پرتفوی بیمه آرمان زیر بار ثالث و درمان خم شد / نیاز به بازتعریف استراتژی بیمه‌ای بنیادین

تیتر20 - هیات‌مدیره جدید بیمه آرمان در شرایطی سکان هدایت شرکت را در دست گرفته است که داده‌های عملکردی این شرکت تصویری نگران‌کننده از ترکیب پرتفوی و روند سودآوری ارائه می‌دهد. 

اگرچه در ظاهر تنوعی از رشته‌های بیمه‌ای در پرتفوی دیده می‌شود، اما تمرکز بالا بر رشته‌های زیان‌ده و افت محسوس شاخص‌های مالی، نشان می‌دهد که بیمه آرمان برای بازتعریف استراتژی‌های خود بیش از هر زمان دیگری نیازمند تصمیم‌های بنیادین است.

بررسی داده‌های شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ و صورت‌های مالی سال ۱۴۰۳ به خوبی نشان می‌دهد که مشکلات این شرکت نه حاصل یک سال اخیر، بلکه ریشه‌دار و ساختاری است.

تمرکز پرتفوی بر رشته‌های پرریسک

ساختار پرتفوی بیمه آرمان در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که دو رشته درمان و ثالث اجباری در مجموع ۴۴ درصد از کل حق بیمه‌های صادره را به خود اختصاص داده‌اند.

نکته کلیدی اما سهم ۸۹ درصدی همین دو رشته از کل خسارت‌های پرداختی شرکت است؛ موضوعی که آشکارا نشان‌دهنده‌عدم تعادل میان ریسک و بازدهی پرتفوی است.

جزئی‌تر که نگاه کنیم، رشته درمان تنها ۸ درصد حق بیمه‌های صادره را به خود جذب کرده، اما در مقابل ۲۲ درصد از کل خسارت‌های پرداختی شرکت به این بخش تعلق داشته است.

این نسبت نه تنها ناکارآمدی نرخ‌گذاری را آشکار می‌کند بلکه بیانگر آن است که مدیریت ریسک در این رشته نیازمند بازنگری فوری است.

در رشته ثالث اجباری نیز اوضاع حتی نگران‌کننده‌تر است. این رشته ۳۸ درصد حق بیمه‌های صادره را شامل می‌شود، اما ۶۷ درصد خسارت‌های پرداختی در همین بخش متمرکز است.

ثالث اجباری اگرچه ذاتا رشته‌ای پرریسک است، اما چنین شکاف بزرگی میان حق بیمه و خسارت، کارنامه‌ای از ضعف جدی در ارزیابی ریسک و مدیریت پرتفوی ارائه می‌دهد.

ظرفیت‌های استفاده‌نشده در بیمه آرمان

بررسی دیگر بخش‌های پرتفوی نشان می‌دهد که بیمه آرمان در رشته‌هایی مانند حوادث سرنشین، مسئولیت، مهندسی و هواپیما توانسته سهم قابل توجهی از حق بیمه صادره را بدون تحمیل خسارت‌های بزرگ کسب کند.

برای نمونه، رشته حوادث سرنشین ۶ درصد حق بیمه‌های صادره را به خود اختصاص داده در حالی که خسارت‌های آن نزدیک به صفر است.

همین وضعیت در رشته‌های هواپیما و زندگی اندوخته‌دار نیز دیده می‌شود؛ رشته‌هایی که سهم ناچیزی از خسارت دارند.

رشته مسئولیت با سهم ۲۶ درصدی از حق بیمه‌ها و تنها ۴ درصد خسارت، به خوبی نشان می‌دهد که ظرفیت‌های این بخش می‌توانند در صورت سیاست‌گذاری درست به ابزاری برای کاهش ریسک پرتفوی و افزایش سودآوری تبدیل شوند.

مشابه همین وضعیت در رشته مهندسی نیز مشاهده می‌شود که با ۵ درصد حق بیمه صادره و تنها ۱ درصد خسارت، حاشیه‌ای امن برای توسعه ایجاد کرده است.

به عبارت دیگر، پرتفوی بیمه آرمان نشان می‌دهد که ظرفیت‌های کم‌ریسک بالفعل وجود دارند اما سهم آن‌ها در سبد شرکت هنوز به اندازه‌ای نیست که بتواند زیان رشته‌های درمان و ثالث را جبران کند.

افت سودآوری

صورت‌های مالی سال ۱۴۰۳ در مقایسه با سال ۱۴۰۲ نشان‌دهنده کاهش جدی سودآوری است. سود خالص شرکت با ۴۴ درصد افت، از ۳۱ میلیارد و ۵۶۸ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ به ۱۷ میلیارد و ۵۳۸ میلیون تومان در سال ۱۴۰۳ کاهش یافت.

این روند به وضوح بیانگر کاهش کارایی عملیاتی شرکت است.

بخش سرمایه‌گذاری‌ها نیز وضعیت بهتری ندارد. درآمد سرمایه‌گذاری از محل منابع بیمه‌ای با ۴۶ درصد کاهش، از ۵۵ میلیارد و ۴۹۱ میلیون تومان به ۳۰ میلیارد و ۴۴ میلیون تومان تنزل کرده است.

این افت، نه تنها ناشی از شرایط کلی بازار سرمایه بلکه محصول «ترکیب پرتفوی» و «کاهش توان نقدینگی» شرکت برای بهره‌گیری از فرصت‌های سرمایه‌گذاری بوده است.

به بیان دیگر، بیمه آرمان هم در حوزه عملیات بیمه‌گری و هم در بخش سرمایه‌گذاری، روندی نزولی را تجربه کرده و در غیاب اصلاحات ساختاری، تداوم این وضعیت می‌تواند جایگاه شرکت در صنعت بیمه را بیش از پیش تضعیف کند.

نیاز به بازتعریف استراتژی پرتفوی

با نگاهی تحلیلی، می‌توان گفت که چالش اصلی بیمه آرمان نه در فقدان رشته‌های سودده، بلکه در تمرکز بیش از اندازه بر رشته‌های پرریسک و زیان‌ده است.

تجربه دیگر شرکت‌های بیمه نشان داده که ایجاد تعادل میان رشته‌های پرریسک و کم‌ریسک، کلید پایداری سودآوری و کنترل خسارت‌ها است.

تمرکز فعلی بر ثالث و درمان، اگرچه اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد، اما در عمل به «پاشنه آشیل» پرتفوی تبدیل شده است.

در مقابل، رشته‌هایی چون مسئولیت، مهندسی و حوادث سرنشین می‌توانند به‌عنوان پشتوانه‌ای مطمئن برای کاهش ریسک پرتفوی و بهبود شاخص‌های مالی مورد استفاده قرار گیرند.

توصیه سیاستی برای هیات‌مدیره جدید

هیات‌مدیره جدید بیمه آرمان در آغاز مسیر خود ناگزیر است که بازتعریفی جدی از استراتژی‌های پرتفوی و مدیریت مالی شرکت داشته باشد.

نخست، کاهش وزن رشته‌های پرریسک و توسعه رشته‌های کم‌ریسک باید به‌عنوان اولویت راهبردی در نظر گرفته شود. دوم، بازنگری در نظام نرخ‌گذاری به‌ویژه در رشته‌های درمان و ثالث برای جلوگیری از شکاف میان حق بیمه و خسارت، ضروری است.

سوم، در حوزه سرمایه‌گذاری لازم است سیاست‌های متنوع‌سازی و مدیریت نقدینگی تقویت شود تا منابع بیمه‌ای بتوانند بازدهی پایدارتری ایجاد کنند.

در نهایت، بیمه آرمان اگرچه در شرایطی دشوار قرار دارد، اما با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بالفعل و تمرکز بر مدیریت ریسک، می‌تواند مسیر بازگشت به سودآوری پایدار را طی کند.

موفقیت هیات‌مدیره جدید در گرو آن است که به جای ادامه روندهای گذشته، رویکردی اصلاح‌محور و آینده‌نگر را در دستور کار قرار دهد.