بانک تجارت برای رفع ناترازی انرژی، آستین بالا زد

تیتر 20-  ناترازی انرژی، طی سال‌ها، ماه‌ها و روزهای اخیر، به یکی از چالش‌‌های کلیدی و بحران‌های اساسی کشور تبدیل شده است. در این وضعیت، بانک‌ها، به عنوان واسطه‌ تامین منابع مالی، می‌توانند نقش راهبردی در رفع مشکلات زیرساختی ایفا کنند. 

در این شرایط، بانک تجارت، برای پاسخگویی به رفع دغدغه‌های مشترکان در حوزه ناترازی انرژی، اخیرا طی همکاری نوآورانه با بخش خصوصی، به عرصه تامین مالی پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر، ورود کرده و آستین خود را بالا زده است. این حرکت، به‌ویژه زمانی که چالش‌ تامین انرژی، یکی از مسائل کلیدی کشور است، ابتکار ارزشمندی در حوزه ایفای نقش مسئولیت اجتماعی و تعامل حوزه‌های مالی و  انرژی، برای حل بحران محسوب می‌شود.

بانک‌ها و ناترازی انرژی
ناترازی انرژی، زمانی شکل می‌گیرد که تقاضای انرژی، بالاتر از عرضه است و به مشکلاتی نظیر خاموشی‌ مکرر، فشار بر زیرساخت‌ها و افت کیفیت خدمات منجر می‌شود. برآوردها نشان می‌دهد به دلیل قطعی برق و ناترازی، و در نتیجه توقف تولیدات صنعتی و فعالیت‌های خدماتی، روزانه حدود 18 هزار میلیارد تومان، به اقتصاد کشور، خسارت وارد می‌شود. در این شرایط، بانک‌ها می‌توانند نقش برجسته‌ای ایفا کنند؛ به‌ویژه زمانی که قرار است راه‌حل‌ها از مسیر تامین مالی پروژه‌های بزرگ‌ عبور کنند.

قبلا بیشتر بانک‌ها، به دلیل محدودیت‌ مالی و ریسک‌های بالای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بلندمدت، ترجیح می‌دادند از طرح‌های زیربنایی و پرهزینه مانند نیروگاه‌ها دوری کنند اما در سال‌های اخیر، اغلب نهادهای مالی به این باور رسبده‌اند که سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیربنایی خصوصا انرژی، نه‌ تنها به رفع مشکلات اجتماعی و اقتصادی کشور کمک می‌کند، بلکه یک فرصت سودآور در بلندمدت نیز محسوب می‌شود.

ورود بانک تجارت: مزایا و قوت‌ها
همکاری و تفاهم اخیر بانک تجارت با شرکت‌های خصوصی مانند گروه ماموت و سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا)، بیانگر نگاه نوآورانه این بانک در مواجهه با بحران انرژی است. در این همکاری، بانک تجارت، واسطه تامین مالی برای اجرای نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس و انرژی‌های تجدیدپذیر است.

این همکاری، برخلاف رویکردهای سنتی که بانک‌ها فقط به‌ عنوان تامین‌کنندگان مالی ساده عمل می‌کنند، یک مدل جدید است که در آن بانک‌ها، فراتر از تامین مالی، نقش مشاور و تسهیل‌کننده اجرایی را نیز دارا هستند. این رویکرد باعث می‌شود که پروژه‌ها سریع‌تر و با دقت بیشتر به نتیجه برسند و در نتیجه، به رفع ناترازی انرژی کمک می‌کند.

با توجه به بحران انرژی که در ایران، به‌ویژه در فصول گرم سال تشدید می‌شود، استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و کوچک‌مقیاس می‌تواند تحول‌آفرین باشد. بانک تجارت با سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نیروگاه‌های خورشیدی و بادی، در قالب همکاری‌های عمومی و خصوصی با شرکت‌های داخلی، نقش مهمی در متعادل‌سازی عرضه و تقاضای انرژی دارد.

یکی از نقاط قوت این رویکرد، توجه به انرژی‌های تجدیدپذیر است که نه ‌تنها باعث کاهش وابستگی به منابع فسیلی می‌شود، بلکه در درازمدت، به حفظ محیط‌زیست و کاهش هزینه‌های انرژی کمک می‌‌کند. با توجه به پتانسیل‌های طبیعی ایران در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، استفاده از این ظرفیت‌ها، خصوصا در مناطق دورافتاده و کم‌برخوردار، به بهبود وضعیت انرژی کمک می‌کند.

مدل‌های تامین مالی انرژی توسط بانک‌ها
مدل‌های مشابه جهانی مانند طرح‌های تامین مالی سبز، به بانک تجارت و سایر موسسات مالی کشور، امکان می‌دهند که با جذب سرمایه‌های خارجی و داخلی، پروژه‌های بزرگ‌تری را در این حوزه پیش ببرند.

تامین مالی سبز، فرایند تامین منابع مالی برای پروژه‌ها و ابتکاراتی است که به حفاظت از محیط‌زیست و کاهش تاثیرات منفی تغییرات اقلیمی کمک می‌کنند. این نوع تامین مالی، معمولا پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر، بهره‌وری انرژی، حمل‌ونقل پاک و مدیریت پایدار منابع طبیعی را شامل می‌شوند. در این رویکرد، بانک‌ها با استفاده از ابزارهای مالی خاص مانند «اوراق قرضه سبز، وام‌های سبز و سرمایه‌گذاری‌های سبز»، منابع مالی لازم برای پروژه‌های سبز را جذب می‌کنند. این تامین مالی، علاوه بر کمک به تحقق اهداف زیست‌محیطی، به دلیل کاهش هزینه‌های انرژی، در بلندمدت، بازده مالی پایدار برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند.

تجربیات موفق جهانی: ورود بانک‌ها به ناترازی انرژی
ورود بانک‌ها به حوزه ناترازی انرژی، در سطح جهانی نیز پیشینه دارد. بانک‌ها و موسسات مالی مختلف با راه‌اندازی طرح‌های تامین مالی انرژی‌های تجدیدپذیر و سایر پروژه‌های انرژی پاک، نقش برجسته‌ای در حل بحران ناترازی انرژی ایفا کرده‌اند. 

بانک‌های بزرگ اروپایی مانند بانک سرمایه‌گذاری اروپا با همکاری دولت‌ها و شرکت‌های خصوصی، پروژه‌های عظیمی را در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، تامین مالی کرده‌اند. این بانک‌ها از مدل‌ تامین مالی سبز استفاده کرده‌اند که هدف آن، تامین منابع مالی برای پروژه‌هایی است که به حفاظت از محیط‌زیست و کاهش انتشار کربن کمک می‌کنند. یکی از نمونه‌های موفق، پروژه‌های انرژی خورشیدی و بادی در اسپانیا و آلمان است. این کشورها با تامین مالی از سوی بانک‌ها، توانسته‌اند بخش قابل‌توجهی از نیاز انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تامین کنند.

در آسیا نیز بانک‌هایی مانند بانک توسعه چین، با هدف توسعه پروژه‌های زیرساختی انرژی تجدیدپذیر، به‌ویژه در کشورهای آسیای جنوب شرقی، ورود کرده‌ و با تامین منابع مالی، به رشد سریع این بازار کمک کرده‌اند. این بانک‌ها، علاوه بر تامین مالی، مدل‌های نوآورانه‌ای برای تامین سرمایه پروژه‌ها ارائه کرده‌اند که می‌تواند الگویی برای ایران و سایر کشورها باشد.

بازی برد- برد
اکنون بانک تجارت با ورود به عرصه تامین مالی پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر و همکاری با بخش‌ خصوصی، از طریق ارائه مدل‌های نوآورانه در تامین مالی پروژه‌های زیربنایی، قادر است مسیر جدیدی برای بانک‌های ایرانی بگشاید. با توجه به گرفتاری کشور در دام ناترازی انرژی، این ابتکار بانک تجارت می‌تواند سایر بانک‌ها و موسسات مالی را ترغیب کند که با ایجاد هم‌افزایی میان بخش‌های دولتی و خصوصی، پروژه‌های بزرگ انرژی را برای تامین مالی پایدار و کاهش فشار بر شبکه‌های انرژی اجرا کنند؛ اقدامی که پیامد آن، یک بازی برد-برد برای اقتصاد ایران است و هم منفعت جامعه و هم سودآوری بانک را در آینده، به دنبال خواهد داشت.