چرا تابلوهای «سهراب» را با این قیمت می‌خرند؟

تیتر20 - تابلوهای سهراب سپهری از پرطرفدارترین آثار هنری هستند؛ نقاشی‌هایی که در سال‌های اخیر با قیمت‌های بالا در حراجی‌ها چکش خورده و به گنجینه‌ی مجموعه‌دارها و موزه‌ها اضافه شده‌اند.

 اول اردیبهشت‌ماه سالروز درگذشت سهراب سپهری - شاعر و نقاش ایرانی - است. چهره‌ای که به‌خاطر شعرهایش جزو معروف‌ترین شاعران معاصر ایرانی به‌ شمار می‌رود و چند سالی است که نقاشی‌هایش نیز در حراجی‌های داخلی و بین‌المللی با قیمت‌های بالا توسط مجموعه‌داران و خریداران آثار هنری به فروش می‌رسد.

رکوردزنی اثری از این هنرمند و شاعر در چهارمین دوره‌ی «حراج تهران» و به فروش رفتن آن با قیمت 2 میلیارد و 800 میلیون تومان، سپهری را به گران‌قیمت‌ترین هنرمند ایرانی تبدیل کرد.

سپهری اگرچه بیشتر با شعرهایش شناخته می‌شود اما او برای کشیدن نقاشی‌هایش چند سال درس خواند، سفر رفت و نمایشگاه گذاشت. سپهری به نقاشی عشق می‌ورزید. او درباره‌ی علاقه‌اش به نقاشی در دوران مدرسه گفته است: «نقاشی فکر و ذکر من شده بود. هر فراغتی را نقاشی گرفته بود. تازه مداد کنته آمده بود. عاشق این مداد بودم. سیاهی‌اش خیلی بود. شیرین سایه می‌زد و سایه سبک ملایمت می‌گرفت. مدادم را دست کسی نمی‌دادم. پنهانش می‌کردم. شب‌ها زیر بالش می‌نهادم. در باغ ما فراوان درخت بود اما درخت نقاشی من همتا نداشت. نمونه‌اش در باغ نبود. خورشید من خورشید همه نبود. با خورشید گچ‌بری زیر بخاری قرابت داشت. کوه نقاشی من کوه خیال بود. حرفی با کوه سه دندانه نداشت.»


سهراب شاگرد دانشکده هنرهای زیبای تهران بود. او موفق شد با بورس تحصیلی به هنرستان هنرهای زیبای پاریس وارد شود. او از آثارش نمایشگاه‌هایی برپا کرد که در همان دوره هم مورد استقبال قرار گرفت. او پیش از این‌که به عنوان یک شاعر مطرح باشد نشان درجه یک علمی‌اش را از دانشکده دریافت کرده بود.

طبیعت و عناصر آن که از جایگاه ویژه‌ای در شعرهای سهراب سپهری برخوردارند، نخست در نقاشی‌های او نمود پیدا کردند. نگاه او به طبیعت در نقاشی، مانند شعرهایش، نو بود. سفر کردن به کشورهای شرقی و آشنایی با فرهنگ و هنر این سرزمین‌ها در نقاشی‌های سهراب سپهری تأثیرگذار بود. پاکستان، هند و ژاپن از کشورهایی بودند که سپهری به آن‌ها سفر کرد و فرهنگ آن‌ها در آثارش نمود یافت.

رضا نامی - هنرمند و کارشناس هنری - درباره‌ی دلیل استقبال خریداران آثار هنری از تابلوهای سپهری، اظهار کرد: چند وجهی و کاریزماتیک بودن شخصیت سهراب سپهری به‌ عنوان یک شاعر و نقاش در به فروش رفتن آثار این هنرمند با قیمت‌های بالا و زدن رکورد در خرید و فروش آثار هنری، تأثیر زیادی داشته است. همچنین جنبه شاعرانگی نقاشی‌های سپهری توانسته توجه علاقه‌مندان را به سمت آثار این هنرمند جلب کند. ایرانی‌ها به این وجه توجه بیشتری دارند و با شعر، بیش از نقاشی هم‌نوا هستند. این حس شاعرانه بودن خیلی موثر بوده است.

او افزود: بحث دیگر، عرضه و تقاضاست. هنرمندان زیادی بوده‌اند که هم‌تراز با سهراب سپهری یا حتی خیلی بهتر از او کار کرده‌اند، اما آثارشان به این پایه نرسیده، چون عرضه و تقاضای آثار آن‌ها نسبت به نقاشی‌های سهراب بسیار متفاوت بوده است. تا کنون هر کسی اثری از سهراب سپهری خریده به سود رسیده است.

نامی همچنین بیان کرد: متأسفانه بحث کپی آثار این هنرمند از سال‌های گذشته مطرح بوده است و همین موضوع تشخیص تقلبی یا اصل بودن اثر را مشکل می‌کند، چون گاهی این کپی‌ها بسیار شبیه اثر اصلی هستند. تشخیص اصل اثر از کپی آن، به ابزارهایی نیاز دارد که متأسفانه هنوز در ایران از آنها استفاده نمی‌شود. بنابراین همواره مشکلاتی در زمینه تشخیص اصل یا تقلبی بودن آثار هنری وجود دارد.
سهراب سپهری غروب اول اردیبهشت‌ماه سال 1359 به علت ابتلا به بیماری سرطان خون در بیمارستان پارس تهران درگذشت اما نام او با زمزمه‌ی شعرهایش و نمایش رنگ تابلوهای نقاشی‌اش همچنان زنده است./ایسنا