اصلاح نظام کارمزد و توسعه کیف پول الکترونیک، لازم و ملزوم یکدیگرند

صادق فرامرزی در خصوص اصلاح نظام کارمزد در شبکه پرداخت الکترونیک کشور ضمن ضروری دانستن این موضوع، تاکید کرد:کیف پول الکترونیکی راهکاری است که می تواند چرخه معیوب نظام کارمزد را نجات دهد، از سویی اصلاح نظام کارمزدها بر اساس مدل پیشنهادی، می تواند نجات بخش سرانجام کیف پول الکترونیک باشد.

کد خبر: ۳۳۵۷۲

تیتر20 - سالهاست موضوع اصلاح چرخه معیوب نظام کارمزد در ایران به یکی از بحث برانگیزترین موضوعات و چالش های صنعت پرداخت کشور تبدیل شده است. شکل فعلی نظام کارمزد در شرایط حاضر مورد نقد همه فعالین و کارشناسان صنعت پرداخت کشور است و گرچه در خصوص نحوه اصلاح این نظام مدلهای متفاوتی از سوی کارشناسان و فعالین این حوزه مطرح می شود، اما به نوعی همه بر سر اصلاح آن هم نظر و متفق القول هستند. چرا که به اعتقاد کارشناسان، نظام کارمزد به شکل فعلی باعث مشکلات متعددی در صنعت پرداخت و حتی نظام بانکداری شده و بالتبع آن مشکلات جدی ای نیز به نظام اقتصادی کشور وارد می کند.

از سوی دیگر، در شرایطی بحث فرسایشی اصلاح نظام کارمزد در صنعت پرداخت همچنان مطرح است که اتفاقا برخی تریبون های رسمی و برنامه های تبلیغاتی در رسانه های رسمی کشور، تراکنش های خرد را بر بستر پرهزینه بانکداری الکترونیک تشویق می کنند و هنوز جایگزین مناسبی به طور کاربردی و اصولی به عموم مردم معرفی نشده است.

در همین رابطه گفت و گویی داشته ایم با مهندس صادق فرامرزی، مدیر عامل شرکت کارت اعتباری ایران کیش یکی از بازیگران مهم و موثر در حوزه پرداخت الکترونیک کشور و نظر ایشان را جویا شدیم در خصوص اینکه نظام کارمزد در پرداخت های الکترونیک به چه شیوه ای باید اصلاح شود. متن گفت وگو با ایشان را در ذیل می خوانید:

جناب آقای مهندس فرامرزی، به نظر شما اصلاح نظام کارمزدها در کشور، به چه شیوه ای باید انجام شود؟

در خصوص اصلاح نظام معیوب کارمزدها واقعیت این است که بنای نظام تعیین کارمزد به قدری کج و ناکارآمد بنا شده و بالا رفته که به سادگی، بر اساس مدلهای مرسوم مانند دیگر کشورهای دنیا نمی توان آن را اصلاح کرد و لذا باید در این مورد بر اساس شیوه و روش مخصوص به خودمان عمل کنیم.

چرا که در هیچ جای دنیا مانند کشور ما، تعدد پوزهای فروشگاهی به این شکل نیست، در هیچ کشور دیگری این تعداد کارت دبیت وجود ندارد و مطلقا هیچ کجا این مدل کارمزد رایگان به شکل فعلی مرسوم و فراگیر نیست و پدیده مذموم کارمزد خواهی به این شکل و تا این اندازه رواج پیدا نکرده است.

بنابر این ما در این بخش شبیه هیچ کشور دیگری نیستیم، پس مدل راه حل ما نیز شبیه هیچ جا نخواهد بود.

پیشنهاد شما برای مدل اصلاح نظام کارمزد چیست؟

من مدلی دارم که در سال 94 ارائه کرده ام و همچنان معتقدم کارآمدترین مدل تعیین کارمزد برای شرایط پیش روی صنعت پرداخت است. بر این اساس من معتقدم که رقم کارمزد در خریدهای کمتر از سطح مشخصی، که بنابرداده های آماری و اجتماعی و نیز بر اساس شناختی که از شرایط پرداخت کشور داریم می توان این عدد را حدود ۵۰ هزار تومان تعیین کرد، بر عهده دارنده کارت باشد.

در این شرایط این رقم کارمزد، عدد قابل توجهی برای دارنده کارت نیست، به طور مثال وقتی فردی 49.000 تومان هزینه خرید می پردازد رقم 100 تومان کارمزد نه رقم قابل توجهی است و نه فشاری بر دارنده کارت تحمیل خواهد کرد. البته در عین حال برای صاحب کارت، راهکار جایگزین نیز متصور خواهد بود. یعنی در صورت عدم تمایل به پرداخت کارمزد می تواند به صورت نقدی هزینه خود را بپردازد.

در این شرایط علاوه بر اینکه دارنده کارت را در نهایت مجبور به پرداخت کارمزد نمی کنیم، در عین حال می توانیم برخی عادات بد را در فرهنگ پرداخت و نظام بانکی اصلاح کنیم، چرا که در حال حاضر هر فردی بدون توجه به هزینه ای که هر تراکنش در سیستم بانکی و نظام پرداخت کشور دارد حتی برای یک خرید 1000 تومانی هم کارت می کشد.

پرداخت کارمزد خرید بالاتر از این رقم فرضی نیز باید بر عهده پذیرنده باشد. در این شرایط نیز باز هم به پذیرنده فشاری وارد نخواهد شد. آنطور که در خاطرم هست در سالهای 94 و 95 که موضوع کارمزد به طور جدی مطرح شد و با مخالفت اصناف مواجه شد، عمدتا ریزخردفروش ها با پرداخت کارمزد مخالفت داشتند.

بحث اصناف بیشتر بر این محور بود که به طور مثال روی یک خرید 5000 تومانی عدد 100 یا 200 تومن کارمزد رقم قابل توجهی برای فروشنده محسوب می شود، اما بر این اساس در یک خرید 100هزارتومانی مبلغ 1درصد کارمزد رقم بزرگی نخواهد بود، در عین حال اینکه به ازای کارمزد اندکی که پرداخته می شود پذیرنده خدمات قابل توجهی از طریق پرداخت غیرحضوری دریافت خواهد کرد که این توجیه پذیر و منطقی است.

تبعات این مدل چه خواهد بود؟ قطعا یکی از چالش ها، موضوع گردش پول نقد در جامعه خواهد بود، چه راهکاری برای این موضوع پیش بینی خواهد شد؟

البته این یک مدل بسته نیست. بلکه یک رویکرد چندوجهی است. قطعا همزمان در چنین شرایطی عمده تقاضاها و ترافیک مراجعه به سمت ATM ها خواهد رفت.

من معتقدم شاید بد نباشد که به طور همزمان روی دریافت وجه نقد از ATM هم به صورت طبقه بندی شده کارمزد تعریف کنیم و در خصوص در دسترس بودن پول خرد در جامعه اقداماتی انجام شود، اما نکته مهم اینست که در نهایت همه این موارد راه حل های مقطعی است و آنچه که هزینه های این اصلاحات را به حداقل می رساند و سبب موفقیت در این مدل خواهد بود تمرکز بر راه اندازی و گسترش کیف پول خرد الکترونیکی است.

این مدل اصلاح نظام کارمزد، سبب خواهد شد که راهکار مفید و موثر در پرداخت خرد یعنی کیف پول الکترونیکی نیز، با سرعت و کیفیت اشاعه پیدا کند، چرا که عموما افراد مایل خواهند بود در خریدهای خرد کارمزد نپردازند ، ضمن اینکه از مزایای آن بهره ببرند. پذیرنده ها هم به همین صورت. پس به سمت استفاده از کیف پول سوق داده خواهند شد.

در این شرایط انتفاع صنعت پرداخت به چه نحوی خواهد بود؟

ما در کیف پول الکترونیکی خواهیم توانست بر موضوع کارمزد مدیریت کنیم، چون به هر حال رسوبی دارد.

در عین حال در این شرایط مدیریت شرایط و هزینه ها با شرکتهای فعال در این حوزه خواهد بود و از بستر پرهزینه شتاب و شاپرک عبور نمی کند، لذا روی کیف پول خرد می توان نظام کارمزد را به بهترین نحو مطلوب، مدیریت و اصلاح کرد.

پس معتقدید اشاعه کیف پول الکترونیکی، در اصلاح نظام کارمزد ضروری است؟

من معتقدم که کیف پول الکترونیکی هم می تواند چرخه معیوب نظام کارمزد را نجات دهد و هم اصلاح کارمزدها بر اساس این مدل، می تواند نجات بخش سرانجام کیف پول الکترونیک باشد، یعنی این دو به نوعی دوسوی یک بردار هستند که لازم و ملزوم یکدیگرند.

قطعا کیف پول الکترونیکی تا زمانی که تراکنش های بی کیفیت روی شبکه بسیار گرانقیمت شاپرک به آزادی انجام می شود و هزینه ای بابت آن از سوی استفاده کننده پرداخت نمی شود، رشدی نخواهد داشت و کسی سراغ آن نمی رود، وقتی دارنده کارت برای هزارتومان می تواند بدون هزینه پوز بکشد چرا باید کیف پول داشته باشد؟

پس باید این آزادی عمل را منع کنیم. از سویی کیف پول هم بدون این مدل رشد و پیشرفتی نخواهدداشت، مگر در مدلهای خیلی خاص تجاری که کیف پول بر بستر آنها جلو می رود.

بنابر این به طور قطع تا زمانی که این مدل رایگان کارمزدی وجود دارد کیف پول الکترونیکی توسعه نخواهد یافت و ما هر روز بیشتر شاهد تراکنش های بی کیفیت، رقابت های ناسالم، تراکنش سازی های موهوم و تحمیل هزینه به نظام بانکی و شبکه پرداخت خواهیم بود./ سارا دلیریان

برچسب ها: صادق فرامرزی شرکت کارت اعتباری ایران کیش اصلاح نظام کارمزد پرداخت کیف پول الکترونیکی پرداخت الکترونیک کارمزد شرکتهای psp کارمزد پذیرندگی

ارسال نظرات

آخرین اخبار

پربازدید ها

موضوعات روز