تیتر20 - بر اساس آمار و ارقامی که رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه در سال گذشته اعلام کرد، در ایران سالیانه حدود 100 میلیارد دلار یارانه پنهان انرژی در بخشهایی نظیر برق، بنزین، گازوئیل و...، از سوی دولت به مردم داده میشود. که رقم بسیار هنگفتی است.
در اینباره بسیاری از کارشناسان اقتصادی نیز معتقدند، این یارانه نیز به هیچ عنوان به صورت عادلانه توزیع نمیشود و چه در بخش برق و چه در بحث بنزین افراد ثروتمند و دارا با توجه به امکاناتی که دارند، سهم بسیار زیادی از این یارانه را به خود اختصاص میدهند و اصلا این یارانه پنهان انرژی به صورت عادلانه بین اقشار نیازمند و ضعیف جامعه توزیع نمیشود.
از سویی یارانه بنزین یکی از چالش برانگیزترین موضوعاتی است که در این باره وجود دارد، برخی از کارشناسان معتقدند، دولت باید بخشی از این یارانه را به توسعه و ساخت خودروهای برقی و ایجاد زیر ساختهای مرتبط به آن اختصاص دهد که مزایای فراوانی دارد، در همین زمینه نیز قدمهایی توسط وزارت صمت و نیرو و همچنین خودروسازان برداشته شده و به نظر میرسد، در این رابطه اگر یک نقشه راه 5 یا 10 ساله تدوین شود، در پایان هدفگذاری، میتوان به تولید قابل توجهی از خودروهای برقی دست یافت.
لزوم تغییر ریل تولید خودرو در کشور از بنزینی به برقی
در این رابطه عباس علیآبادی وزیر صمت با اشاره به اینکه من فکر میکنم در حوزه خودرو وقت آن رسیده که از خودروهای گذشته دست برداریم و به سمت خودروهای روز حرکت کنیم، میگوید: برقیسازی پدیده آینده نیست پدیده روز است و حیف است که ما از این فرصت استثنایی استفاده نکنیم زیرا در این فرصت میتوان خیلی مشکلات را حل کرد.الان اختلاف نظر بین کارشناسان در خصوص برقی بودن و غیر برقی بودن خودرو نیست بلکه اختلاف نظر در میزان ذخیره سازی انرژی است.
در مورد حمایت دولت از تولید و توسعه خودروهای برقی نیز جواد اوجی وزیر نفت گفت: وزارت نفت به سرمایه گذارانی که برای برقی کردن خودروهای عمومی اقدام کنند، به مقدار صرفه جویی سوخت، حواله سوخت پرداخت می کند و یا معادل قیمت سوخت به نرخ روز، به آنان پرداخت می شود.
وی افزود: کار مشترکی بین وزارتخانههای نفت و صمت و شهرداری تهران برای کاهش آلودگی هوا دنبال می شود که شامل برقی شدن خودروهای عمومی تهران است و افرادی که در این زمینه سرمایه گذاری کنند، وزارت نفت معادل سوختِ صرفه جویی شده، به قیمت فوب خلیج فارس به سرمایه گذار اعتبار میدهد.این طرح از تاکسی ها و وانت بارها شروع می شود و انقلابی در این صنعت خواهد بود و کاهش آلایندگی در شهر تهران را در پی خواهد داشت.
علیرضا زاکانی شهردار تهران هم درباره طرح خودروهای برقی عمومی اظهار داشت: با همکاری وزارت نفت و صمت ۴۰۰ هزار موتور برقی و ۵۰ هزار تاکسی برقی و هزار دستگاه اتوبوس برقی هدف گذاری شده تا بتوانیم در راستای برقی سازی تهران گام برداریم.تاکنون بخشی از زیرساخت ها در تهران مستقر شده و توسعه زیرساخت ها در تهران تا پایان سال ادامه دارد و این کار بزرگ انجام خواهد شد.
این در حالیست که گروه مپنا با توجه به حمایتهایی که از سوی دولت انجام شده نیز هم در تولید برخی از خودروهای برقی با سایپا و ایران خودرو همکاری کرده و در سوی مقابل نیز برای اولین بار در کشور در شهریور ماه 15 جایگاه شارژ خودروهای برقی در تهران از سوی مپنا با همکاری شهرداری تهران افتتاح شده است.
در این باره بر اساس اعلام شهردار تهران، در این ۱۵ ایستگاه ۷۴ دستگاه شارژ مستقر شده و در افق تفاهم انجام شده با گروه مپنا نصب ۵ هزار دستگاه تا انتهای سال ۱۴۰۳ در بیش از یک هزار و ۷۰۰ نقطه پیشبینی شده است.
پیشنهاد کاهش تعرفه واردات خودروهای برقی
علی آبادی وزیر صمت نیز درباره حمایتهای دولت از توسعه خودروهای برقی در کشور گفت: همه باید کمک کنند تا تحولی در حوزه حمل و نقل در کشور صورت گیرد و خودروهای سواری تجاری و سنگین با شرایطی که مهیا میشود از سامانههای برقی استفاده کنند و دولت از این مسأله حمایت میکند.
علیآبادی تاکید کرد: کشور به لحاظ دانش و فناوری توانمند است و همه پلتفرمها نیز برای ترویج خودروهای برقی آماده شدهاند و حتی بانکها هم در این زمینه آماده هستند.حتی اگر برق را به مدت ۲ سال رایگان در اختیار مصرفکنندگان خودروهای برقی قرار دهیم، باز هم بهشدت برای کشور بهصرفه است.
شاید بتوان گفت، مهمترین حمایتی که در کوتاه مدت دولت برای توسعه خودروهایهای برقی میتواند انجام دهد، کاهش تعرفه واردات این خودروهاست. در همین رابطه وزیر صمت در ابتدای تصدی وزارت خود اعلام کرد،در دوره فعالیت او صنعت خودروسازی کشور را به سمت برقی سازی پیش خواهد رفت.
این درحالیست که خودروهای برقی فاقد آلایندگی بوده و به سوخت فسیلی احتیاج ندارند. با این وجود، برقی سازی یک پروسه پرهزینه است و به ایجاد زیرساخت گسترده احتیاج دارد. به علاوه، خودروهای برقی گرانتر از خودروهای درونسوز بوده و به همین خاطر، پیشنهاد کاهش تعرفه واردات خودروهای برقی از سوی وزیر صمت مطرح شده است.
به گفته علی آبادی، کسر درآمد دولت به سبب کاهش تعرفه ورود خودروهای برقی میتواند از محل سود ناشی از صرفهجویی در سوخت، جبران شود. در عوض افراد بیشتری میتوانند به خودروهای برقی دسترسی پیدا کنند.
دولت چه سیاستهای تشویقی میتواند به کار گیرد؟
دولت میتواند با مجموعه سیاستگذاریها و حمایتهایی که انجام میدهد، توسعه و تولید خودروهای برقی در کشور را طی یک بازه 5 تا 10 ساله به طور کامل انجام دهد. در این باره پرداخت کمک هزینههای تحقیق و توسعه شرکتهای خودروساز برای طراحی و تولید این خودروها توسط دولت،پرداخت یارانه به مصرف کنندهها برای خرید خودروهای برقی،ایجاد زیرساختهای مناسب در سطح شهرها برای شارژ باتریهای خودروها انجام مطالعه در خصوص مناطق مناسب استفاده از این خودروها در سطح شهرها، از جمله این حمایتها میتواند باشد.
همچنین وجود مکانیسمی جهت بازیافت باتریها که به شدت مشکل زیست محیطی پس از طی طول عمر خود خواهند داشت و همچنین انجام مطالعه در خصوص تقویت خطوط انتقال نیرو در مراکز شارژ باتری و چگونگی توزیع نیرو در آپارتمانهایی که مشتریان در این مکانها اقدام به شارژ وسایط نقلیه خود میکنند،تقویت بخش خصوصی و یا دولتی برای تولید باتری Li-Ion مورد نیاز خودرو و یا سرمایه گذاری مشترک مناسب، عملی شدن کاهش تعرفه واردات خودروهای برقی و قطعات آن و ارائه مشوقهای مالیاتی برای خودروسازان و قطعهسازان خودروهای برقی از دیگر حمایتهایی است که دولت باید انجام دهد.