ثبت رکورد تاریخی برای اقتصاد ایران در اوج تحریم

تیتر۲۰- اقتصاد ایران طی سالهای گذشته تحت شدیدترین تحریم‌ها بوده است که شدت این تحریم‌ها به‌همراه بی‌عملی دولت قبل در حوزه اقتصاد و شرطی کردن آن به مذاکرات هسته‌ای موجب تضعیف بسیاری از حوزه‌های اقتصادی ایران شده بود.

با روی کار آمدن دولت رئیسی که یکی از مهمترین شعارهایش، قطع وابستگی اقتصاد به بحث مذاکرات هسته‌ای و برجام بود، سیاست‌ها و برنامه‌های اجرایی حوزه اقتصاد به‌جای تمرکز اصلی بر رفع تحریم بر خنثی‌سازی تحریم متمرکز شد و بدون اینکه دولت اقتصاد را معطل مذاکرات برجامی کند، اقداماتی در راستای قوی‌سازی اقتصاد انجام گرفت که تأثیرات آن در بخش‌هایی از حوزه‌های اقتصادی با گذشت حدود یک سال از دولت جدید نمایان شده است که حوزه ترانزیت یکی از این بخش‌هاست، این در حالی است که طی یک سال گذشته از شدت تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران کاسته نشده است و فشارهای تحریمی همچنان ادامه دارد.

مطابق آمار رسمی از وزارتخانه‌های اقتصاد و راه و شهرسازی، طی سال 1400 بیش از 12 میلیون و 641 هزار تن کالای ترانزیتی از قلمروی جمهوری اسلامی ایران عبور کرده که نسبت به مدت مشابه سال 99 با 7 میلیون و 530 هزار تن بالغ بر 68 درصد رشد داشته است که این میزان رشد در شدیدترین فشار تحریمی قابل ملاحظه است.

بررسی جزئیات وضعیت آمار ترانزیت نشان می‌دهد، در مدت یادشده ترانزیت کالا در منطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی 4 میلیون و 37 هزار تن، باشماق مریوان یک‌میلیون و 736 هزار تن، سرخس در خراسان رضوی یک‌میلیون و 633 هزار تن، پرویزخان قصرشیرین یک‌میلیون و 292 هزار تن، بازرگان در آذربایجان غربی یک‌میلیون و 197 هزار تن، جلفا در آذربایجان شرقی 418 هزار تن و بیله‌سوار در اردبیل 409 هزار تن بوده است.

همچنین ترانزیت کالا لطف‌آباد در خراسان رضوی هم‌مرز با کشور ترکمنستان 324 هزار تن، بندرلنگه در هرمزگان 228 هزار تن، میرجاوه در سیستان و بلوچستان 210 هزار تن بوده است. این 10 گمرک مبدأ اصلی ورود کالای ترانزیتی به کشور محسوب می‌شوند. در مجموع ورودی ترانزیت کالا از این مبادی 11 میلیون و 484 هزار تن بوده است و سهم سایر گمرکات نیز یک‌میلیون و 157 هزار تن در سال 1400 بوده است.

طی سال 1400، مطابق آمار 37 درصد از کالای ترانزیتی از دریا و  63 درصد خشکی وارد کشور شده است که شامل حدود 24 درصد از کالای ترانزیتی از مرز عراق،‌ 15.5 درصد آسیای میانی (CIS)، 16 درصد نیز از سمت اروپا و مابقی (7.5  درصد) از سایر مبادی رسمی، وارد کشور شده است.

در اسفند ماه سال 1400 یک‌میلیون و 343 هزار تن کالای ترانزیتی از مسیر ایران عبور کرده است که بررسی آمارها نشان می‌دهد طی 8 سال اخیر یک رکورد جدید به‌شمار می‌رود.

همچنین بر اساس آمار سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای نیز میزان ترانزیت جاده‌ای کالا از قلمروی جمهوری اسلامی ایران طی سال 1400 به 9 میلیون و 436 هزار تن رسید.

تردد کامیون‌های ترانزیتی از مرزهای جاده‌ای کشور طی سال گذشته نسبت به سال 99 بالغ بر 98 درصد افزایش یافت، همچنین طی اسفندماه سال 1400 تردد کامیون‌های حامل کالای ترانزیتی به 43 هزار دستگاه رسید که یک حدنصاب جدید در این شاخص ثبت شده است. میانگین تردد کامیون‌های ترانزیتی در سال گذشته (ماهانه) 33 هزار و 650 دستگاه بوده است.

دستاوردهای اقتصادی در اوج تحریم تنها به بخش رشد ترانزیت خلاصه نمی‌شود، بلکه بخش‌های دیگر اقتصاد مثل تجارت غیرنفتی، فروش نفت و برخی مذاکرات خارجی برای قراردادهای جذاب به‌نفع اقتصاد ایران را هم شامل می‌شود که در گزارش‌های بعدی به آنها خواهیم پرداخت./تسنیم