تیتر20 - نظام بانکی ایران با ناترازی درآمیخته است. پیامد این ناترازی، جذب سپرده برای تامین هزینههای جاری است. به نظر میرسد که در کلیت نظام بانکی، کمتر بانکی وجود دارد که بتواند سپردهها را برای پرداخت تسهیلات و کسب سود از محل همین تسهیلات، به کار گیرد. بانکهای سرپا، در تمام نقاط جهان پس از جذب سپرده ها، سهم بالایی از آنها را، در مطالبات جاری خود به جریان میاندازند.
به بیان دیگر، هنر بانک در این نیست که سپردهها را در مطالبات غیرجاری به جریان بیاندازد. گرچه، برخی بانک ها، انجام چنین کاری را هنر میدانند؛ چرا که اساسا برای چاق کردن مطالبات غیرجاری متولد شدهاند و هدف دیگری پشت سر خلق آنها وجود ندارد.
این بانکها برای بانک مرکزی به ماری سمی تبدیل شده اند. در همین شرایط، بانکهایی وجود دارند که به لحاظ بنیادی شرایط خوبی دارند و کژکارکردیهای نظام بانکی را مدیریت میکنند و پاسخگو هستند؛ بانک ملت از این دست است.
گزارش تولید و فروش ملت (از ابتدای سال مالی تا ۳۱ مرداد ۱۴۰۳) نشان میدهد که این بانک ۶۰ هزار و ۸۵۶ میلیارد تومان از محل تسهیلات درآمد داشته است.
موفقت ملت در جذب سپرده
در همین مدت درآمد ۲ بانک بزرگ کشور از محل اعطای تسهیلات به ۳۳ هزار و ۸۷۹ میلیارد تومان و ۳۰ هزار و ۵۱۶ میلیارد تومان میرسید اما موفقیت ملت در این است که نسبت به این بانکها درآمد بیشتری از محل جذب سپرده داشته است.
بانک ملت در همین مدت ۵ هزار و ۲۶۰ میلیارد تومان از محل سپردهها درآمد داشت؛ در حالی که مانده سپردهاش (مدت دار ریالی) تا ۳۱ مرداد به ۷۷ هزار و ۵۸۸ میلیارد تومان میرسید.
همین بانک که از محل تسهیلات ۳۳ هزار و ۸۷۹ میلیارد تومان درآمد داشت، در مدت مشابه ۲ هزار و ۵۷۳ میلیارد تومان از محل سپردهها درآمد داشت. این بانک تا تاریخ یاد شده، ۱۹ هزار و ۸۳۵ میلیارد تومان مانده سپرده ریالی مدت دار داشت. جمع سپردههای ریالی و ارزی این بانک (مدت دار و دیداری) به ۶۸ هزار و ۷۲۵ میلیارد تومان میرسید. در مقابل ملت تا ۳۱ مرداد به ۱۵۵ هزار و ۸۹۸ میلیارد تومان سپرده جذب کرد.
بانک بزرگ دیگری که ۳۰ هزار و ۵۱۶ میلیارد از محل تسهیلات درآمد داشت، میزان درآمد سپردهگذاری و میزان سپردههای مدت دار ریالی خود را اعلام نکرده است. این کار، نشان میدهد که همه بانک ها، در ارائه دادههای خود شفافیت به خرج نمیدهند اما بانکهایی نظیر ملت، در ارائه گزارشهای خود به بازار سرمایه، شفافیت را رعایت میکنند تا سرمایه گذاران ارزیابی دقیقی از وضعیت بنیادی آنها داشته باشند.
تفاوت این ارقام، نشان میدهد که بانک ملت یک سر و گردن از سایر بانکهای بزرگ کشور بالاتر ایستاده است. هزینه سود سپرده ملت هم از این دو بانک بالاتر است که نشان دهنده موفقیت این بانک در جذب سپرده است.
ملت تا ۳۱ مرداد، ۳۸ هزار و ۳۷۹ میلیارد تومان هزینه از بابت سود سپرده پرداخت کرد؛ در حالی که این دو بانک به ترتیب مورد اشاره، ۳۲ هزار و ۲۰۹ میلیارد تومان و ۲۷ هزار و ۴۱۳ میلیارد تومان هزینه سود سپرده از خود به جای گذاشتند.
دلایل موفقیت ملت در جذب سپرده
یکی از دلایل موفقیت ملت در جذب سپرده به نرخ شکست آن برمی گردد. چنانچه سپرده گذار به پول خود نیاز داشت، میتواند پس از ۱ ماه بدون نرخ شکست، آن را از حساب مدت دار خود برداشت کند.
برخی بانکها برای برداشت زودتر از ۱ سال، نرخ شکست ۱۲ درصد را تعیین کرده اند. حتی یکی از بانکها نرخ شکست ۲۳.۵ درصد را برای زودتر از ۱ سال، اعمال میکند. در برخی بانکها هم تنها پس از ۳ ماه میتوان بدون نرخ شکست، برداشت سپرده را انجام داد.
بانک ملت برای افزایش سهم از بازار سپرده ها، طرحهای مختلفی را بستهبندی و ارائه کرده است؛ از این جمله میتوان به طرحهای «مهان» و «مهر ماندگار» اشاره کرد.
در طرح مهان (خدمات ویژه مشتریان مهان) مشتری بانک، به ازای معدل سپرده، از خدماتی مانند معافیت از مسدودی ودیعه در تخصیص صندوق اجارهای و دستگاه POS، بالاترین تخفیفهای کارمزدهای بانکی و بالاترین تخفیفهای بیمهای بهرهمند میشود.