جزئیات کنترل عملیات بانک‌ها در بازار بین بانکی

تیتر۲۰- نرخ بهره بین بانکی پس از اینکه در هفته گذشته رکورد ۱۰ساله خود را شکست، کاهش یافت. بانک مرکزی در جدیدترین گزارش خود نرخ بهره بین بانکی را در هفته منتهی به ۱۲مهرماه به میزان ۵صدم درصد کاهش داد و به ۲۳.۷۵درصد رساند. بیشترین نرخ بهره امسال مربوط به ۲۷اردیبهشت ماه بوده است که به نرخ ۲۳.۷۶درصد رسیده بود. نرخ بهره بین بانکی در پایان هفته منتهی به ۵اردیبهشت‌ماه با رکوردشکنی ۱۰سال به ۲۳.۸۰ درصد افزایش یافته بود.

این نرخ در پایان هفته منتهی به ۲۹شهریور ماه به ۲۳.۶۹درصد رسیده بود. نرخ بهره بین بانکی در هفته منتهی به ۲۲شهریورماه نیز با افزایش ۷صدم درصدی به ۲۳.۶۲درصد افزایش یافته بود. این نرخ طی هفته منتهی به ۱۵شهریورماه با کاهش به ۲۳.۵۵درصد رسیده بود. نرخ سود در هفته منتهی به ۸شهریورماه نیز با کاهش ۲صدم درصدی به ۲۳.۵۷درصد رسیده بود. این نرخ طی هفته منتهی به اول شهریورماه با افزایش به ۲۳.۵۹ درصد رسیده بود. نرخ بهره بین‌بانکی طی دو ماه گذشته روند نوسانی داشته است.

کمترین نرخ این بازار در سه ماه اخیر، حوالی ۲۳.۴ بوده است. روند صعودی نرخ بهره بین‌بانکی از بهمن‌ماه سال گذشته آغاز شد؛ از هفته منتهی به ۳۰ آذرماه، نرخ سود بین‌بانکی وارد کانال ۲۱ درصدی شده و تا هفته منتهی به ۱۹بهمن در همین کانال در نوسان بود؛ ولی از ۲۶بهمن این نرخ رکورد جدیدی در کانال ۲۲درصدی به ثبت رساند و حالا این نرخ در کانال ۲۳درصدی در نوسان است.

با افزایش نرخ بهره بانکی در هفته گذشته، به نظر می‌رسد بانک مرکزی برای کنترل عملیات بانک‌ها در بازار بین بانکی، مجبور به افزایش نرخ بهره شده است. نرخ بهره بین‌بانکی رکورد سال‌های گذشته خود را شکسته و به سقف کریدور نزدیک شده است. بانک مرکزی در واکنش به افزایش نرخ سود بین‌بانکی، کریدور این نرخ را که پیش از این از ۱۴ تا ۲۲درصد بود به ۱۷ تا ۲۴درصد افزایش داد.

نرخ بهره بین‌بانکی بار دیگر به سقف کریدور جدید خود نزدیک می‌شود و باید دید که بانک مرکزی اجازه شکسته شدن این سقف را خواهد داد یا خیر؟ در حال حاضر بانک‌های مرکزی دنیا در سیاستگذاری پولی یک کریدور نرخ بهره تعریف می‌کنند، کف و سقفی تعریف شده و معمولا نرخ بهره هدف، در وسط این کریدور تعیین می‌شود، به‌عنوان مثال نرخ بهره هدف ۱۸درصد است.

در صورت مدیریت صحیح، طبیعتا نرخ بهره در بازار بین‌بانکی از این سقف کریدور نباید بالاتر برود یا از کف آن به عدد پایین‌تری برسد. بانک‌های مرکزی در‌حال‌حاضر هدف‌گذاری تورمی انجام می‌دهند و این موضوع متعارف است؛ به‌عنوان مثال اعلام می‌کنند نرخ تورم هدف، ۲۲درصد است و با همین نرخ بهره، به آن هدف می‌رسند و به اقتصاد جهت‌دهی می‌کنند؛ پس نرخ بهره‌ بین بانکی که به آن لنگر اسمی گفته می‌شود، ابزاری است برای کنترل و هدف‌گذاری تورم که در همه دنیا از آن استفاده می‌کنند. در‌حال‌حاضر، در پایان برنامه هفتم توسعه، نرخ تورم ۱۰درصدی برای کشور ترسیم شده است و کریدور نرخ بهره نیز بین ۱۷ تا ۲۴درصد قرار دارد./دنیای اقتصاد