عبور از تولیدات سنتی و ورود به حوزه فولاد‌های خاص نقطه عطفی در تاریخ فولاد مبارکه

تیتر20- در سال ‌های اخیر، صنعت فولاد ایران به ‌ویژه گروه فولاد مبارکه با درک عمیق ‌تری از تحولات بازار جهانی و تغییر نیازهای داخلی، به سمت بازآفرینی استراتژی تولید خود حرکت کرده است.

 
تازه‌ترین اظهارات سعید زرندی، مدیرعامل گروه فولاد مبارکه، به‌ خوبی نشان‌ دهنده این چرخش راهبردی است، چرخشی از تولید فولادهای ساختمانی و تجاری پرحجم اما کم ‌ارزش به‌ سمت تولید فولادهای خاص با ارزش افزوده بالا که می ‌تواند نه ‌تنها سودآوری و رقابت ‌پذیری این مجموعه را ارتقا دهد، بلکه سهم ایران در بازارهای بین ‌المللی فولاد را نیز بازتعریف کند.

در گذشته، میزان تولید معیار اصلی ارزیابی عملکرد شرکت‌ های فولادی بود. اما امروز، میزان ارزش‌آفرینی و توانایی در تولید گریدهای خاص فولادی است که مزیت رقابتی می ‌آفریند. همین موضوع باعث شده تا فولاد مبارکه این استراتژی را در دستور کار خود قرار دهد. حرکت به ‌سمت فولادهای آلیاژی و ورق‌ هایی با ویژگی‌ های خاص نه ‌تنها نیاز بازارهای داخلی را در صنایع استراتژیکی مانند نفت و گاز، لوازم خانگی و خودروسازی تامین می ‌کند، بلکه به فولاد مبارکه امکان می ‌دهد به‌عنوان بازیگری توانمند در بازار منطقه ‌ای و جهانی ظاهر شود.

حال یکی از مهم ‌ترین تحولات اعلام ‌شده، راه ‌اندازی شرکت جدیدی با عنوان "شرکت ورق‌های آلیاژی فولاد مبارکه" است که ماموریت آن تولید محصولات خاص است. این گام نه ‌تنها به معنای گسترش زنجیره ارزش در درون گروه مبارکه است، بلکه نشان‌ دهنده درک روشن مدیریت از تحول بازار و افزایش تقاضا برای فولادهایی با مشخصات فنی پیچیده ‌تر است. این شرکت جدید، علاوه‌بر پاسخ‌گویی به نیاز صنایع داخلی، می ‌تواند جایگزینی برای واردات محسوب شود، به‌ویژه در شرایط تحریمی.

در این میان یکی از محصولات مهم معرفی‌ شده، کلاف گرم مناسب محیط ترش با گرید API 5L X60 است که کاربردهای زیادی در خطوط انتقال نفت و گاز دارد. این محصول با توجه به مقاومت بالا در برابر خوردگی و شرایط سخت عملیاتی، جایگاهی مهم در پروژه‌ های بزرگ انرژی خواهد داشت. تولید این گرید، ایران را به خودکفایی در حوزه‌ای بسیار حساس نزدیک می‌ کند.

از سوی دیگر، تولید ۲۰۰ هزار تن ورق زنگ‌ نزن مورد نیاز صنایع لوازم خانگی و ساختمانی نیز در دستور کار قرار دارد، محصولی با تقاضای بالا و پتانسیل صادراتی قابل‌توجه که تولید آن نیازمند دانش فنی پیشرفته و تجهیزات مدرن است. سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیون دلاری پیش‌ بینی‌شده در این مسیر، گواه عزم جدی فولاد مبارکه برای ورود به عرصه تولیدات پیشرفته است.

 
پروژه نورد گرم ۲ که در حال راه ‌اندازی در فولاد مبارکه است، یکی از زیرساخت ‌های حیاتی برای تولید گریدهای خاص محسوب می ‌شود. این خط تولید نه‌ تنها ظرفیت نهایی تولید را بالا می ‌برد، بلکه امکان تنوع ‌بخشی به محصولات و پاسخ‌گویی به سفارش‌ های خاص را نیز فراهم می ‌کند.
از سوی دیگر، شرکت فولاد و نورد سبا که زیرمجموعه فولاد مبارکه است، بر تولید ورق‌ های سیلیکونی جهت ‌دار و غیرجهت‌ دار متمرکز شده است. این نوع ورق ‌ها در تولید ترانسفورماتورها و موتورهای الکتریکی کاربرد دارند و بازار گسترده ‌ای در صنایع انرژی و برق دارند که تاکنون به‌دلیل محدودیت ‌های تکنولوژیک، به طور عمده وارداتی بوده ‌اند.

تمرکز بر تولیدات خاص با مشخصات فنی بالا، به طور مستقیم منجر به افزایش ارزش افزوده محصولات می ‌شود. به‌طور معمول، قیمت فولادهای آلیاژی یا ضد زنگ در بازار جهانی چند برابر فولادهای ساختمانی است. بدین ترتیب، فولاد مبارکه می ‌تواند با صادرات حجم کمتری از فولاد، سود بیشتری کسب کرده و درعین‌حال از فشار بر بازار داخلی نیز بکاهد.

این حرکت استراتژیک، به‌ویژه در شرایطی که بازار داخلی دچار رکود ساخت ‌و ساز و نوسانات ارزی است، می ‌تواند راهکاری مطمئن برای حفظ درآمد ارزی شرکت باشد. ضمن اینکه، تنوع‌ بخشی به سبد محصولات صادراتی نیز ریسک‌ های وابستگی به چند بازار محدود را کاهش می ‌دهد.

اما در نهایت می توان گفت، گروه فولاد مبارکه با تمرکز بر تولید گریدهای خاص، نه ‌تنها خود را از رقابت فرسایشی در بازار فولادهای عمومی دور می ‌کند، بلکه وارد رقابتی هوشمند با کشورهای صنعتی و بازیگران فناوری ‌محور می ‌شود. این رویکرد اگر با توسعه تحقیق و توسعه (R&D)، تعامل با شرکت‌ های دانش‌بنیان، و حمایت دولت از صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا همراه شود، می‌ تواند مدل موفقی از توسعه صنعتی در ایران را رقم بزند.

در نهایت، سال ۱۴۰۴ می ‌تواند نقطه عطفی در تاریخ فولاد مبارکه باشد. سالی که در آن این شرکت با تکیه بر نوآوری، تنوع محصول، و ارزش ‌آفرینی، نقش خود را نه‌ فقط به ‌عنوان بزرگ‌ ترین تولیدکننده فولاد کشور، بلکه به ‌عنوان بازیگر اصلی بازارهای جهانی تثبیت کند.