تیتر20- خشکسالی سال‌های اخیر، کشور را علاوه بر چالش در تامین آب با مشکلات دیگری همچون نابودی آبخوان‌ها و فرونشست زمین درگیر کرده است.
 اهمیت آب به عنوان مایع حیات بر کسی پوشیده نیست و سفره‌های زیرزمینی به عنوان یکی از منابع اصلی حال حاضر، 55 درصد نیاز کلی کشور به آب را تامین می‌کنند.

سفره‌های زیرزمینی به دو لایه استاتیک و دینامیک تقسیم شده است. لایه استاتیک به عنوان لایه زیرین آب، در عمق بیشتری در زمین قرار دارد و منابع آبی آن نباید دستخوش تغییرات گردد و در صورت برداشت آب از این لایه امکان جبران آن میسر نیست.

لایه دینامیک لایه بالاتری در مقایسه با استاتیک است و در صورت برداشت آب از آن، با بارش باران و برف قابل جبران است.

متاسفانه آمارهای اعلام شده از سوی مسئولان حاکی از آن است که از 500 میلیارد مترمکعب ذخایر آبی استاتیک در حدود 110 میلیارد متر مکعب آن استفاده شده است و روند برداشت همچنان با شدت ادامه دارد. همین امر سبب شده آبخوان‌های زیرزمینی به فضای خالی تبدیل شود و این فضای خالی دلیلی برای فرونشست زمین شده است.

فرونشست زمین پدیده‌ای است که شدت کمبود آب را گوش‌زد می‌کند و این اتفاق هم بر روی کیفیت خاک منطقه، کشاورزی تاثیر دارد و علاوه بر آن تجهیزات و تاسیسات شهری را تهدید می‌کند و هم‌اکنون شاهد این فروچاله‌ها در اطراف اماکن مهم تاریخی و تفریحی هستیم و در یکی از مهمترین این اتفاقات شکافی به طول 200 متر در نزدیکی تخت جمشید ایجاد شده است.

در میان مناطق مختلف که فرونشست زمین را تجربه کرده‌اند، تهران همانند باقی موارد در صدر جدول قرار دارد.

"محمدجواد بلورچی" سخنگوی سازمان زمین شناسی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران گفت: بررسی‌های سازمان نقشه برداری از فرونشست روزانه 1 میلیمتر از خاک تهران خبر می‌دهد که مجموع این رقم در سال به 36 سانتی‌متر می‌رسد.

وی در ادامه به سابقه شهرها در فرونشست اشاره و بیان داشت: بررسی‌ها از سال 84 آغاز شد که این عدد در آن سال برای شهر تهران 17 سانتی متر، در دشت مشهد 25 سانتی متر، نیشابور 12 سانتی متر، قزوین 24 سانتی متر و در رفسنجان 30 سانتی متر بوده است.

سخنگوی سازمان زمین شناسی به تاثیر فرونشست اشاره و بیان داشت: فرونشست زمین به معنی از بین رفتن آبخوان‌ها یا محل ذخیره آب برای نسل‌های آینده است. همچنین این پدیده شهرها را در مقابل زلزله آسیب پذیرتر می‌کند تا حدی که با شرایط حال حاضر زلزله‌های با ریشتر کمتر نیز خطرناک‌تر از قبل عمل می‌کند.

از "خسرو ارتقایی" مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان تهران برنامه‌های جلوگیری با این کاهش را جویا شدیم که وی اظهار داشت: نصب هزار کنتور هوشمند، تغذیه مصنوعی سفره‌ها، جلوگیری از حفر چاه‌های جدید و مسدود کردن برخی از چاه‌ها از نمونه اقدامات پیشنهادی برای مقابله بوده است.

در حقیقت فرونشست زمین حاصل مدیریت اشتباه منابع آبی و بی‌پایان پنداشتن سفره‌های زیرزمینی در برداشت از آن و توجه به کشاورزی سنتی بوده است که علاوه بر همکاری مردم به تدبیر دولت مردان برای مقابله نیازمند است./فاطمه افشاری