چرا مردم گرانی را بیشتر از تورم حس می‌کنند؟

تیتر20- اواخر هفته گذشته مرکز آمار ایران گزارش تغییرات شاخص بهای مصرف کننده مربوط به تیرماه را منتشر کرد که بر اساس این گزارش، تورم ماهانه در ماه گذشته به 6.4 درصد افزایش یافته‌بود. به بیان ساده، در تیرماه خانوار برای تهیه سبد مصرفی مشابه می‌بایست 6.4 درصد پول بیش‌تری نسبت به خرداد پرداخت می‌کردند. اما همواره محل مناقشه در اعلام نرخ تورم این است که خانوار افزایش قیمت‌ها را بیش‌از آنچه که از سوی نهادهای رسمی اعلام می‌شود، حس می‌کنند و همین موضوع باورپذیری آمار اعلامی را برای عموم جامعه با تردیدهایی همراه می‌سازد. اولین نکته‌ای که باید توجه داشت این است که نرخ تورم در حقیقت افزایش هزینه سبدی متشکل از کالاها و خدمات مختلفی را نشان می‌دهد، به گونه‌ای که هریک از این کالا و خدمات اهمیت و وزن متفاوتی دارد. دانستن این موضوع که سبد مورد نظر مرکز آمار طیف گسترده‌ای از کالا و خدمات همانند خدمات آموزشی، هتل و رستوران، بهداشت و درمان، حمل و نقل و ... را علاوه بر کالاها و خدمات اساسی شامل می‌شود، (هرچند که اهمیت و وزن کم‌تری دارند) به درک بهتر این موضوع کمک می‌کند.

در میان تمامی کالا و خدمات موجود در سبد مصرفی خانوار، آنچه که بیش‌ترین شهود عینی را در زندگی روزمره افراد دارد، اقلام و مواد خوراکی می‌باشد. این موضوع به ویژه برای گروه‌های درآمدی پایین از اهمیت بالاتری نیز برخودار می‌باشد، چرا که گروه مواد خوراکی و آشامیدنی سهم بالایی از هزینه‌های ماهانه خانوار را تشکیل می‌دهد. به عنوان مثال این گروه کالایی برای دهک اول درآمدی بیش از 43 درصد هزینه‌ ماهانه را شامل می‌شود. این در حالی است که این نسبت برای دهک دهم درآمدی تنها برابر با 17.2 درصد است. بنابراین شاید برای آنکه بتوان تصویر واقعی‌تری از شرایط تورمی که خانوار و به طور مشخص خانوارهای گروه درآمدی پایین با آن روبرو هستند ارائه دهیم، بهتر است روند قیمتی گروه کالایی خوراکی و آشامیدنی را پیگیری نماییم. بر این اساس مرکز آمار ایران اطلاعات مربوط به آخرین تغییرات قیمتی اقلام خوراکی در مناطق شهری در تیر ماه امسال را منتشر کرد که بررسی آن می‌تواند پاسخ این پرسش را ارائه ‌دهد که چرا افزایش قیمت‌ها بیش‌از تورم 6.4 درصدی اعلامی از سوی مرکز آمار احساس می‌گردد.

یکی از اقلام خوراکی که طی یک ماه گذشته در صدر اخبار افزایش قیمت‌ها قرار داشت، مرغ و تخم مرغ بود. بر اساس گزارش مرکز آمار، قیمت یک کیلوگرم مرغ در مناطق شهری به بیش‌از 17200 تومان در تیر ماه رسیده‌است که حاکی از رشد 39.24 درصدی قیمت آن طی یک ماه می‌باشد. قیمت تخم مرغ نیز در ماه گذشته با افزایشی 41.77 درصدی نسبت به خرداد ماه، به 15400 تومان به ازای هر کیلوگرم افزایش یافت. این در حالی است که قیمت مرغ و تخم مرغ در تیرماه سال گذشته به ترتیب برابر با 12600 و 9300 بوده‌است که حاکی از رشدی 36.68 و 65.71 در قیمت این کالاها نسبت به ماه مشابه سال گذشته می‌باشد.  نکته قابل تأمل این است که مقایسه قیمت این دو کالا که سهم بالایی در سبد مصرفی دهک‌های پایین درآمدی نیز دارد، نشان از افزایش تقریباً 2.5 برابری طی سه سال گذشته دارد. نمودار زیر روند قیمت مرغ و تخم مرغ را از ابتدای سال 1396 نشان می‌دهد./اقتصاد آنلاین