هزینه سه میلیونی آلبوم جنین یک خانم باردار

تیتر20 - متاسفانه بعضي از مردم نا آگاهانه سونوگرافي بي‌رويه مي‌كنند تا از دوره جنيني فرزندشان آلبوم درست كنند.» اينها بخشي از اظهارات ماه گذشته سيد حسن قاضي‌زاده‌هاشمي، وزير بهداشت درمورد مد جديدي به نام آلبوم جنين است كه مدتي است در بين مادران باردار رايج شده است؛ امري كه جدا از اينكه هزينه زيادي دربردارد براي سلامتي مادر و جنين نيز خطرناك است.

به نظر مي‌رسد امروز مي‌توانيم با افتخار اعلام كنيم كه ما با قدرت از مونوپاد (همان سيخ‌هايي كه با آن عكس مي‌گيرند)، سلفي و سه رخ عبور كرده و به عكس سونوگرافي رسيده‌ايم! تب داغ عكس گرفتن از تمام مراحل زندگي و حين انجام همه كارها باعث شده دوربين عكاسي و فيلمبرداري بعد از رفتن به مراسم ترحيم و عزاداري سر از اتاق عمل و زايمان و اين بار دوران جنيني كودك و داخل شكم مادر درآورد؛ كاري كه در ظاهر براي عده‌اي عامل فخرفروشي و تظاهر شده و آن را در صفحات شخصي خود در شبكه‌هاي اجتماعي نمايش مي‌دهند.

اين كار از چند جنبه قابل بررسي است: در درجه اول اثراتي كه اين رفتارمي‌تواند بر سلامتي جنين و مادر داشته باشد و اينكه بر چه اساسي پزشك مجوز عكس‌برداري از جنين را صادر مي‌كند. در درجه دوم اثرات اجتماعي و فرهنگ نادرستي كه پشت اين رفتار نهفته است و ميل به خودنمايي كه به اين شكل خودش را نشان مي‌دهد.

مي‌خواست براي بچه‌اش سنگ تمام بگذارد

منشي يك مركز راديولوژي و سونوگرافي در خيابان ونك تهران با بيان اينكه آلبوم جنين از سال گذشته تا الان به شدت مد شده و خانم‌هاي باردار زيادي بعد از گرفتن عكس‌هاي سه بعدي و چهاربعدي دنبال تهيه آلبوم از جنين هستند، به آرمان مي‌گويد: از هر 10 خانم بارداري كه براي سونوگرافي به ما مراجعه مي‌كند 9 نفر آنها مي‌خواهند سونوگرافي سه بعدي و چهاربعدي انجام دهند تا ببينند فرزندشان چه شكلي است و به تازگي تعدادي هم براي گرفتن عكس از اين صحنه و ثبت آن به ما مراجعه مي‌كنند كه با دستگاه‌هاي مخصوص عكسبرداري حين سونوگرافي اين كار را انجام مي‌دهيم.

او در مورد هزينه اين كار مي‌گويد: از 500 هزار تومان به بالا و بستگي به تعداد عكس‌ها دارد.

اسفند سال گذشته خانمي به ما مراجعه كرد و حدود 200 عكس از جنيني كه داخل شكمش بود تا ماه آخر بارداري گرفت يعني هر ماه 20 عكس و ما مانده بوديم اين همه عكس از صورت جنيني كه اصلا شكلي ندارد(چون همه جنين‌ها شبيه هم هستند و بعد از تولد و يك ماهگي ظاهرشان شكل مي‌گيرد) براي چيست؟ بعدها فهميديم اين خانم بسيار ثروتمند است و اين بچه بعد از سال‌ها نذر و نياز به دنيا آمده و آنها مي‌خواستند از اين طريق سنگ تمام بگذارند.

او با خنده اينها را مي‌گويد و به سوالي كه من مي‌خواستم از او در مورد ضررهاي جسمي اين كار بپرسم خودش پاسخ مي‌دهد: البته كه سونوگرافي براي همه آدم‌هاي عادي هم خطرناك است چه رسد به جنين. ما وقتي خودمان مي‌خواهيم سونوگرافي يا ماموگرافي انجام دهيم تا جاي ممكن دستگاه را روشن كرده و از اتاق خارج مي‌شويم زيرا اشعه مضري است كه به بدن تابانده مي‌شود و اثراتي دارد چه رسد به جنين كه به شدت حساس است.

پزشكم اجازه داد

بيتا، خانم جواني كه سه ماه از تولد فرزندش مي‌گذرد، يكي از افرادي است كه به گفته خودش سال گذشته سه ميليون تومان براي تهيه آلبوم جنيني دخترش هزينه كرده است.

وقتي با خوشحالي اين آلبوم را به من نشان مي‌دهد نمي‌توانم جلوی خنده‌ام را بگيرم چرا كه همه عكس‌ها شبيه همان عكس‌هايي است كه از همه جنين‌ها ديده‌ايم وهيچ ويژگي خاصي ندارد: سياه و سفيد در يك فضاي سياه شبيه همه عكس‌هاي راديولوژي! اما اينكه اين عكس‌ها با فتوشاپ شبيه عكس‌هاي آتليه‌اي شده شايد تنها وجه تمايز آن با پاكتي باشد كه از عكس و آزمايش به ما مي‌دهند و داخلش پر از اين عكس‌هاست كه فقط به درد خود پزشكان مي‌خورد.

در صفحاتي از آن قسمتي از عكس صورت بچه را با اديت كردن جدا كرده و با بزرگنمايي آن را نمايش داده‌اند. اما جنين كاملا چشم‌هايش بسته است و بقيه اجزاي صورت هم حتي با آن چيزي كه الان از بچه مي‌بينم تفاوت دارد و هنوز كامل فرم نگرفته است.

او كه وضع مالي متوسطي دارد و اين مقدار پول چندان هم برايش كم و بي‌ارزش نيست در مورد انگيزه‌اش از اين كار به آرمان مي‌گويد: عكس گرفتن در هر حالتي باعث ثبت خاطراتي مي‌شود كه تكرار نخواهد شد و ديدن عكس‌هاي اين دوران در آينده به طور قطع براي دخترم جالب خواهد بود.

او در مورد اينكه آيا مي‌داند اين كار ضررهايي دارد، مي‌گويد: پزشكم اجازه اين كار را داد و او پزشك مطرحي است. اگر ضرر داشت او اين كار را نمي‌كرد.

زنان ايراني با خوشحالي هر ماه سونوگرافي مي‌كنند

يك متخصص زنان و زايمان در اين زمينه به آرمان مي‌گويد: سونوگرافي‌هاي سه بعدي به جنين آسيب مي‌رساند زيرا از تمام جهت به جنين اشعه تابانده مي‌شود و حالت گرمازايي در جنين ايجاد مي‌كند و انجام آن توصيه نمي‌شود.

همچنين اين روش در انجام سونوگرافي‌هاي چهار بعدي هم اثرگذار است و در سنين پايين بارداري انجام آن اصلا توصيه نمي‌شود؛ چون سبب داغ شدن قلب جنين خواهد شد يا اينكه حالت گرمازايي ممكن است با يكي از سلول‌هاي در حال رشد جنين درگير شود و حالت ناهنجاري در جنين پيش آيد.

ناهيد صفايي مي‌افزايد: متاسفانه به علت چشم و هم‌چشمي بين فاميل و دوستان و عدم آگاهي مادران باردار سونوگرافي‌هاي مكرر تبديل به آلبوم جنين دوران نوزادي شده است كه بدعتي است كه سلامت جنين را به خطر مي‌اندازد.

او در جواب سوالي مبني بر تجويز كل دفعات سونوگرافي در ايام بارداري مي‌گويد: در شرايطي كه مادر و جنين سالم هستند بيش از چهار مرتبه جايز نيست. سونوگرافي در هفته ۳۲ بارداري براي بررسي اندام‌هاي مغزي است و اينكه رشد جنين در حد طبيعي است يا خير؟ بعد از آن ديگر معمولا نيازي به سونوگرافي نيست مگر اواخر بارداري با توجه به اينكه سر جنين به سمت لگن برگشته است.

در اين مرحله سونوگرافي مشخص مي‌كند مادر شرايط زايمان طبيعي دارد يا سزارين؟ آن هم به شرط اينكه اين تشخيص با معاينه مشخص نشود. كاري كه الان در كشور ما مد شده و انجام مي‌شود در هيچ جاي دنيا باب نيست. حتي سونوگرافي سه بعدي هم فقط در مواردي كه پزشك شك دارد جنين معلوليتي داشته باشدانجام مي‌شود در حالي كه، زنان ايراني هر ماه سونوگرافي سه بعدي مي‌كنند و به تازگي با خوشحالي از آن آلبوم هم درست مي‌كنند. به نظر من بايد پزشكاني كه مجوز اين كار را صادر مي‌كنند توبيخ شوند.

وقتي تكنولوژي بلاي جانمان شد

يك كارشناس مسائل اجتماعي و استاد دانشگاه در مورد تهيه آلبوم از جنين به آرمان مي‌گويد: اين كار دو حالت دارد: يا مادران آگاهانه و با علم به ضررهايي كه اشعه براي سلامتي خودشان و جنين دارد اين كار را مي‌كنند يا ناآگاهانه است.

محمد زاهدي اصل ادامه مي‌دهد: در صورتي كه آگاهانه باشد بيشتر شبيه خودآزاري، ديگرآزاري و حتي كودك‌آزاري است. در دنيايي كه علم اثرات مخرب همه اشعه‌ها را به اثبات رسانده همه مي‌دانند حتي امواج موبايل براي جنين خطراتي دارد چه رسد به استفاده زياد و دائمي از امواج راديولوژي كه استفاده از آن جز در موارد ضرورت از سوي پزشكان منصف توصيه نمي‌شود.

او ادامه مي‌دهد: اما اگر ناآگاهانه مادران اين كار را كه هزينه سنگيني را هم به خانوار تحميل مي‌كند انجام مي‌دهند بايد گفت رسانه‌ها و به ويژه صدا و سيما هستند كه در اين مورد باید شفاف‌سازي بیشتری کنند تا افراد به اشتباه خود پی ببرند و نخواهند با به رخ کشیدن آن در برابر دیگران به این عمل نادرست خود افتخار کنند.

اين استاد دانشگاه عنوان مي‌كند: اين كار از هر لحاظ نادرست است و ريشه آن در ميل به نمايش دادن خود و دارايي‌هاست كه در برخي زنان جوان وجود دارد. نداشتن علم و آگاهي باعث شده در كشورهاي جهان سوم ابزارهاي تكنولوژي به دليل فقدان فرهنگ مصرف درست، کارکردهای نادرست و گاهاً تجملاتی داشته باشد كه اين هم يكي از آنهاست