و این در شرایطی است که برای احداث یک سد بیش از چند هزار میلیارد تومان هزینه باید صرف شود که می‌توان با انجام دادن چنین اقداماتی سرمایه موجود را تامین کرد.

به گفته تقی‌زاده خامسی ایران به لحاظ آب و هوا و اقلیم در شرایطی قرار دارد که در تمام فصول می‌توان از سدهای آن استفاده کرد و در تمام  استان‌های سدهایی وجود دارد که قابلیت گردشگری را دارند.

جذب گردشگر خارجی در دستور کار

معاون امور آب و آبفای وزیر نیرو با تاکید بر این مساله که اکنون مطالعه روی سدها را آغاز کرده‌ایم و امیدواریم نهایتا تا پایان سال چند سد را در اختیار بخش خصوصی برای توسعه گردشگری قرار دهیم، تصریح کرد: سد سردشت اولین سدی است که در این حوزه تمام کار آن انجام شده و نهایتا تا پایان سال در اختیار بخش خصوصی قرار می‌گیرد.

به گفته تقی‌زاده خامسی تنها درخصوص سدهایی که آب شرب از آنها تامین می‌شود، سخت‌گیری خواهیم داشت، اما برای مابقی سدها وزارت نیرو به جز لزوم توجه به مسائل زیست محیطی سخت‌گیری چندانی به بخش خصوصی نمی‌کند.

وی با بیان این‌که دریاچه سد کرخه دو برابر سد ارومیه است، اظهار کرد: این مساله نشان می‌دهد که حتی می‌توانیم در جذب گردشگر خارجی نیز فعال باشیم. آن چیزی که ما به دنبال آن هستیم این است که از این فضاها و ظرفیت‌ها استفاده شود و مردم شناخت بیشتری نسبت به نحوه‌ی تامین آب پیدا کنند./ایسنا