انتظارات تورمی و نقش آن در تکانه‌های اقتصادی

تیتر۲۰- روز گذشته، دهمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت، با حضور رئیس کل بانک مرکزی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و سایر مسوولان شروع به‌کار کرد. رئیس کل بانک مرکزی در صحبت‌های خود مواردی را مطرح کرد که برخی از این موارد رویکرد بانک مرکزی را  درباره تورم، ارز و سیاست‌های پولی مشخص می‌کند. او در صحبت‌های خود تاکید کرد که رشد تورم، متاثر از رشد نقدینگی است و اجازه پولی شدن کسری بودجه را نخواهد داد. او همچنین بر نقش انتظارات تورمی تاکید کرد.رئیس کل بانک مرکزی همچنین با بیان اینکه یکی از منشأهای تورم، کسری بودجه دولت است، گفت: ‌ما اجازه نمی‌دهیم کسری بودجه ریالی شود، یعنی با چاپ پول جبران شود، درحالی‌که کانال‌های خارجی می‌گویند با توجه به کسری بودجه آخر سال، افزایش نقدینگی ایجاد خواهد شد؛ اما ما اجازه نمی‌دهیم کسری بودجه به‌صورت ریالی جبران شود. فرزین تاکید کرد که به دنبال این هستیم که اگر کسری داشتیم منجر به نقدینگی نشود؛ چراکه تورم ناشی از نقدینگی است و ما نقدینگی را کنترل می‌کنیم.

فنر ارزی، مجازی است

بخشی از صحبت‌های فرزین درخصوص نرخ ارز بود که در صحبت‌های خود به فنر ارزی نیز اشاره کرد و گفت: «تیمی در خارج کشور با عملیات روانی در حال تلاش برای متلاطم کردن بازار هستند؛ تا بازار آرامش دارد فورا مصاحبه‌هایی را به نقل از مقامات علیه ایران منتشر می‌کنند. فنر مجازی درست کردند و مدام دارند انتظارات تورمی را برای فعالان اقتصادی زنده نگه می‌دارند و مدام می‌گویند فنر ارز فشرده شده است و تا آخر سال رها می‌شود.» او در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد که برای اجرای کامل برنامه حکمرانی ریال نیاز به رصد دقیق مسیر پول و ارز در کشور داریم؛ چراکه معتقدیم پول و ارز کالای عمومی است و باید در راستای منافع ملی و رفاه مردم به‌کار گرفته شود.

انتقاد از شیوه آماردهی

رئیس کل بانک مرکزی در بخش دیگری از صحبت‌های خود از آمارها انتقاد کرد. فرزین با انتقاد از نحوه استفاده از آمار و اطلاعات شاخص‌های کلان اقتصادی در فضای سیاسی کشور گفت: داده‌های کلان اقتصادی باید ابزاری برای سیاستگذاری و پیش‌بینی آینده و جلوگیری از بروز بحران‌ها باشد؛ ولی متاسفانه به ابزاری برای نقد عملکرد گذشته و حال تبدیل شده است. رئیس کل بانک مرکزی افزود: در حال حاضر آمارها و شاخص‌های اقتصاد کلان، گذشته‌نگر هستند؛ درحالی‌که در دنیا به سمت استفاده از آمارهایی رفته‌اند که پیش‌نگر و آینده‌نگر است و در جهت سیاستگذاری و تصمیم‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد‌ و باید به سمت تولید آمارهایی با به‌کارگیری هوش مصنوعی برویم که در سیاست پولی و ارزی آتی ما مورد استفاده قرار گیرد. به گفته او، ما در پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد برای مردم و فعالان اقتصادی دچار مشکل هستیم و این موضوع آسیب جدی به پایداری اقتصاد کشور می‌زند. باید به سمتی برویم که با پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد برای فعالان اقتصادی و کسب‌وکارها به پیشرفت اقتصاد کشور کمک کنیم.

توجه به انتظارات تورمی

رئیس کل بانک مرکزی مساله انتظارات تورمی را یکی از مهم‌ترین مواردی خواند که سیاستگذار باید به آن توجه کند و گفت: موضوع انتظارات تورمی و نقش آن در تکانه‌های اقتصادی بسیار حائز اهمیت است و دشمن با علم به این موضوع با تیم عملیات روانی به‌شدت در حال فعالیت هستند. دائما در حال تولید نظریه‌هایی هستند که جهش ارز و تورمی و نقدینگی در پیش داریم تا با تحریک انتظارات تورمی به اهداف خود که تضعیف اقتصاد کشور است، برسند.

او گفت: به‌رغم تمام شانتاژهای خبری و جنگ روانی منابع ارزی کشور در وضعیت بسیار مطلوبی است و تسلط بسیار خوبی بر منابع ارزی کشور داریم و هیچ مشکلی در تامین ارز کشور نداریم؛ ولی اجازه نمی‌دهیم که ارز کشور هدر برود و این منابع را در راستای توسعه زیرساخت‌های کشور و ایجاد رفاه برای مردم به‌کار خواهیم گرفت.

سیاست تثبیت، سیاست قطعی تورم است

رئیس کل بانک مرکزی در بخشی از صحبت‌های خود سیاست تثبیت اقتصادی را سیاست قطعی بانک مرکزی خواند و گفت: مردم و فعالان اقتصادی انتظارات خود را براساس برنامه سیاست تثبیت برنامه‌ریزی کنند و براساس پیش‌بینی‌های غیرواقع و انتظارات تورمی ایجادشده توسط تیم جنگ روانی خارج از کشور فعالیت اقتصادی خود را تنظیم نکنند؛ چراکه شاخص‌های اقتصادی مانند روند رشد نقدینگی و تورم و... نشان از بازگشت آرامش به اقتصاد کشور دارد. رئیس کل بانک مرکزی افزود: اظهارنظرهایی درخصوص کسری بودجه دولت و جهش تورمی در کشور توسط برخی مطرح می‌شود که تنها با هدف تحریک انتظارات تورمی در راستای تامین منافع دلالان و دشمنان انجام می‌شود؛ ولی به هیچ وجه اجازه نخواهیم داد ثباتی که در فضای اقتصادی حاکم است از بین برود. فرزین رمزارزها را از دیگر حوزه‌های مورد توجه بانک مرکزی خواند و گفت: براساس سیاست بانک مرکزی استفاده از رمزارز در واردات و صادرات و استخراج آن قانونی است؛ اما استفاده از آن در مبادلات داخلی با توجه به مباحث پول‌شویی غیرقانونی است. اما اگر این ابزار‌ها در جهت منافع ملی به‌کار گرفته شود و بتواند به سیاست‌های تثبیت کمک کند با استقبال بانک مرکزی روبه‌رو است.

هدف‌گذاری در هوش مصنوعی

فرزین در بخشی از صحبت‌های خود به هوش مصنوعی اشاره کرد. رئیس‌کل بانک مرکزی ضمن تصریح به اینکه «باید در هوش مصنوعی جزء ۱۰کشور اول دنیا باشیم» گفت: بعضی از حوزه‌ها عملکردمان خوب است به‌خصوص در زیرساخت‌ها؛ بسیاری از کشور‌ها از الکترونیکی بودن ۹۷درصد زیرساخت پرداخت تعجب می‌کردند. اما در حال حاضر ۹۰درصد چک‌ها صیادی است و این روی قابل اعتماد شدن چک تاثیرگذار بوده است. فرزین ادامه داد: احراز هویت غیرحضوری نیز از اقدامات خوب دیگر است که دستورالعمل آن از سوی بانک مرکزی ابلاغ شده است؛ بانک‌ها هم اقدامات خوبی داشتند. وی اضافه کرد: ۱۲میلیون و ۳۰۰هزار حساب تفکیک شدند، ۲میلیون و ۳۰۰هزار حقوقی و ۱۰میلیون حساب حقیقی بوده است. وی در ادامه درباره آسیب‌شناسی نظام بانکی گفت: ما در نظام بانکی و بانک مرکزی مشکلات زیادی داریم و برای رسیدن به بانکداری مرکزی مطلوب راهی طولانی داریم. فرزین گفت: بانک مرکزی باید بتواند از هوشمندی استفاده کند و این بحث می‌تواند در نظارت به ما کمک کند. ما در بانک مرکزی در بحث نظارت با مشکل مواجهیم و این یکی از معضلات بانک مرکزی کشورمان است که نظارت دقیقی روی بانک‌ها نداریم.

نگاه هاروارد به هوش مصنوعی در ایران

در بخش دیگری از این همایش مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با بیان اینکه نرخ استفاده از فناوری‌های مالی در دنیا براساس آمار مکنزی در حال افزایش است، اظهار کرد: میزان رشد استفاده از فناوری‌های مالی در کشورهای مختلف دنیا تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد اگرچه متوسط رشد درآمد از محل فناوری‌های مالی هم در دنیا رو به رشد است؛ ضمن آنکه این رقم در خاورمیانه و آمریکای لاتین بالاتر است. معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی معتقد است: تا سال۲۰۳۰ و براساس آمار موسسه مکنزی، درآمدهای صنعت پرداخت در دنیا بیش از پیش روبه رشد خواهد بود.

محرمیان خاطرنشان کرد: در حوزه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت، بانک‌ها از یک طرف با دغدغه‌ها و مشکلات خود و از طرف دیگر فناوران مالی با دغدغه‌های خود که معمولا در تضاد یا تناقض با بانک‌ها است، حضور دارند و این در حالی است که نهاد تنظیم‌گر باید در این بین حاضر است و به دغدغه‌های خود نیز بپردازد.

وی با بیان اینکه هوش مصنوعی، تاب‌آوری و بانکداری باز در صدر نیازمندی‌های بانک‌های مرکزی و شبکه بانکی قرار دارند، اظهار کرد: براساس پژوهشی که دانشگاه هاروارد انجام داده، ایران از نظر زیرساخت و داده اکنون در شرایط خوب زمینه استفاده از هوش مصنوعی قرار دارد و در حوزه فناوری هم وضعیت ما نسبتا خوب ارزیابی شده است. وی ادامه داد: به دنبال شرایطی هستیم که مقررات ما قابل خواندن توسط ماشین باشد و به طور خودکار مقررات در سامانه‌های مختلف اجرایی شود./دنیای اقتصاد