آثار قطعی اینترنت بر کسب‌وکارها

تیتر20-سالی که گذشت، برای کسب‌وکارهای اینترنتی چندان همراه با اتفاقات خوشایند نبود و البته قطعی دوهفته‌ای اینترنت در آبان ماه تاثیر زیادی بر مشکلات کسب‌وکارها گذاشت و کسب‌وکارهای اینترنتی شاید بیش از همه با بحران روبه‌رو شدند. این روزها هم کرونا تاثیر خود را تقریبا در تمامی بخش‌ها گذاشته و تجارت الکترونیکی هم از این تاثیرات مصون نمانده‌ است؛ هرچند تاثیرات منفی این مشکلات هنوز به‌طور دقیق و جدی بررسی نشده است.

محدودیت دسترسی به اینترنت از ۲۵ آبان ۱۳۹۸ درحالی با تصویب شورای امنیت صورت گرفت که وب‌سایت‌های داخلی از جمله سایت بانک‌ها و ادارات دولتی، خبرگزاری‌های داخلی و وب‌سایت‌هایی که سرورهای داخلی دارند، از طریق نوشتن آدرس مورد نظر در نوار اینترنت قابل دسترس بودند و این اتفاق به‌لطف قرار گرفتن این سایت‌ها در شبکه ملی اطلاعات بود؛ با وجود این مردم آدرس بسیاری از وب‌سایت‌ها را نمی‌دانستند و به‌طور معمول با جست‌وجو در گوگل به سایت مورد نظر می‌رسیدند و در نبود گوگل و ناکارآمدی موتورهای جست‌وجوی داخلی، این کسب‌وکارها هم از رونق افتادند.

از طرفی کسب‌وکارهای کوچک که یا سرورهایشان داخلی نبود یا بستر فعالیتشان در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها قرار داشت، با تعطیلی این ابزارها در معرض خطر قرار گرفتند. همچنین طبق اعلام فعالان در حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی و مجازی، فروش‌های این حوزه بسیار کاهش یافت. برخی کسب‌وکارهای اینترنتی هم بر اساس برآوردهای انجام‌شده، اعلام کردند گردش مالی‌شان یک دهم یا بیشتر کاهش داشته که البته این رقم برای کسب‌وکارهای بزرگ است و کسب‌وکارهای کوچک آسیب بیش‌تری دیدند.

آمار خساراتی که در این مدت به کسب‌وکارهای اینترنتی وارد شده، به‌صورت رسمی اعلام نشده است. مجلس شورای اسلامی از ۲۵۰۰ میلیارد تومان خسارت مستقیم واردبه کسب‌وکارهای حوزه فناوری اطلاع داده که البته این آمار بررسی و صحت آن اعلام نشد. ازطرفی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی هم اعلام کرد مشغول جمع‌آوری خسارات وارده به اپراتورها بوده تا بتواند میزان مبالغ متضررشده را در اختیار مراجعه تصمیم‌گیرنده بگذارد.

درباره خسارات دو هفته‌ای قطعی اینترنت، محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- با بیان این‌که آمارهای عجیب و غریبی که مطرح شده واقعیت ندارد، گفت: خسارت‌های بخش اپراتورها محاسبه شد و ۱۰۸۰ میلیارد تومان تعیین شد که بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان آن به دلیل از بین رفتن و آسیب‌ دیدن تجهیزات مخابراتی در اغتشاشات بود و مابقی به دلیل توقف ارائه‌ برخی سرویس‌ها رخ داده است.

جهرمی همچنین اظهار کرد: در جریان قطعی اینترنت اخیر به استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای اینترنتی نیز خساراتی وارد شده است. در این خصوص جلساتی با اتاق‌های بازرگانی تهران و ایران و همچنین نظام صنفی رایانه‌ای و اتحادیه‌های کسب‌وکارهای نوپا گذاشته‌ایم و مدل‌های مختلف خسارات مشخص شده و هر زمان که خسارت‌ها مشخص شد، اعلام می کنیم.

در این راستا کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران نیز در گزارشی برآورد کلی خود از خسارت‌های وارده به کسب‌وکارهای اینترنتی از محل تراکنش‌های اینترنتی در زمان قطع اینترنت را  منتشر کرد که براساس این گزارش، کسب‌وکارهای اینترنتی در زمان قطع اینترنت، ۲۹۵۰ میلیارد تومان خسارت دیدند.

همچنین در این گزارش به بررسی داده‌های ارسالی از سوی کسب و کارهای مختلف پرداخته شده بود که بر اساس آن کسب‌وکارها به واسطه شناخت برندشان توسط مشتریان با کمترین کاهش فروش حدود ۳۰ درصدی روبرو بوده‌اند. با احتساب این کاهش و در نظر گرفتن نسبت حجم بازار، تخمین زده شد که کسب‌وکارهای متوسط و کوچک اینترنتی با کاهش فروش بیش از ۸۰ درصدی در روزهای قطعی کامل اینترنت روبرو بوده‌اند. کسب‌وکارهای خرد و خانگی که عمده کانال فروش آنها شبکه‌های اجتماعی است نیز متحمل بیشترین ضرر از محل کاهش فروش شده‌اند.

وزیر ارتباطات اگرچه بارها اعلام کرد در مورد قطع و وصل شدن اینترنت نقشی نداشته است، اما اعلام کرد اپراتورها و ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی، با اختصاص یک گیگ اینترنت رایگان و اضافه کردن به بسته‌های اینترنتی به تعداد روزهای قطعی اینترنت تصمیم به دلجویی و جبران خسارت کاربران اینترنتی گرفتند./ایسنا