خودروهای چینی بازار ایران واقعاً چقدر ارزش خرید دارند؟

تیتر20 - قیمت سرکش خودرو همچنان می‌تازد و نه تنها خودروسازان، بلکه وزارت صمت نیز توانایی مهار آن را ندارد و رکورد تاریخی ورود پراید به باشگاه ۱۰۰ میلیونی‌ها چنان شگفت‌آور بود که بر همگان مشخص شد این آسمان گرانی، گویا هیچ سقفی ندارد. در این میان و در روزهای گذشته، شاهد عرضه لیست قیمت جدید محصولات یکی از خودروسازان قدیمی چینی بودیم و در این لیست مشخص شد که قیمت یک دستگاه خودروی شاسی‌بلند چینی پرفروش، به بیش از ۸۰۰ میلیون تومان رسید. 

این در حالی بود که تا همین چند ماه پیش، با همین رقم می‌توانستیم یک کره‌ای و یا حتی آلمانی کم‌کارکرد سوار شویم که البته این گزینه‌ها برای اکثر جامعه به رویایی دست نیافتنی تبدیل شده‌اند.

اما در این مطلب قصد داریم نگاهی دقیق و ریزبینانه به قیمت‌های خودروهای چینی در بازارهای خارجی و مقایسه آن با قیمت فروش در بازار ایران داشته باشیم. در هر صورت خودروهای چینی تا همین چند وقت پیش بر طبل ارزان قیمتی می‌کوبیدند و حال حتی تولیدی‌های داخلی به مرز یک میلیارد نیز نزدیک می‌شوند. اما سوال اصلی اینجا است که بالاخره یک خودروی چینی واقعاً چقدر ارزش دارد و آیا قیمت‌های اعلام شده در بازار ایران برای این خودروها منطقی است یا خیر.

اجازه بدهید یک نگاهی به قیمت‌های جهانی خودروهای چینی معروف بازار ایران بیندازیم. در جدول زیر مشاهده می‌کنید که قیمت هر خودروی تولید داخل در بازار جهانی دقیقاً چقدر قیمت دارد. البته قیمت اعلام شده در این جدول، برای خرید خودرو به صورت CBU یعنی خودرو به صورت کامل است که به دلیل توقف واردات خودرو منتفی است. اما همین خودروها به صورت SKD توسط خودروسازان داخلی خریداری شده که با قیمت جهانی آنچنان تفاوت قیمتی ندارند (اکثر خودروسازان داخلی، میزان داخلی‌سازی کمتر از ۱۵ درصد دارند، لذا اکثر قطعات به صورت کامل وارد می‌شوند و تنها با اندکی داخلی‌سازی روی خط تولید داخل کشور مونتاژ می‌شوند). اما این تمام ماجرای پرپیچ و خم خودروسازان نیست زیرا برای وارد کردن این قطعات به صورت SKD بایستی هزینه‌هایی همچون حمل (اکثراً با قطار)، ۹ درصد ارزش افزوده، ۳ درصد شماره‌گذاری، هزینه‌های اضافی برای حواله پول به چین (بدلیل مشکلات بین‌المللی در انتقال مالی)، هزینه‌هایی همچون نیروهای کار در خط تولید و در نهایت سد بزرگ ۴۰ تا ۴۵ درصدی عوارض گمرک (با احتساب دلار ۴۲۰۰ تومان) را پشت سر بگذارند تا بتوانند یک خودرو را با پلاک ملی به دست مشتری برسانند.

حال در این قسمت قصد داریم نگاهی بی‌طرفانه به چند مثال داشته باشیم و مشخص کنیم که قیمت تمام شده هر خودرو تا رسیدن به دست مشتری چقدر تمام آب می‌خورد و متوجه شویم که هر خودروی چینی در بازار ایران به چه میزان گران‌تر از بازار جهانی فروخته می‌شود.

همانطورکه در جدول زیر آورده‌ایم، قیمت خودروهایی مثل چری تیگو ۷ و یا چری تیگو ۵ و جک S۵ و … آورده شده است. قیمت‌ها سعی شده دقیقاً مشابه نمونه عرضه شده در بازار ایران باشند.

* (قیمت‌ها بر اساس دلار ۲۹ هزار تومان و سایت‌های خارجی مختلف استخراج شده‌اند و این حق به هر خودروساز داده شده که در صورت مغایرت قیمت خرید با قیمت‌های مندرج در این جدول، با خودروبانک جهت ارائه مدارک و اصلاح مطلب تماس بگیرد).

طبق این جدول قیمت به طور مثال قیمت خودرویی مثل چری تیگو ۷ در بازار جهانی ۲۰.۴۷۰ دلار است. اگر قصد داشته باشید با دلار ۲۹,۰۰۰ تومان این خودرو را در بازار جهانی (مثل روسیه یا چین) خریداری کنید، باید مبلغ معادل ۵۹۲ میلیون تومان پول بدهید. اما این خودرو با هزینه‌های مختلف از جمله حمل و نقل، عوارض گمرک، پرسنل و سود شرکت، در بازار ایران با قیمت ۸۱۰ میلیون تومان فروخته می‌شود که حدود ۲۱۸ میلیون تومان گران‌تر از بازار جهانی است.

با نیم نگاهی به این لیست چند موضوع به وضوح مشخص می‌شود. ابتدا می‌توان به این نکته اشاره کرد که خودروهای چری اگرچه خودروهای ارزان قیمتی نیستند، اما در بازار ایران بسیار گران‌تر از بازار جهانی به فروش می‌رسند. نکته دوم اینکه خودروهای جک و یا جیلی با هزینه‌های معقول و قیمت منطقی به بازار ایران رسیده‌اند و در نهایت این پالس به بازار داده می‌شود که خودروی SWM G۰۱ هنوز رشد قیمتی خود را بعد از گران شدن دلار نکرده و باید احتمالاً منتظر رشد شدید قیمت SWM G۰۱ از سوی سیف خودرو و معادل‌سازی آن با دلار روز بازار باشیم.

تا همین چند وقت پیش خودروهای چینی نماد خودروهای ارزان در بازار ایران بودند و حتی رقابت قیمتی سختی را با داخلی‌های پرفروش داشتند. اما در دو سال گذشته شاهد رشد قیمت شدید این خودروها هستیم و با وجود تولید آن‌ها در خودروسازی‌های داخلی باز هم ترمز این صعود بی‌پایان قیمت تمام شده خودروهای چینی گرفته نشد. ریشه این مشکل را باید در قیمت روز ارز بدانیم زیرا این خودروهای همانطورکه اشاره کردیم، به صورت SKD وارد کشور می‌شوند و وابستگی کامل به قیمت روز دلار در این محصولات وجود دارد. حتی قطعه‌سازان داخلی نیز به دلیل وابستگی به موارد اولیه وارد شده، چنین مشکلی دارند و با بالا رفتن قیمت ارز، قیمت مواد اولیه و در ادامه قیمت قطعات و خودرو نیز افزایش پیدا می‌کند. بنابراین اگر دولت قصد دارد به موج عظیم نارضایتی مردم از قیمت‌های خودروهای تولید داخل پایان دهد باید فکری به حال کنترل قیمت ارز کند، در غیر این صورت با این روند کنونی، به این زودی‌ها شاهد توقفی در رشد روز افزون قیمت خودروهای داخلی و وارداتی نخواهیم بود.