یک عینک آفتابی خوب چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

تیتر 20 - دکتر حسین محمدربیع دانشیارچشم‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این باره می گوید: اساساً عینک آفتابی به عینکی گفته می‌شود که در درجه اول، زیادی نور خورشید را جذب نماید و علاوه بر آن، پرتوهای مضر نور خورشید و به ویژه پرتو فرابنفش (UV) را به طور کامل جذب نماید. عینک‌ های آفتابی از نظر نور مریی دارای دو ویژگی میزان عبور نور و رنگ می‌باشند. 

عینک‌ های آفتابی معمولی‌ (استاندارد) معمولاً ۱۵ تا ۲۵ درصد از نور را عبور می‌دهند که این میزان برای اکثر فعالیت‌های روزمره کافی است. در سایه، میـزان نـوری که با این عینک‌ها به چشم می‌رسد؛ حدود ۶۰ کاندلا بر مترمربع است که برای دیدن، همچنان ‌کافی است. البته برای فعالیت‌های خاصی که در محیط‌های بسیار پرنور انجام می‌شوند؛ عینک‌های تیره‌تری لازمند. این فعالیت‌ها عبارتند از ورزش‌های زمستانی مانند اسکی و کوهنوردی در برف، به ویژه در ارتفاعات زیاد، پرواز در ارتفاع بالاتر از ابرها و فعالیت‌هایی که در نور شدید آفتاب تابستان در ساعات طولانی انجام می‌شوند. برای این گونه محیط‌ها، عینک‌هایی لازمند که فقط ۱۲-۸ درصد نور را از خود عبور دهند و گاهی نیز از عینک‌هایی استفاده می‌شود که ۳ تا ۵ درصد نور را از خود عبور می‌دهند.

بهترین رنگ برای عینک‌های آفتابی، رنگ خاکستری است که با وجود کم کردن نور، رنگ اشیا و محیط اطراف را برای استفاده‌کننده عوض نمی‌کند. عینک‌های آفتابی قهوه‌ای‌رنگ و سبزرنگ نیز استفاده می‌شوند. عینک‌های قهوه‌ای، نور آبی آسمان را کاهش و حساسیت به کنتراست را افزایش می‌دهند که برای رانندگی طولانی، مطلوب هستند. برای مبتلایان به نقص دید رنگ قرمز نیز، این عینک‌ها دید بهتری ایجاد می‌نمایند. بطور کلی بهترین رنگ برای عینک‌های آفتابی، در وهله اول خاکستری و پس از آن قهوه‌ای است.

کسانی که تحت جراحی آب‌مروارید بدون کارگذاری لنز و یا با کارگذاری انواع لنز داخل چشمی غیر جاذب UV قرار گرفته‌اند؛ مبتلایان به آب‌مروارید، برای جلوگیری از پخش نور؛ کسانی‌که به تناسب شغل در معرض پرتوهای UV قرار دارند؛ مانند جوشکاران، متخصصان الکترونیک و گرافیک و محققان در زمینه‌های مرتبط. کسانی که مدت زیادی از روز را در آفتاب می‌گذرانند؛ مبتلایان به ناخنک و استحاله ماکولا (بیماری سنی شبکیه)؛ کسانی که فعالیت‌هایی مانند اسکی روی برف، حمام آفتاب گرفتن و کوهنوردی در ارتفاعات بالا و برف‌گیر دارند؛ کودکانی که ساعت‌های متمادی در محیط‌های آفتابی مشغول بازی می‌شوند؛ کسانی که از داروهای حساس‌کننده به نور استفاده می‌نمایند؛ بعضی از داروها، حساسیت چشم و پوست را نسبت به آثار UV بیشتر می‌کنند که معروف‌ترین آن‌ها، سورالن‌ها هستند که برای درمان بیماریهای پوستی به کار می‌روند و اگر در زمان استفاده از آنها بیمار در معرض آفتاب شدید قرار گیرد، ممکن است مبتلا به آب‌ مروارید شود. 

تیرگی عینک آفتابی باید به حدی باشد که شخص در نور آفتاب با آن راحت باشد و دچار حالت خیرگی نشود. یک دستور ساده برای فهمیدن مناسب بودن تیرگی عینک این است که وقتی در یک اتاق با نور معمولی با عینک به آینه نگاه می‌کنیم؛ چشم‌های خود را نبینیم. حداکثر میزان عبور نور بین ۱۵ تا ۲۵ درصد مناسب است؛ یعنی عینک باید ۷۵ تا ۸۵ درصد نور را جذب کند یا بازتاب نماید.

وقتی عینک‌های آفتابی را در مقابل یک صفحه طرح‌دار تکان می‌دهیم؛ نباید صفحه موج‌دار، تار و کج و معوج دیده شود. عینک‌های آفتابی نباید تشخیص رنگ‌های اشیا و چراغ‌های راهنمایی را مختل نمایند؛ رنگ خاکستری شیشه عینک از این نظر ارجح است؛ شیشه‌ها باید نسبت به ضربه مقاوم باشدغ پلی‌کربنات از همه موارد مقاوم‌تر است؛ لازم است شیشه‌های عینک جاذب پرتوهای UV باشند و قاب عینک‌های آفتابی باید بزرگ باشد تا محافظت کافی فراهم شود./صبحانه