دلایل رفلاکس معده چیست؟

تیتر۲۰- حسین خدمت، در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما، در پاسخ به این سوال که رفلاکس چه میزان شایع است، گفت: در برخی جوامع تا ۲۰ درصد آمار ابتلاء وجود دارد، سبک زندگی و عادات غذایی، ارتباط مستقیمی با این بیماری دارد. رفلاکس، از شایع‌ترین بیماری‌های گوارشی است و مانند دیگر بیماری‌های مزمن معمولاً تا پایان عمر با افراد همراه خواهد بود.

وی افزود: گستردگی علائم، از ویژگی‌های خاص این بیماری است. علامت معمول و رایج رفلاکس، احساس سوزش و گرمی در پشت جناغ سینه فرد است، که گاهی به فک، گوش‌ها و شانه‌ها نیز تیر می‌کشد، علامت بعدی این است که خود مواد غذایی یا ترشحات معده، به داخل مری و حتی دهان وارد می‌شوند.

خدمت یادآور شد: علائم رفلاکس بسیار متنوع و گول زننده است و بررسی‌های زیادی نیاز دارد، به طور مثال؛ سرفه، درد قفسه سینه، پوسیدگی دندان‌ها، اشکال در بلع، بار روی زبان، سینوزیت، آسم، فیبروز ریه، نارسایی ریه، بوی بد دهان و…، همه مسائلی هستند که می‌توانند، به دلیل رفلاکس ایجاد شده باشند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا عده‌ای از افراد با رفلاکس درگیر هستند، گفت: اصل ماجرا سرشتی است و به طبیعت فرد بر می‌گردد عده‌ای از افراد به طور سرشتی مشکلاتی در محل اتصال مری به معده دارند، به طور مثال در فردی که به طور سرشتی میزان بزاق دهانش کم است، این بیماری بیشتر دیده می‌شود، زیرا بزاق ضد اسید معده است و هنگام برگشت اسید معده به مری، بزاق دهان، بازگشت اسید معده به مری را تسهیل می‌کند.

این فوق تخصص گوارش و کبد در پاسخ به این سوال که چه تغییراتی لازم است در سبک زندگی اعمال گردد تا مشکلات این بیماری کمتر شود، افزود: بیشتر از ظرفیت معده غذا نخوریم، سرعت غذا خوردن را کاهش دهیم، استرس و اضطراب نداشته باشیم و برای وارد نشدن همزمان هوا با غذا به معده، هنگام غذا خوردن صحبت نکنیم.

وی گفت: باور غلطی در بین مردم وجود دارد که با خوردن مایعات یا غذاهای آبکی، دچار رفلاکس می‌شویم. خوردن مایعات باعث رفلاکس نمی‌شود، بلکه پر شدن حجم معده، باعث برگشت اسید معده و محتویات آن به مری می‌گردد. مصرف مایعات در حد اعتدال، حتی به هضم غذا نیز کمک می‌کند.

خدمت یادآور شد: خوردن غذاهای تند، ترش، پر چرب، چای پررنگ، قهوه و کاکائو، از جمله ممنوعیت‌های خوراکی این بیماری محسوب می‌شوند. میزان بروز رفلاکس در افراد سیگاری دو الی سه برابر افراد عادی و همچنین در مصرف کنندگان الکل تا چهار برابر افراد عادی ذکر شده است.

وی افزود: سیگار نه تنها با کم کردن میزان بزاق دهان، این مکانیزم دفاعی را از بین می‌برد، بلکه با کاهش بیکربنات در معده (ضد اسید معده) میزان اسید معده را افزایش می‌دهد.

عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه الله گفت: یکی از مهم‌ترین مسائل در بحث رفلاکس، عوارض فوق العاده جدی و شایع آن است. یکی از عوارض موضعی این بیماری، برگشت اسید معده به مری است که باعث خراش و زخم در ناحیه مری می‌شود، مری مجدداً ترمیم می‌گردد که باعث ایجاد فیبروز در آن ناحیه شده و آن قسمت را تنگ می‌کند که در این صورت، باعث اختلال بلع و همچنین، بلع دردناک می‌شود.

وی، عوارض رفلاکس بر روی مری را، شامل ورم، زخم و تنگ شدن مری و در نهایت اختلال در بلع، «مری بارت» و در نهایت سرطان مری دانست.

خدمت، پوسیدگی دندان‌ها، تغییرات در حنجره (ایجاد گره‌های حنجره)، دورگه شدن صدا و تغییر صدا را از دیگر عوارض رفلاکس نام برد و به اثرات مستقیم استرس بر دستگاه گوارش تاکید کرد و گفت: استرس می‌تواند سرعت عبور غذا از دستگاه گوارش را، تند و یا کند کند، همچنین استرس، به بدتر شدن زخم دستگاه گوارش و سندروم روده تحریک پذیر کمک می‌کند.

این متخصص گوارش و کبد، در پاسخ به این سوال که چگونه از بروز رفلاکس پیشگیری کنیم و چه غربالگری‌هایی انجام دهیم، افزود: در درجه اول فردی که با علائم رفلاکس مراجعه می‌کند، باید سبک زندگی خود را تغییر دهد. در درجه دوم، دارو توسط پزشک متخصص شروع می‌شود، به طور معمول ۶ الی ۸ هفته دارو تجویز می‌گردد، زمانی که رفلاکس کنترل شد، داروها را به مرور کم می‌کنیم، تا قطع شود.

وی یادآور شد: بعد از دو ماه، اگر درمان‌ها جواب نداد، از دقیق‌ترین، ساده‌ترین و سریع‌ترین روش تشخیصی که آندوسکوپی است، استفاده می‌کنیم.

خدمت در پاسخ به این سوال که آیا مصرف داروهای ضد اسید می‌تواند مشکلی برای فرد ایجاد کند، گفت:
هیچ عارضه جدی در مصرف داروهای ضد اسید وجود ندارد، به شرط آنکه تحت نظر پزشک متخصص گوارش مصرف شود./مهر