آیا زیرساخت دولت برای حذف سند تک برگ املاک مهیاست؟

تیتر20- جامعه سنتی کشورمان ایران از آغاز تا امروز همیشه خرید ملک و زمین را برای حفظ سرمایه و همچنین سقفی برای زندگی میدانسته است . اغلب افراد و ملاکین افرادی هستند که باورهای سنتی دارند و با جهان دیجیتال امروز ارتباطی ندارند حتی یک نقل و انتقال بانکی در فضای دیجیتالی امروز برای آنها دشواراست و گاها از کارهای دیجیتالی فراری هستند .

 در چنین جامعه ای که همه اسناد و مدارک برای افراد جنبه فیزیکی و برگه ای دارد ، حذف سند تک برگ املاک و اسناد برای ملاکین قطعا امری غیر قابل درک و پذیرش است . 

املاک و اراضی بخش مهمی از دارایی اشخاص محسوب می‌شوند و ارزش بسیاری دارند. ضرورت داشتن سند رسمی و قانونی که دلالت بر مالکیت صاحبان املاک نماید مانع از تصرفات غیر قانونی دیگران و سایر مشکلات قانونی برای مالکین واقعی می‌گردد.

سند تک برگ سند رسمی است که از سوی سازمان ثبت املاک و اسناد کشور برای صاحب ملک در یک برگه چاپی مخصوص صادر می‌شود. اسناد تک برگ حدنگار که امروزه در دست صاحبان املاک می‌باشد اهمیت بسیاری دارد چرا که نسبت به اسناد قدیمی دارای جزییات بیشتری بوده و بسیار دقیق‌تر تنظیم و صادر گردیده است.

برخی ویژگی‌های سند تک برگ عبارت است از:
الف- هر یک از شرکا با هر مقدار سهم می‌توانند سند تک برگ جداگانه داشته باشند؛
ب- حاوی جزئیات و ریز اطلاعات ملک همچون کروکی دقیق و موقعیت جغرافیایی می‌باشد؛
ج- نوع ملک، نشانی، کد پستی و کاربری آن در سند تک برگ قید شده است؛
د- امکان استعلام و تشخیص اصالت سند مالکیت تک برگ از طریق سامانه ثبت من وجود دارد؛
ه- تمامی نوشته‌ها و اطلاعات مندرج در سند تک برگ به صورتی تایپی می‌باشد.

با توجه به تصمیم سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مبنی بر تبدیل سند تک برگ به سند الکترونیکی بنابراین قرار است از تیر ماه ۱۴۰۳ شاهد حذف سند مالکیت تک برگ فیزیکی یا کاغذی باشیم. با حذف سند تک برگ مالکیت تمامی اسناد به صورت دیجیتال با ثبت امضای الکترونیک در دسترس اشخاص خواهد بود و دیگر اسناد کاغذی تک برگ به آنان ارائه نخواهد شد.

در واقع اسنادی که قرار است از این پس توسط سازمان ثبت املاک و اسناد برای مالکین صادر گردد به صورت الکترونیکی و دارای کد امنیتی خواهد بود که به آنان ارائه خواهد شد.

در خصوص زمان اجرای صدور سند الکترونیکی مالکیت نیز انتظار می‌‎رود تبدیل وضعیت فیزیکی سند تک برگی به سند الکترونیکی اجرا گردد.

حذف سند تک برگ می تواند از سواستفاده های احتمالی جلوگیری کند اما بستری در اجتماع برای این امر مهیاست ؟

 ۴ لایه زیرساخت و امنیت، مدیریت خدمات پایه و سرویس‌های پایه، سامانه‌های ثبتی و طراحی و توسعه سکوی خدمات دیجیتال ثبتی را ترسیم شده است.

 در سازمان ثبت اسناد ۲۰ سامانه تخصصی و ۱۵ سامانه عمومی  وجود دارد  و با توجه به تعداد زیاد سامانه‌های سازمان ثبت ممکن است مردم دچار گمراهی شوند که از چه مسیری، چه خدماتی را دریافت کنند، بنابراین سکوی خدمات دیجیتال ثبتی کاتب طراحی و توسعه پیدا کرده است.

تمرکز سازمان ثبت بر روی طراحی و توسعه سامانه صدور و مدیریت اسناد الکترونیک است. در افق ۱۴۰۴ هرگونه خدمتی که در سازمان ثبت اسناد به مردم، کسب و کار‌ها و بنگاه‌ها و دولت ارائه می شود صرفا از طریق سکو کاتب خواهد بود.

 سامانه جامع املاک و کاداستر یکی از مهم‌ترین سامانه‌هایی است که سند تولید می‌کنند و روزانه ۳۰ هزار سند از این طریق تولید می‌شود.

دومین سامانه‌ای که سند تولید می‌کند، سامانه ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری است و سامانه ثبت الکترونیک اسناد رسمی سامانه دیگر است و سامانه مالکیت معنوی و اجرای اسناد رسمی، مدیریت اسناد عادی و دیگر سامانه‌ها به تدریج به مخزن اسناد الکترونیک ثبت اضافه می‌شوند.

یکی از کارکرد‌هایی جدی که در بحث سند الکترونیک مدنظر قرار گرفته این است که رفت و آمد‌ها و تردد غیر ضرور را حذف کند، نگاه این است که خدمات ارزان و به موقع به مردم ارائه شود اما ساختار کلی که برای سند وجود دارد به این صورت است که این سند الکترونیک مالکیت رنگ و لعاب ندارد و در زمره اوراق بهادار نیست و قرار است در کارتابل شخصی افراد در سکوی کاتب قابلیت رویت باشد.