تیتر20 - صنعت پتروشیمی سهم بسیار مهمی در اقتصاد کشور و ارزآوری آن دارد. نرخگذاری در ایران همواره با چالشهای فراوانی همراه بوده که نرخگذاری خوراک پتروشیمیها نیز از این امر مستثنی نیست و همواره فعالان حوزه پتروشیمی از این موضوع انتقاد می کنند.
اهمیت نرخ خوراک پتروشیمی ها بر سودآوری آن ها
از آنجا که نرخ سوخت صنایعی چون سیمان، فولاد و … بر مبنای نرخ خوراک پتروشیمیها تعیین میشود، بنابراین نرخ خوراک پتروشیمیها اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. قیمت خوراک نه تنها بر حاشیه سود شرکتهای پتروشیمی اثر دارد، به طور غیرمستقیم تا حدودی بر صنایعی که مواد اولیه خود را از شرکتهای پتروشیمی دریافت میکنند نیز اثر خواهد گذاشت. میزان تاثیر افزایش نرخ خوراک بر روی نمادهای گروه پتروشیمی یکی از مهمترین چالشهای این صنعت بزرگ و سودآور است.
موضوع قیمت گذاری خوراک پتروشیمیها تاثیر بسزایی در میزان سودآوری شرکت های پتروشیمی دارد و به یک چالش اساسی در این صنعت تبدیل شده است.
یکی از شرکت های پتروشیمی که در سال 1402 به واسطه افزایش نرخ خوراک پتروشیمی ها متضرر، و منجر به کاهش سود آن شده، شرکت پتروشیمی شازند بوده است.
دلایل کاهش سود پتروشیمی شازند
شرکت پتروشیمی شازند در سال 1402 به درآمد عملیاتی 29 هزار و 855 میلیارد تومان دست پیدا کرده که 28 درصد نسبت به سال 1401 رشد داشته است در نهایت این شرکت در پایان سال 1402 سود خالص به میزان هزار و 764 میلیارد تومان شناسایی کرده که این رقم نسبت به دوره مشابه سال قبل که 33 هزار میلیارد تومان بوده، نزدیک به نصف شده است.
یکی از دلایل اصلی کاهش سود پتروشیمی شازند به دلیل افزایش نرخ خوراک پتروشیمی ها و اثرات سوء آن بر حاشیه سود شرکت ها است. همچنین از دلایل افت کاهش سود شازند، افزایش بهای تمام شده این شرکت به اندازه 31 درصد بوده است.
افزایش هزار میلیارد تومانی هزینه گاز نسبت به سال گذشته، از دیگر دلایل کاهش سود پتروشیمی شازند در سال 1402 است.
از طرف دیگر هزینه های سربار در سال 1402 به 6624 میلیارد تومان رسیده که نسبت به سال گذشته حدود دو برابر شده که در بین هزینه ها، حقوق و دستمزد بیشترین مقدار با هزار و 936 تومان بوده که نسبت به سال قبل 10 برابر شده است که این نیز دلیلی بر کاهش سود شازند در دوره مالی منتهی به اسفند 1402 است.
به طوری که در آخرین مجمع این شرکت که در تاریخ 29 تیر ماه 1402 برگزار شده بود، به این موضوع نیز اشاره شده است.
علیرضا خلیلی نیا، مدیرعامل پتروشیمی شازند در این مجمع عنوان کرد: سال مالی ۱۴۰۲سال بحرانی برای صنعت پتروشیمی کشور با توجه به افزایش نرخ خوراک بود.
مدیرعامل پتروشیمی شازند اعلام کرد: علیرغم افزایش درآمد عملیاتی به ۲۹.۹ همت که نسبت به سال مالی قبل ۲۸ درصد رشد داشت بهای تمام شده تولید نیز از ۲۰ همت به ۲۷ همت رسید که ۳۱ درصد افزایش داشت و باعث کاهش سود عملیاتی و سود خالص و سود پایه هر سهم شاراک شده است.
از طرفی قبلا نرخ خرید مواد اولیه پتروشیمی شازند ۲۸۵۰۰ بود و با نرخ ۳۸۵۰۰ صادرات آن انجام میشده اما در سال مالی مورد گزارش هر دو نرخ، ۳۸۵۰۰ شد و بر این اساس به گفته مدیرعامل این شرکت صادرات دیگر جذابیت برای شازند جذابیتی نداشته است.
و به همین دلیل سود ناشی از نرخ تسعیر ارز را کاهش داد و از مرداد ماه سال گذشته به بعد فروش صادراتی شاراک کاهش یافت و فروش داخلی در اولویت قرار گرفت. با این حال فروش صادراتی، ۲۰۱ میلیون دلار ثبت شده است.
خلیلی نیا تاکید کرد: افزایش نرخ خوراک و سوخت، حقوق و دستمزد، هزینه های سربار و مالیات و عوارض صادراتی باعث کاهش حاشیه سود خالص شرکت از ۱۲ به ۶ درصد شده است.
برنامه های شازند برای کاهش وابستگی به نفتا
نفتا خوراک محصولات پتروشیمی شازند بوده و بر این اساس نرخ مواد اولیه مورد نیاز شرکتهایی که خوراک مایع دارند تحت تأثیر قیمت نفت خام است. باتوجه به عدم تناسب قیمت نفتا و قیمت فروش محصول که عمدتا دستوری است و همچنین اثر مستقیم نرخ تسعیر ارز بر قیمت مواد اولیه، منجر به کاهش سود شاراک شده است.
یکی از برنامههای شرکت برای کاهش وابستگی به نفتا که در سال ۱۴۰۲ انجام شد؛ توسعه و گسترش منابع خوراک و استفاده از خوراک بوتان شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند برای دستیابی به افزایش راندمان و تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر مثل اتیلن و پروپیلن به میزان ۴۵۱ هزار تن در چرخه تولید است.
دیگر برنامه های شازند برای کاهش وابستگی به نفتا، سازگار کردن خوراکهای خریداری شده بوتان و مینی ریفاینری با سیستمها و فرآیندهای کارخانه بوده است.