بلوبانک و آزمون بزرگ بانکداری هوشمند در ایران

تیتر20 - گزارش پیش رو را می‌توان با چنین پرسشی آغاز کرد؛ آیا توسعه نئوبانک‌ها و ایجاد شدن عناوینی مانند «انقلاب در صنعت بانکداری» به تنهایی می‌تواند نشانگر توسعه در صنعت و نظام بانکداری دیجیتال باشد؟ پاسخ ذهن پرسشگر به این سوال روشن است؛ خیر.

بلوبانک سامان اگرچه توانست با ایجاد یک اکوسیستم بانکی دیجیتال، خدمات کاربردی، جذاب و روزآمد ارائه دهد، اما موفقیت پایدار نیازمند رفع محدودیت‌های زیرساختی و رگولاتوری است؛ درحال‌حاضر یکی از مهم‌ترین و پنهان‌ترین چالش‌های پیش‌روی بلوبانک، تأمین نیروی انسانی متخصص در فضای فناوری تحت تأثیر موج مهاجرت است. بحرانی که توانسته در بلندمدت تأثیر منفی بر توسعه و ثبات سرویس‌ها داشته باشد. 

نقطه هدفی که بلوبانک را در مسیر آینده نگاه خواهد داشت، بازنگری در تعامل با کاربرانی است که هنوز به خدمات حضوری یا آفلاین نیاز دارند. وقتی بلو بتواند محدودیت‌های دسترسی، پایداری و تنوع خدمات را برطرف کند، جایگاهش فراتر از یک نئوبانک، بلکه به‌عنوان یک مدل پایدار از تحول دیجیتال در بانکداری تثبیت خواهد شد.

بانک سامان توانسته با اتخاذ رویکردی نوآورانه و مشتری‌محور و با تمرکز بر تحول دیجیتال و ارائه خدماتی فراتر از استانداردهای مرسوم، در میان گروه‌های بانکی به عنوان پیشروترین بانک‌های خصوصی ایران قرار گیرد و جایگاه متفاوتی برای مشتریان خود ایجاد کند. یکی از شاخص‌ترین محصولات بانکی این رویکرد، معرفی «بلوبانک» به‌عنوان یک بانک صددرصد دیجیتال است که نه‌تنها تجربه بانکداری را متحول کرد، بلکه به‌عنوان یک محصول رقابتی، مرزهای تازه‌ای در صنعت بانکداری ایران گشود. اما در کنار نقاط قوت، مهم است که چالش‌ها و نواقص بلوبانک نیز تحلیل شود تا تصویر واقعی‌تری از عملکرد آن ارائه شود.

بررسی تیتر ۲۰ از زوایای پنهان یک موفقیت و براساس گزارش «بانک مردم» نشان داد دارندگان حساب بلوبانک در صورت مراجعه به شعب بانک سامان، قادر به دریافت خدمات حضوری مانند پرینت رسمی یا تأیید حساب برای فرآیندهای اداری مانند ضمانت یا وام نبوده‌اند. این محدودیت، به ویژه برای کاربران ثبتی، اداری یا آن دسته که هنوز به خدمات حضوری عادت دارند، چالش‌ساز و ناامیدکننده است.

در خرداد ۱۴۰۳، بلوبانک و بلوکارت برای چندین ساعت از دسترس خارج شدند. علت این اختلال، نوسانات برق در مرکز داده سامانتل اعلام شد. گرچه تیم فنی به سرعت وارد عمل شد، اما این اتفاق نگرانی‌هایی از بابت پایداری و تاب‌آوری زیرساخت‌های فنی ایجاد کرد. براساس گفته مدیران فنی تیم بانک سامان، این بانک دسترسی به بلوبانک سامان از خارج کشور را به‌دلیل مقررات رگولاتوری مسدود کرده است. مسئله‌ای که می‌تواند برای مهاجرین یا افرادی که فعالیت بین‌المللی دارند مشکل‌ساز شود.

چطور نوآوری تبدیل به استراتژی موفقیت می‌شود؟
بلوبانک سامان فعالیت خود را بدون شعب فیزیکی طراحی کرد تا روایتی تازه از صنعت بانکداری در نظام بانکی کشور داشته باشد. در شرایطی که بانکداری دیجیتال در جهان به یک الزام تبدیل شده، بلوبانک توانست با الگوبرداری از موفق‌ترین نمونه‌های بین‌المللی و بومی‌سازی خدمات، تجربه‌ای کاربرپسند و نوآورانه ارائه دهد. اما چرا بلوبانک توانست در بازار رقابتی موفق عمل کند؟ موفقیت بلوبانک را می‌توان نتیجه ترکیب هوشمندانه سه عامل نوآوری فناورانه، طراحی تجربه کاربری ممتاز و بازاریابی خلاقانه دانست. این بانک دیجیتال، در بازاری فعالیت می‌کند که محصولات و خدمات بانکی دیگر رقبا همچنان متکی بر حضور در شعب، فرم‌های کاغذی و رویه‌های سنتی است. بلوبانک با حذف این موانع، فرآیندهایی ساده، شفاف و سریع ارائه کرده که برای نسل جوان و کاربران آشنا با فناوری بسیار جذاب بوده است.

درک صحیح از نیاز پنهان مشتریان
به گفته برخی کارشناسان حوزه بانکداری دیجیتال، یکی از کلیدهای موفقیت بلوبانک، درک صحیح از «نیاز پنهان مشتریان» بوده است. این نیاز، همان تمایل به انجام امور بانکی بدون اتلاف وقت، بدون ایستادن در صف و بدون محدودیت مکانی و زمانی است. بلوبانک با طراحی اپلیکیشنی سبک، روان و کاربرپسند، به‌طور مستقیم به این نیاز پاسخ داده و توانسته سهم قابل‌توجهی از بازار را به‌دست آورد.

رقابت بلوبانک با محصولات مشابه
در سال‌های اخیر، برخی بانک‌های دیگر محصولات دیجیتال خود را معرفی کرده‌اند؛ درحالی‌که دیگر محصولات دیجیتال بانک‌ها اغلب به‌عنوان بخشی از سبد خدمات یک بانک سنتی عمل می‌کنند، بلوبانک خود را به‌عنوان یک هویت مستقل و برند مجزا معرفی کرده است. این استقلال هویتی به آن اجازه داده تا تصویر ذهنی تازه‌ای در افکار عمومی شکل دهد و در کنار حفظ پشتوانه مالی و اعتباری از قالب برند مادر (بانک سامان) فاصله بگیرد.

کارشناسان بازاریابی معتقدند بلوبانک با برندسازی مینیمال، رنگ‌بندی مدرن، لحن صمیمی در تبلیغات و فعالیت گسترده در شبکه‌های اجتماعی، توانسته پیوند عاطفی قوی با نسل Z و هزاره برقرار کند. این گروه‌های سنی بیشترین تعامل را با فناوری دارند و به سرعت از تجربه‌های نو استقبال می‌کنند، چیزی که مزیت رقابتی بلوبانک را در برابر بانک‌های سنتی تقویت کرده است.

دلایل استقبال گسترده از بلوبانک
بلوبانک مجموعه‌ای از مزایا را برای مشتریان خود فراهم کرده که هر کدام به‌تنهایی می‌توانند عامل جذب کاربر باشند، اما در کنار هم یک اکوسیستم بانکی مدرن را شکل داده‌اند. فرآیند افتتاح حساب در کمتر از چند دقیقه، حذف محدودیت‌های مکانی و زمانی و دسترسی ۲۴ ساعته به خدمات، تجربه کاربری مبتنی بر کمترین مراحل و بیشترین سرعت و در کنار تمامی این موارد صنعت بانکداری دیجیتال با محصولی رو به رو است که حتی از منظر زیبایی‌شناسی با کارت‌های بانکی دیگر متفاوت است.

یکی از مهم‌ترین دلایل استقبال از بلوبانک، پاسخگویی دقیق به نیازهای نسل جدید کاربران بانکی است. در حالی که نسل‌های قبل عادت به مراجعه حضوری به شعب داشتند، کاربران امروز به دنبال راهکارهای دیجیتال هستند که در کمترین زمان، بیشترین نتیجه را به آنها بدهد. بلوبانک با تمرکز بر این گروه هدف و ارائه خدماتی که به سبک زندگی دیجیتال آنها نزدیک است، توانسته به سرعت پایگاه کاربری بزرگی بسازد.

علاوه بر این، تبلیغات هوشمندانه و کمپین‌های خلاقانه در شبکه‌های اجتماعی باعث شده تا حتی کاربرانی که در ابتدا تردید داشتند، برای تجربه این بانک دیجیتال ترغیب شوند. ترکیب طراحی مدرن، خدمات سریع و برندینگ جوان‌پسند، تصویری از بلوبانک ایجاد کرده که آن را نه تنها یک حساب بانکی، بلکه بخشی از «سبک زندگی مدرن» معرفی می‌کند. 

در آینده، رقابت در حوزه بانکداری دیجیتال بدون شک فشرده‌تر خواهد شد، اما اگر بلوبانک همچنان بر نوآوری، تجربه مشتری و توسعه خدمات مبتنی بر داده تمرکز کند، می‌تواند پیشتازی خود را در این بازار حفظ کرده و حتی گسترش دهد.