نظارت بر مصرف تسهیلات افزایش می‌یابد

تیتر۲۰- «مدیر اداره تأمین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی» با بیان اینکه در حال حاضر سهم عمده تسهیلات را سرمایه در گردش تشکیل می‌دهد، تصریح کرد: نزدیک به ۶۸ درصد (دو سوم) تسهیلات اعطایی از سوی شبکه بانکی به تولید از بابت سرمایه در گردش است که با اجرایی شدن تأمین مالی زنجیره تولید می‌توان ضمن افزایش کارایی تخصیص منابع و تسهیل فرایندهای اعتباری، اشراف و نظارت بیشتری بر مصرف صحیح تسهیلات داشت.

رئیس کل بانک مرکزی اخیراً در گفت وگویی تلویزیونی یکی از اصلاحات حائز اهمیت در شبکه بانکی را هدایت تسهیلات بانک‌ها به سمت تولید عنوان کرد. به گفته علی صالح آبادی، نظارت سیستمی بر مصرف صحیح تسهیلات، تعریف و بهره‌گیری از سامانه‌ها در بحث تأمین مالی زنجیره تولید و نیز تصویب لایحه درخصوص وضع مالیات برای فعالیت‌های غیرمولد از جمله فعالیت‌هایی است که موجب نظارت بر مصرف صحیح تسهیلات می‌شود.

همانطور که صالح آبادی نیز تأکید کرده است بحث تأمین مالی زنجیره تولید که اخیراً با همکاری چند بانک به صورت آزمایشی آغاز شده از موضوعات جدی مدنظر بانک مرکزی در سال آینده است. بنا به توضیح رئیس کل بانک مرکزی برای تحقق این امر سامانه‌ها به گونه‌ای تعریف شده که باز هم این نظارت بر مصرف صحیح اتفاق افتد.

در این زمینه حمید آذرمند، «مدیر اداره تأمین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی»  با اشاره به دستورالعمل بانک مرکزی، درخصوص تأمین مالی زنجیره‌ای تصریح کرد: رویکرد ما این است که تمام فرایندهای تأمین مالی زنجیره‌ای به صورت غیرحضوری انجام شود و لازم است بانک‌ها زیرساخت‌های مورد نیاز آن را فراهم آورند.

وی درخصوص تأمین مالی زنجیره‌ای تولید بیان کرد: بانک مرکزی در خصوص توسعه تأمین مالی زنجیره‌ای به دنبال تشدید بروکراسی به واسطه ایجاد سامانه‌های جدید نیست. به عنوان مثال در این شیوه مبنای تسهیلات‌دهی، استفاده از صورت حساب الکترونیکی است که ضمن سهولت کار، به هدایت کاراتر تسهیلات از این طریق منجر می‌شود.

آذرمند درباره صورتحساب الکترونیک تأکید کرد: ما به دنبال آن هستیم که صورتحساب الکترونیکی بعد از اینکه یک بار تأمین مالی شد، امکان تأمین مالی مکرر نداشته باشند. به بیان بهتر صورتحساب الکترونیک یک بار صادر می‌شوند و به واسطه آنها تأمین مالی انجام می‌شود. همچنین درصددیم با راه‌اندازی داشبورد مدیریتی تأمین مالی زنجیره تولید، اشراف اطلاعاتی را بر تسهیلات دهی بیش از پیش افزایش دهیم.

مقام مسئول بانک مرکزی یادآور شد: در تکمیل توضیحات فوق باید گفت که بانک مرکزی به دنبال آن است نظام تأمین مالی سرمایه گردش را به سمت توسعه ابزارهای اعتباری مانند اوراق گام (نسخه اصلاحی)، برات الکترونیکی و سایر ابزارهای اعتباری هدایت کند.

وی در توضیح این موضوع افزود: برای این موضوع پلتفرم‌های لازم در حال حاضر توسط برخی بانک‌ها طراحی شده و مراحل آزمایشی را طی می‌کنند و این پلتفرم می‌تواند فرایند تخصیص منابع و تأمین مالی را به صورت غیرحضوری تسهیل کند.

آذرمند با ذکر مثالی از نحوه دریافت تسهیلات با شیوه سنتی عنوان کرد: در شیوه سنتی بنگاه برای تأمین مالی سرمایه در گردش از طریق مراجعه به بانک و توثیق، تسهیلات دریافت می‌کرد و عملاً امکان رصد و پایش بر گردش منابع مالی فراهم نبود. ولی در تأمین مالی زنجیره‌ای، فرایند تأمین مالی مبتنی بر صورتحساب واقعی و جریان واقعی تولید بین حلقه‌های مختلف زنجیره صورت می‌گیرد و لذا در شیوه جدید احتمال انحراف منابع از چرخه تولید کاهش می‌یابد.

به گفته آذرمند در حال حاضر سهم عمده تسهیلات را سرمایه در گردش تشکیل می‌دهد. بنا به توضیحات وی نزدیک به ۶۸ درصد (دو سوم) تسهیلات اعطایی از سوی شبکه بانکی به تولید از بابت سرمایه در گردش است که با اجرایی شدن تأمین مالی زنجیره تولید می‌توان ضمن افزایش کارایی تخصیص منابع و تسهیل فرایندهای اعتباری، اشراف و نظارت بیشتری بر مصرف صحیح تسهیلات داشت.

لازم به توضیح است به طور کلی در شیوه تأمین مالی زنجیره‌ای، به جای شیوه سنتی دریافت تسهیلات مستقیم توسط بنگاه‌های اقتصادی، فرایند تأمین مالی بنگاه‌ها به صورت پیوسته و در طول زنجیره‌های تأمین و مبتنی بر جریان واقعی کالا و خدمت انجام می‌شود.اما توسعه شیوه‌های تأمین مالی زنجیره‌ای مزایایی به همراه دارد که می‌تواند موجب تسریع و بهبود فرایند تأمین مالی سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی، افزایش شفافیت و نظارت‌پذیری جریان مالی اقتصاد، کاهش انحراف منابع و افزایش کارایی تخصیص منابع، کاهش مطالبات غیرجاری بانک‌ها و کاهش هزینه تأمین مالی بنگاه‌ها و کاهش هزینه تمام‌شده محصول شود.

همچنین بنگاه‌های متقاضی دریافت خدمات تأمین مالی زنجیره‌ای می‌توانند ضمن توافق با مشتریان و تأمین‌کنندگان مواد اولیه خود، به یکی از بانک‌های ارائه دهنده خدمات تأمین مالی زنجیره‌ای مراجعه کنند و از طریق ثبت‌نام در سامانه‌ها و پلتفرم‌های مخصوصی که برای این کار تجهیز شده است، نسبت به انعقاد قرارداد و انجام مراحل مختلف کار از قبیل احراز هویت، اعتبارسنجی، استعلام صورت‌حساب الکترونیک، انتخاب نحوه پرداخت صورت‌حساب، انتقال اسناد تجاری و نظایر آن اقدام کنند.

به بیان بهتر، تأمین مالی زنجیره‌ای، مجموعه‌ای از شیوه‌ها و عملیات تأمین مالی است که منجر به بهبود مدیریت سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی می‌شود. در این شیوه‌ها، انواع زیرساخت‌ها و ابزارهای مالی (مانند گام، برات الکترونیک، کارت اعتباری، اعتبار اسنادی و …) مورد استفاده قرار می‌گیرد./مهر