اثرات واردات خودرو توسط خودروسازان بزرگ مانند سایپا

تیتر ۲۰ -  حضور فعال و چابکی نارنجی پوشان جاده مخصوص برای ورود خودر‌وهای خارجی این پرسش را ایجاد کرده است که آیا مگر برای خودروسازان بزرگ وظیفه ای  غیر از تولید خودر‌و تعریف شده است ؟ آیا ورود آنها به واردات خودرو باعث دور شدن از وظیفه و هدف اصلی نخواهد شد ؟ آیا این مساله بر کسب و کار خطوط تولید و حتی خودروسازان کوچک تر اثر نخواهد گذاشت؟

این در شرایطی است که سایپا پیش از ابلاغ آیین نامه واردات خودرو با توجه به سابقه همکاری و همچنین اطمینان از به سرانجام رسیدن این طرح ، مذاکرات خود  با خودروسازان فرانسوی و چینی را آغاز کرده بود.ولی بنا به دلایلی ورود خودروهای فرانسوی ممنوع شد و سایپا کار را با شریک چینی خود پیش برد.

سرعت کار به قدری بالا بود که نارنجی پوشان پیش از مشخص شدن روش فروش برای عرضه خودرو در بورس کالا اعلام آمادگی کردند. حتی بعد از ملغی شدن فروش در بورس کالا، بازهم اولین واردکننده ای بود که عرضه خودرو در سامانه فروش یکپارچه را آغاز کرد.

در این شرایط برخی معتقد هستند که این اقدام سایپا از یک سو برای افزایش سود آوری شرکت و از سوی دیگر فقط برای افزایش عرضه خودرو به بازار مفید است.
اما آیا تمام جنبه های واردات خودرو توسط این خودروساز بزرگ در این دو مقوله خلاصه می شود؟ 

بررسی ها نشان می دهد که علاوه بر آنچه که به آن اشاره شد حضور این خودروساز در عرصه واردات اثر گذاری دیگری نیز دارد که چندان به آن توجه نشده است.
غیر اثراتی که بر بازار و سودآوری ، واردات خودرو توسط سایپا بر قیمت تمام شده محصولات تاثیر خاص خود را دارد.

این شرکت با توجه به بنیه مالی بسیار قوی تر و سابقه بیشتر می تواند در حجم وسیعی سفارش گذاری کند. میزان سفارش به اندازه ای هست که طرف تجاری نمی تواند به راحتی از آن چشم پوشی کند. 

بنابراین در این جا بر خلاف دوران تحریم، سفارش دهنده قدرت چانه زنی بالاتری دارد. چون فروشنده ها می دانند با توجه به تعدد رقبا اگر نتواند مشتری را راضی کند، به سرعت جایگزین خواهد شد. پس از یک جهت درقبال سفارش گذاری می تواند از تخفیفات و امکانات بیشتری بهره ببرد و از جهت دیگر این میزان سفارش باعث می شود که محصول برای اساس بوم زیست ایران تولید شود.

در همین حال تزریق حجم زیادی از خودروهای وارداتی با قیمت مناسب هم تقاضاهای بیشتری را پوشش می دهد و هم عرضه و تقاضا را به تعادل نزدیک تر می کند. نتیجه این اقدام عقب نشینی قیمت ها و خروج دلالان از بازار را ممکن می کند.

در همین شرایط با توجه به زیرساخت ها امکان سرمایه گذاری مشترک با طرف تجاری و تبدیل سایپا به هاب منطقه ای آن برند بیش از پیش می شود.
ضمن اینکه میزان بالای واردات و نیاز به خدمات پس از فروش و تامین قطعات باعث تحرک و تولید محصولات به روز توسط زنجیره تامین داخلی خواهد شد. چون تولید قطعه برای این حجم از واردات توجیه اقتصادی و ارزش سرمایه گذاری خواهد  داشت.

در عین حال نباید فراموش کرد که زیرساخت ها و شبکه نمایندگی خودروسازانی مانند سایپا دسترسی به خدمات پس از فروش را کوتاه تر ، سریع تر و ارزان تر خواهد کرد.

تمامی این عوامل منجر به شدید و سخت تر شدن رقابت در بازار و همچنین خدمات پس از فروش خواهد شد. امری که در نهایت به کاهش قیمت ها، افزایش کیفیت و رضایت مشتریان نیز ختم خواهد شد.

یک نکته دیگر هم وجود دارد و آن دستیابی به تکنولوژی های به روز تر است. تحریم ها و ممنوعیت ها دسترسی و امکان ارتباط مستقیم با سطح اول خودروسازی دنیا را سخت و حتی غیرممکن کرده است. 

در این شرایط ورود شرکت هایی مانند سایپا و ارتباط مستمر با طرف های خارجی می تواند امکان دستیابی و استفاده از تکنولوژی و دانش فنی روز را هم بیشتر کند.
بنابراین می توان به صراحت بیان کرد  واردات خودرو توسط خودروسازان بزرگی مانند سایپا، صرفا به سود آوری و تنظیم بازار خلاصه نمی شود ، بلکه به این مساله باید طور دیگری نگریست.