روند اعتراض اصناف به مالیات

تیتر۲۰- رستم‌پور مدیر کل دفتر نظارت بر امور دادرسی مالیاتی در پاسخ به سوالی در خصوص امکان اعتراض مشمولان تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم که به مالیات تشخیصی اعتراض دارند، گفت: یک بحث کلی در مورد تبصره ماده 100 وجود دارد این است که تعیین مالیات مقطوع مشمولان این ماده به عهده سازمان امور مالیاتی است. سازمان در سال‌های گذشته روالی برای تعیین مالیات مقطوع طی می‌کرد که چندان مبتنی بر داده‌ها و اطلاعات جمع‌آوری شده در سازمان نبود.

وی افزود: از یک سو اطلاعات موجود در سازمان شفاف و قابل اتکا نبود که بتوان مالیات را براساس آن تعیین کرد و از سوی دیگر سیاست سازمان این بود که با اتاق اصناف توافقی انجام شود و براساس سوابق مالیاتی، مالیات اصناف را تعیین کنیم. از سال 1395 تا سال 1399 این قاعده پابرجا بود.

رستم‌پور ادامه داد: از سال 1400 و به این دلیل که اطلاعات خوبی در سازمان امور مالیاتی جمع‌آوری شد(به ویژه اطلاعات دستگاه‌های کارتخوان)، از سمت دیگر به این دلیل که قانون بودجه حساب‌های متصل به پز و درگاه‌های پرداخت را به عنوان حساب‌های تجاری در نظر گرفته بود، از دید نظام مالیاتی هر مبلغی که به این حساب‌ها واریز می‌شد به عنوان درآمد مودی شناخته می‌شود،

در نتیجه سازمان امور مالیاتی مبنای محاسبه مالیات برای سال 1400 را دریافتی حساب‌های بانکی متصل به دستگاه‌های کارتخوان قرار داد. در خصوص محاسبه مالیات نیز به طور مثال یک مودی 3 میلیارد تومان درآمد داشته است. سازمان امور مالیاتی یکسری ضرایب سودآوری داشته که براساس آن مالیات‌ها را محاسبه کرده است.

مدیر کل دفتر نظارت بر امور دادرسی مالیاتی با بیان اینکه این موضوع محل اشکال و اختلاف با اصناف شد، گفت: اصناف اعلام کردند که ضرایب تعیین شده بسیار بالا است و در منطق کسب و کار امروز جامعه چنین سودهایی به خصوص برای کسبه خرد وجود ندارد. ممکن است فروش آنها به واسطه تورم افزایش پیدا کرده باشد و به طور مثال فروش یک میلیاردی سال 97 امروز به 4 میلیارد رسیده باشد اما سود سال 1397 متناسب با سود سال 1399 یا 1400 نیست،

به طور مثال اگر در آن زمان از هر 100 تومان فروش 20 درصد آن سود بوده است، امروز این عدد به حدود 5 درصد کاهش پیدا کرده است. براساس این اصل سازمان بر روی ضرایب بازنگری و ضرایب را کاهش داد. سازمان امور مالیاتی هم‌اکنون ضرایب کاهشی را در سامانه اعمال کرده است.

وی تاکید کرد: اگر مودیانی که تمایل به استفاده از تبصره ماده 100 دارند به سامانه مراجعه کنند، عدد تعدیل شده برای آنها نمایش داده خواهد شد. ممکن است باز هم این عدد مورد اعتراض باشد. این اعتراض دیگر محل رسیدگی نیست. ممکن است مودی به دلایلی نظیر آتش‌سوزی، سرقت و ... نه تنها سود نکرده باشد بلکه زیان نیز داشته باشد.

رستم‌پور با اشاره به اینکه در تعیین مالیات مقطوع با تصور بر اینکه سودی ایجاد شده مالیات تعیین می‌شود، گفت: حال اگر در مواقع خاص سودی واقع نشده یا به مراتب کمتر از سودی است که توسط سازمان امور مالیاتی تعیین شده است، مودی اختیار دارد اظهارنامه ارائه کند. وقتی یک مودی اظهارنامه ارائه کند به این معنا است که مالیات مقطوع را نپذیرفته و در چهارچوب اظهارنامه‌ای که به سازمان امور مالیاتی ارائه می‌کند، درآمدها و هزینه‌های واقعی خود را اعلام می‌کند،

در انتها سود یا زیان مودی تعیین می‌شود، ضمن اینکه معافیت نیز از آن کاسته خواهد شد و در نهایت اگر مبلغی باقی بماند به عنوان مالیات در نظر گرفته خواهد شد. هر آنچه که اظهارنامه بگوید برهمان اساس مالیات وصول می‌شود و اگر هم بحث زیان باشد به عنوان مالیات صفر در نظر گرفته خواهد شد.

وی گفت: اظهارنامه باید منطبق بر قوانین و مقررات و در زمان تعیین شده قانونی تسلیم سازمان امور مالیاتی شود. این بدین معنا است که ارقام اظهارنامه باید کامل باشد. میزان فروش و انواع هزینه‌ها به همراه اطلاعات هویتی از طریق سامانه سازمان امور مالیاتی ارسال شود.

مدیر کل دفتر نظارت بر امور دادرسی مالیاتی اظهار کرد: موعد مقرر شده قانونی نیز در حال حاضر 31 خرداد ماه است؛ اگرچه سازمان امور مالیاتی به دنبال تمدید این زمان است اما اختیار تمدید این زمان حتی در اختیار دولت هم نیست و قانون این زمان را تعیین می‌کند. در نتیجه برای تمدید این زمان به دنبال گرفتن دستور شورای هماهنگی سران سه قوه و یا کمیته ملی مبارزه با کرونا هستند. در حال حاضر زمان زیادی تا زمان سر رسید باقی نمانده است و توصیه ما این است که مردم هر چه سریعتر نسبت به ارائه اظهارنامه اقدام کنند.

پنج مرحله اعتراض به برگ تشخیص‌های مالیاتی

وی در مورد مراحلی که مودی باید پس از ارائه اظهارنامه طی کند، گفت: وقتی اظهارنامه ارائه می‌شود، ممکن است که به طور کلی رسیدگی نشود، به این معنا که اگر اطلاعات ارائه شده از سوی مودی با ضوابط، مقررات و موتور ریسک سازمان امور مالیاتی هم‌خوانی داشته باشد، از نظر سازمان اظهارنامه قرین به واقعیت است و دیگر اظهارنامه بررسی نخواهد شد و تنها برگه تشخیص براساس همان چیزی که مودی ابراز کرده است، صادر خواهد شد.

رستم‌پور تاکید کرد: در صورتی که یک اظهارنامه برای حسابرسی انتخاب شود، ادارات مالیاتی فرآیند حسابرسی را آغاز خواهند کرد و از زمان سر رسید اظهارنامه به مدت یک سال فرصت رسیدگی وجود دارد. در این بازه زمانی رسیدگی برگ تشخیص برای مودی صادر می‌شود. حال اگر نتیجه مورد قبول مودی نباشد، مودی وارد پروسه اعتراضات و شکایات خواهد شد،

اولین مرحله از اعتراض، درخواست رسیدگی مجدد به خود اداره مالیاتی است. براساس ماده 238 مالیات‌های مستقیم مجددا حسابرسی مورد بازنگری قرار خواهد گرفت. اگر اشتباهی از سوی سازمان امور مالیاتی اشتباهی رخ داده باشد، قطعا اصلاح خواهد شد و با مودی توافق می‌شود.

وی افزود: در صورتی که مودی نظر اداره مالیاتی را پس از بررسی مجدد نیز نپذیرد، پروسه اعتراض تبدیل به شکایت شده و وارد هیئت حل اختلاف خواهد شد. هیئت حل اختلاف نیز متشکل از نماینده سازمان امور مالیاتی، نماینده دادگستری استان و نماینده صنف مربوطه است.

مدیر کل دفتر نظارت بر امور دادرسی مالیاتی با بیان اینکه این افراد براساس اعتراض مودی و رسیدگی انجام شده رای صادر می‌کنند، گفت: این رای هیئت بدوی است که اگر مودی بپذیرد قطعی خواهد شد و در غیر این صورت مودی می‌تواند ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ رای باید شکایت کند که وارد هیئت تجدید نظر خواهد شد. رای هیئت تجدید نظر قطعی است و برگ تشخیص براساس آن صادر خواهد شد. اگرچه مودی همچنان فرصت دارد تا اگر اعتراضی دارد، آن را ظرف دو ماه به شورای عالی مالیاتی تقدیم کند.

وی در ادامه گفت: بررسی شورای عالی مالیاتی جنبه شکلی دارد نه ماهوی. ممکن است شکایت مودی این باشد که نقض قوانین یا نقص رسیدگی در فرآیندهای دادرسی وجود داشته است. این موارد از مصادیقی است که اگر به شورا اثبات شود، پرونده را نقض می‌کند و به یک هیئت هم عرض ارجاع می‌دهد. رای این هیئت نیز قطعی محسوب می‌شود.

رستم‌پور با اشاره به اینکه با وجود تمام این موارد دو مرجع برای رسیدگی به اعتراضات وجود دارد، گفت: یک مرجع در بیرون سازمان که دیوان عدالت اداری است که مودیان می‌توانند ظرف سه ماه پس از صدور رای شکایت خود را ثبت کنند و دیگری هیئت‌های ماده 251 مکرر هستند که در وزارتخانه تشکیل می‌شود و زیر نظر وزیر اقتصاد و دارایی است،

شکایت مودی باید به دبیرخانه این هیئت‌ها ارائه شود. اگر وزیر اقتصاد اعتراض را وارد بداند آن را به هیئت مربوطه ارجاع می‌دهد تا آنها به شکایت مودی به شکل ماهوی رسیدگی کنند./تسنیم