تیتر 20- در روزهایی که صنعت فولاد ایران با چالش هایی چون نوسانات ارزی، محدودیت های زیرساختی، تحریم های بین المللی و کاهش تقاضای داخلی مواجه است، خبر بازنگری در عوارض صادراتی تختال از سوی معاون امور معادن وزارت صمت، بارقه ای از امید در مسیر فعالان این حوزه به شمار می رود. وجیهالله جعفری معاون وزیر صمت در بازدید از شرکت فولاد هرمزگان، ضمن تأکید بر ظرفیت های انسانی و فنی این واحد صنعتی، از تصمیمات جدیدی برای حمایت از صادرات فولاد به ویژه در قالب محصولات نیمه نهایی مانند تختال خبر داد. این تصمیم، در صورت اجرایی شدن، می تواند دستاورد های مهمی در سه سطح داشته باشد: شرکت فولاد هرمزگان، صادرات ملی و توسعه منطقه ویژه اقتصادی هرمزگان.
تختال، به عنوان یکی از محصولات میانی در زنجیره فولاد، دارای مزیت نسبی برای صادرات است. شرکت فولاد هرمزگان به عنوان یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان تختال در کشور، همواره نقش مهمی در تأمین نیاز داخل و صادرات ایفا کرده است. اما وضع عوارض صادراتی در سال های اخیر، به ویژه در شرایطی که بازار داخلی با رکود همراه بوده، عملاً سودآوری صادرات تختال را تحتتأثیر قرار داده و دست فولادسازان را بسته است.
بازنگری در این عوارض، می تواند موجب شود که فولاد هرمزگان سهم بیشتری از بازارهای صادراتی بگیرد، ظرفیت تولید خود را با نرخ اقتصادی تری فعال نگه دارد و در نتیجه به حفظ اشتغال، تثبیت مالی و جذب منابع ارزی برای شرکت کمک کند. سودآوری حاصل از صادرات، امکان توسعه خطوط تولید، بهبود فناوری و افزایش بهره وری را نیز برای این شرکت فراهم خواهد کرد.
در شرایطی که دسترسی ایران به منابع ارزی ناشی از فروش نفت با محدودیت های ساختاری مواجه است، صادرات محصولات معدنی و صنعتی مانند فولاد، یکی از مهم ترین منابع ارزآوری برای کشور به شمار می رود. تختال به دلیل ارزش افزوده مناسب، تقاضای منطقه ای بالا و قابلیت صادرات به کشورهای همسایه و بازارهای آسیایی، یکی از گزینه های مطلوب برای صادرات فولاد است.
کاهش یا حذف عوارض صادراتی تختال، می تواند انگیزه شرکت های بزرگ فولادی را برای افزایش صادرات بالا ببرد و در نتیجه، منابع ارزی جدیدی به چرخه اقتصادی کشور وارد کند. این امر به ویژه در شرایطی که کشور با کسری تراز تجاری غیرنفتی و چالش های ارزی روبروست، می تواند نقش مهمی در تثبیت بازار ارز، تأمین منابع مالی دولت و کاهش فشارهای اقتصادی ایفا کند.
از دیگر نکات کلیدی مطرح شده توسط جعفری، معاون وزیر صمت ، امکان بهره گیری از اسکله منطقه ویژه برای صادرات محصولات فولادی است. این پیشنهاد، در صورت اجرایی شدن، می تواند زمینه ساز ایجاد یک هاب صادراتی مؤثر در جنوب کشور باشد. فولاد هرمزگان و دیگر شرکت های مستقر در منطقه، از نظر موقعیت جغرافیایی، دسترسی نزدیکی به آب های آزاد دارند، اما کمبود زیرساخت های بندری و حمل و نقل، مزیت های صادراتی آن ها را کاهش داده است.
توسعه اسکله منطقه ویژه و ایجاد مشوق های صادراتی، می تواند هزینه های لجستیکی شرکت ها را کاهش داده و روند صادرات را تسهیل کند. در نتیجه، منطقه ویژه هرمزگان می تواند به یکی از محورهای اصلی صادرات فولاد کشور بدل شود؛ مسیری که نه تنها به سود شرکت های بزرگ فولادی است، بلکه برای توسعه صنعتی، افزایش اشتغال محلی و رشد اقتصادی استان هرمزگان نیز حائز اهمیت خواهد بود.
تجدید نظر در عوارض صادراتی تختال، تنها یک اصلاح فنی در نظام مالیاتی نیست؛ بلکه نشانه ای از رویکرد جدید دولت برای استفاده هوشمندانه از مزیت های صنعتی کشور در شرایط تحریم و رکود است. برای آنکه این تصمیم به نتایج واقعی منجر شود، لازم است مجموعه ای از اقدامات تکمیلی نیز در دستور کار قرار گیرد: از جمله تسهیل فرآیندهای گمرکی، بهبود زیرساخت های حمل و نقل، ثبات سیاست های صادراتی و حمایت از برند های ملی در بازارهای جهانی.
در نهایت، اگر این تصمیم با اراده اجرایی همراه شود، می تواند همزمان به تقویت توان رقابتی فولاد هرمزگان، توسعه صادرات غیر نفتی و رونق منطقه ای منجر شود؛ سه دستاورد مهم که در شرایط کنونی اقتصاد ایران، بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارند.