سایه سنگین کرونا بر پیکر مد و پوشاک

تیتر20- تمام مراکز خرید و عرضه پوشاک به‌ویژه پوشاک مادر و کودک، هفته گذشته با رکودی بی‌سابقه مواجه بود. راهروهای مراکز خرید لوکس تهران که در دی و بهمن، محل حضور خانواده‌ها و شنیدن صدای شادی کودکان بود، در سکوتی آزاردهنده، نظاره‌گر عابران عجولی‌ است که به‌سهولت می‌توان حس دلهره ناشی از کرونا را در چشم‌هایی که در تمام پهنای صورت پنهان‌شده پشت ماسک دیده می‌شوند، شاهد بود. با وجود ازدحام و شلوغی بهمن که مردم خود را برای شب عید آماده می‌کردند، در اسفند از شلوغی ماه گذشته خبری نیست و مردم در یک قرنطینه خودخواسته به سر می‌برند. مد و پوشاکی‌ها هم از این حبس اضطراری استقبال کرده و علاوه بر تعطیلی کسب‌و‌کارشان، سعی دارند خلأهای دنیای واقعی را از طریق دنیای مجازی جبران کنند؛ بلکه بتوانند از تبعات اقتصادی کرونا بر بازارشان بکاهند.

وضعیت بازار پوشاک هم‌زمان با جشنواره مد فجر

سال‌های سال است که به‌ رسم نوروز، بازاری با عنوان بازار شب عید شکل می‌گیرد و انواع و اقسام کالاهای اساسی از مواد غذایی گرفته تا پوشاک و البسه حسابی رونق می‌یابند.

کافی است این روزها با وجود تعطیلی مدارس، دانشگاه‌ها و بسیاری از مراکز فرهنگی و هنری چرخی در خیابان‌های سطح شهر بزنید و با سیل جمعیتی مواجه شوید که نه‌‌فقط شیوع ویروس کشنده کرونا آنها را خانه‌نشین نکرده؛ بلکه با اشتیاقی وصف‌ناپذیر به دنبال نو‌کردن همه‌چیز هستند و در این راستا، نوسازی آنچه را بر تن دارند، در اولویت امر قرار داده‌اند.

چندی پیش پرونده نهمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر بسته شد؛ اما جالب است جمعیت بازدیدکننده از این رویداد، به تار مویی از سر بازار شلوغ و پرهیاهوی پوشاک در شب عید نمی‌رسد. مردمی که هر قدر هم چتر باز گرانی شب عید روی سر بازار پوشاک را از نزدیک لمس کنند، باز هم بی‌اعتنا از همه‌چیز فقط به دنبال به‌جا‌آوردن رسم هر‌ساله هستند و هیچ عاملی مانع آنها از خرید نمی‌شود. بماند که بازار پوشاک در روز و شب‌های منتهی به عید نوروز هر قدر هم داغ، گرانی و قیمت‌های حبابی کاذب بدجور یقه سرپرستان خانوار را گرفته است.

اما غرض از طرح این مسئله تنها انتقاد از شلوغی خیابان‌ها به دلیل شیوع ویروس کرونا یا گرانی زائدالوصف پوشاک از مانتو و کیف و کفش گرفته تا لباس کودک و نوجوان نیست؛ می‌خواهیم در این مجال موضوعی را عنوان کنیم که بدون‌شک پاسخ به آن بیش از هر زمان دیگری فرهنگ را به حاشیه می‌راند و فقط صِرف رفع حاجت و نیاز خانواده‌ها، جریانی را رقم می‌زند که شاید هرگز به نفع جامعه ایرانی نباشد.

تأثیر کرونا بر بازار سنتی پوشاک

پیش از حضور کرونا، در روزهای برگزاری نهمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر، اتفاق بزرگی نیفتاد و حتی بازدید سال جاری مردم از جشنواره، در مقایسه با دوره‌های پیش کمتر بود؛ اما با وجود این استقبال کم، بازار پوشاک و مراکز خرید از حضور مردم به‌ویژه بانوان و دختران‌شان سرشار بود. 9 دوره جشنـــواره بین‌المللی مد و لباس فجر برگزار شده است. هنر‌آنلاین می‌گوید بررسی و تحلیل انتظارات و خواسته‌های مردم از جشنواره‌ای در حد و اندازه مد و لباس فجر نشان می‌دهد اگر در ادوار مختلف برآورد شده بود، جمعیت بیشتری را برای همراهی با این رویداد ترغیب می‌کرد. شرایط و کیفیت جشنواره و نمایشگاه از نگاه مخاطبان شامل بازدید‌کنندگان و شرکت‌کنندگان در دوران مختلف آن‌گونه که باید، به‌درستی رصد نشده و به‌همین‌دلیل گوشه‌ای از جمعیت حاضر در بازار بهمن، انگیزه‌ای برای سر‌زدن به محل جشنواره نداشته‌اند.

ارزیابی و تحلیل کلی افکار عمومی در زمینه پوشش و لباس مناسب که می‌توانسته از بازار شروع شود و به جشنواره مد و لباس فجر هم سوق داده شود، به‌درستی و با نگاهی آمیخته از فرهنگ، هنر و اقتصاد انجام نشده است.

ارائه سیاست‌های کلان و راهکارهای اجرائی خرد از سوی همراهانی مانند اتحادیه کشوری پوشاک در حد و اندازه حرف باقی مانده و نمود و ظهور عینی پیدا نکرده است.

به هر تقدیر در این بخش از ماجرا، نظرسنجی و مشاهدات و مطالعات میدانی، متأثر از رویکردی جامعه‌شناختی به موضوع مصرف و انتخاب حاکی از عدم موفقیت جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر در جلب نظر مخاطب عام بوده است. هرچند موضوع مد و لباس به طیف وسیعی از مردم مرتبط می‌شود؛ خیلی بیشتر از مردمی که به اشکال گوناگون به سینما، تئاتر و موسیقی ارتباط پیدا می‌کنند.

نقش منسوجات بی‌بافت در پر کردن خلأ منسوجات پزشکی

با وجود سیاست‌های ناکارآمد در حوزه مد و لباس و توجه بیش از اندازه به مباحث علمی و تئوریک، بازار نگاه دانشگاهی و نظری به مد ایران همچنان داغ است و خبر از راه‌اندازی چرخه تولید منسوجات بی‌بافت در ایران در صدر اخبار سایت‌ها دیده می‌شود. بی‌توجه به اینکه سهم بازارهای جهانی از منسوجات بی‌بافت چقدر است، موج تبلیغات این منسوجات در روزهای کرونازده، بلند است و برخی سودجویان سعی دارند بر این موج سوار شوند و خلأ منسوجات پزشکی را پر کنند.

منسوجات بی‌بافت گونه‌ای از پارچه است که بدون بافت تولید می‌شود، به این شکل که الیاف در هم‌ آمیخته‌ شده و روی آنها عملیات اتصال انجام می‌شود. به گزارش هنرآنلاین، درحال‌حاضر 30 درصد منسوجات جهان، بی‌بافت هستند و روزبه‌روز به تعداد آنها اضافه می‌شود و رایج‌ترین گونه این منسوجات نمد است. چندی پیش محققان دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی اصفهان با طراحی و ساخت خط تولید منسوجات بی‌بافت و نیز تجهیزات ارزیابی خصوصیات آکوستیک، حرارتی و فیلتراسیون این منسوجات، ضمن دستیابی به یک چرخه ارزشمند در تولید منسوجات بی‌بافت، بیش از 35 مقاله ISI ارائه کردند.

محمد ذره‌بینی، رئیس دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی اصفهان، دراین‌باره گفت خط تولید منسوجات بی‌بافت با هزینه‌ای بالغ ‌بر 110 میلیون تومان که به‌طور تقریبی معادل یک‌پنجم نمونه مشابه خارجی است، به‌صورت کامل در دانشگاه صنعتی اصفهان طراحی و با استفاده از امکانات شرکت ماهوت اصفهان ساخته شده است.

به‌هر‌روی امروزه از منسوجات بی‌بافت به‌عنوان یکی از مدرن‌ترین و کارآمدترین مواد در صنعت نساجی، می‌توان در تولید انواع کف‌پوش، فیلتر، عایق حرارتی، عایق صوتی، ژئوتکستایل، کامپوزیت، محصولات بهداشتی و بسیاری کاربردهای گوناگون دیگر استفاده کرد.

با توجه به افزایش سالانه 7.9 درصدی فروش جهانی محصولات بی‌بافت، پیش‌بینی می‌شود سهم بازارهای جهانی برای منسوجات بی‌بافت به 25.8 بیلیون دلار در سال 2020 برسد.

تولید با حجم و سرعت بالا، قیمت بسیار نازل، بازیافت آسان و طیف وسیع محصولات قابل تولید از جمله دلایل محبوبیت این منسوجات است.

توانایی جذب رطوبت بالا، نرمی و انعطاف، عدم استفاده از مواد خارجی یا شیمیایی، مقاومت کششی بالا در دو جهت طولی و عرضی و طیف وسیع تولیدات از جمله مزایا و ویژگی‌های قابل توجه این پارچه‌ها به شمار می‌رود. کاربردهای مهم منسوجات بی‌بافت عبارت‌اند از بهداشتی، پزشکی، دستمال ضدعفونی‌شده، کالاهای خانگی، لباس، پارچه‌های مصرفی در تزئینات منزل و مصارف صنعتی و فنی مانند عایق‌کاری، فیلتراسیون، مهندسی عمران، راه‌سازی، کشاورزی و صنعت اتومبیل.

با توجه به شیوع بیماری کرونا در جهان، گفته می‌شود که بسیاری از ملزومات پزشکی شامل انواع لباس‌ها، ماسک‌ها، ملحفه‌ها، پدهای جراحی، زیراندازها و بسیاری از کالاهای مورد مصرف در منازل شامل دستمال‌ها، کاورهای لباس، کاورهای توالت فرنگی، ساک‌های فانتزی و انواع کالاهای مورد مصرف در صنعت شامل انواع فیلترها، پاک‌کننده‌های پارچه‌ای، روکش‌های صنعتی و انواع محصولات آرایشی و بهداشتی مانند دستمال‌های مرطوب، همه و همه از منسوجات بی‌بافت تولید می‌شوند.

 حال باید دید به راستی بازار این  منسوجات می‌تواند خلأ ناشی از کمبود کالاهای اضطراری پزشکی این روزهای کشور را پر کند یا خیر؟/شرق