آیا کودکان اوتیسمی تیزهوش هستند؟

تیتر20- عاطفه دبیری اوتیسم را نوعی در خود ماندگی دانست و اظهار کرد: کودکانی که دچار اوتیسم می شوند، منزوی هستند و از ارتباط اجتماعی دوری می کنند؛ این در حالی است که کودکان عادی به دنبال برقراری ارتباط با دیگران هستند.

وی اوتیسم را اختلال رشد دانست و افزود: این اختلال در اوایل دوره کودکی یعنی از شیرخوارگی خودش را نشان می دهد و در ۱۸ تا ۲۴ ماهگی قابل تشخیص است، اما اگر با اختلال شدید رشد مواجه باشیم، زیر یک سالگی نیز می تواند اوتیسم را تشخیص دهیم.

این روانشناس، با بیان اینکه والدین باید نسبت به نشانه های رشد کودکان حساس باشند، تصریح کرد: اگر کودکی دچار اوتیسم از نوع شدید آن باشد، به راحتی می توان تفاوت او با سایر کودکان را مشاهده کرد.

دبیری، ناتوانی در برقراری ارتباط چشمی را نخستین ویژگی اوتیسمی ها دانست و بیان کرد: کودکی که دچار اوتیسم است نسبت به مخاطب قرار گرفتن خود هیچ عکس العملی نشان نمی دهد و معمولا با مادر یا دیگران چشم در چشم نمی شود، اما کودکان عادی به راحتی با دیگران ارتباط چشمی برقرار می کنند.

وی با بیان اینکه اختلال اوتیسم در سه سطح بررسی می شود، خاطرنشان کرد: کودکانی که در دوره شیرخوارگی از خودشان نشانه های اوتیسم را بروز می دهند در سطح دو و سه قرار دارند. این کودکان ترس بی دلیل و غیر موجه نسبت به اشیا و افراد دارند و گاهی از پوشیدن کفش و نشستن بر صندلی می ترسند که این ترش و وحشت شدید عادی نیست.

این روانشناس، بو کردن اشیا را یکی دیگر از ویژگی های افراد اوتیسمی دانست و گفت: اگر والدین ببینند که کودک آنان به هنگام بروز هیجان اقدام به تکان دادن دست ها در کنار بدن و جلوی چشم می کند و یا با انگشتان خود شکل های عجیب و غریب در می آورد، باید نسبت به اختلا اوتیسم حساس شوند.

دبیری، از دیگر ویژگی های کودکان اوتیسمی را تاخیر در کلام دانست و اضافه کرد: انتظار داریم کودکان در یک سالگی اولین کلمه خودشان را بگویند و اگر کودکی بعد از یک سال هنوز سخن نگفته و یا از کلام به شیوه های نادرست استفاده می کند و ضمایر را جا به جا می گوید، احتمالا به اوتیسم مبتلاست.

وی با اشاره به آواسازی های نامفهوم کودکان اوتیسمی، تصریح کرد: این کودکان از به آغوش کشیده شدن امتناع می کنند و در جست و جوی محبت و ارتباط نیستند، اما کودکان عادی دائما در حال برقراری ارتباط و جلب محبت و توجه دیگران هستند.

این روانشناس، آرام و بی درد سر بودن کودک را همواره نشانه خوبی ندانست و یادآور شد: کودکان اوتیسمی معمولا کلام به کار نمی برند و از افراد به عنوان اشیا استفاده می کنند. بیشتر کودکان عادی با تقلید کردن یادگیری دارند، اما کودکان اوتیسمی تقلید نمی کنند.

وی از والدین خواست با دیدن علائم اوتیسم در کودک خود حتما نگران شوند و خاطرنشان کرد: کودک در صورت بروز چنین نشانه هایی باید به پزشک متخصص مراجعه کند تا سطح اوتیسم او مشخص شود و هرچقدر در مراحل اولیه تشخیص صورت گیرد، در روند درمان اثرگذار است.

دبیری، با اشاره به رابطه اوتیسم با سیستم عصبی مغز، گفت: کودکان اوتیسمی نسبت به جمعیت وحشت و اضطراب دارند و ۷۰ درصد آنان کم توان ذهنی نیز هستند، اما تعداد اندکی از اوتیسمی ها تیزهوش محسوب می شوند و می توانند جزو دانشمندان باشند.

این روانشناس، با بیان اینکه کودکان در اوتیسم سطح یک قادر به سخن گفتن و برقراری ارتباط با دیگران هستند، متذکر شد: در سطح یک نحوه ارتباط برقرار کردن فرق می کند و این افراد از گفتار به شیوه خاصی استفاده می کنند و معمولا زبان بدن طرف مقابل را متوجه نمی شوند، اما می توانند بهره هوشی متوسط به بالا و گاها تیزهوشی داشته باشند.

وی اوتیسم سطح دو و سطح سه را از نوع شدید آن دانست و خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی معمولا کودکان کم توان ذهنی نیز هستند و کم توانان ذهنی مشکل گفتار دارند و گفتارشان اکویی(تکرار جملات طرف مقابل) است.

دبیری، با اشاره به نحوه فعالیت حواس پنجگانه در اوتیسمی ها، اضافه کرد: کودکان اوتیسمی گاهی از پُرحسی یا کم حسی رنج می برند و صداهای کم برای آنان چندبرابر شنیده می شود و آزارشان می دهد، اما کودک اوتیسمی سطح یک مانند کودکان عادی رفتار می کند و زندگی آنان توجه دیگران را جلب نمی کند، اما در سطوح دو و سه اختلالات رفتاری شدید است./ایسنا