تیتر20 - صنایع برای تولید مقرون به صرفه و با کیفیت، نیاز به مواد پلاستیکی دارند که سختی و مقاومت بالایی داشته باشند. برای این هدف، نیاز به قالب گیری پلاستیکی دارند. ماده شیمیایی که برای این هدف بسیار کاربرد دارد، پلی پروپیلن نام دارد. در دنیا حجم تقاضا برای قالب گیری پلاستیکی بسیار بالا رفته است. برای نمونه در صنعت خودروسازی قالبهای پلاستیکی بینهایت کاربرد دارند.
پروژههای ساختمانی، بخش الکترونیک و بهداشت و درمان هم به قالب گیری پلاستیکی نیاز بالایی دارند. رشد سفارشات (فروش) پلی پروپیلن در سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۱، سالانه ۲.۳ درصد بوده است و برآورد میشود که در سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳۰ به سالیانه ۴.۵ درصد برسد. عمده پلی پروپیلن از سوی هند، چین، آمریکا و آلمان تولید میشود اما ایران هم حرفهایی برای گفتن دارد.
جم پیلن در بازار پلی پروپیلن جهان
در ایران شرکت پتروشیمی جم پیلن برای پاسخگویی به این نیاز جهانی روبه رشد، در صنعت پتروشیمی مستقر شد. جم پیلن به تکنولوژی Spheripol (اسفریپول) دست یافته است. این تکنولوژی یک فرایند فاز هیبریدی است که از دو راکتور لوپ و فاز گازی استفاده میکند. دست یافتن به محصولاتی بر اساس این فرایند هیبریدی، برای کشور بسیار اهمیت داشت.
در اینجا باید توجه کرد که پلی پروپیلن همراه پلی اتیلن از دلِ پلی الفینها بیرون میآیند. پلی الفین یک پلیمر (درشت مولکول) است. اهمیت کار جم پیلن اینجا مشخص میشود که بدانیم پلی الفینها بازار ۲۶۴.۸۰ میلیارد دلاری را در جهان در دست دارند. هر محصولی نوینی که از زنجیره تجاری پلی الفین بیرون بزند، میتواند ارزآوری فوق العادهای را داشته باشد.
خاصیت پلی الفینها در این است که میتوان وزن خودروها را با آن کاهش داد تا مصرف سوخت پایین بیاید. در بسته بندی، لوازم آرایشی، ویال، بطری، سرنگ و موارد بسیاری، کاربرد پلی الفینها را شاهد هستیم. این صنعت تا سال ۲۰۳۲ بازاری به اندازه ۳۸۲.۵۲ میلیارد دلار خواهد داشت. جم پیلن حالا یک محصول جدید بر روی این زنجیره پول ساز تولید کرده است: گرید EP4130N.
طبق اعلان جم پیلن، این گرید جدید «در تولید قطعات داخلی خودرو از جمله داشبورد، رودری، کنسول وسط، همچنین صنایع لوازم خانگی و ساختمان کاربرد دارد». در کل، گریدهای جدیدتر تحولی تجاری در کل صنعت پلی الفینها ایجاد میکنند.
با توجه به ماهیت گرمانرم پروپیلن، دستیابی به فناوریهای بهبود یافته بسیار جای پیشرفت دارد. پلیمر گرمانرم به گونهای است که در برابر گرما نرم و در برابر سرما سفت میشود؛ بدون اینکه حالتش را از دست بدهد. این فناوری برخلاف پلیمر گرماسخت است که در برخورد با گرما تجزیه میشود.
محصولات بر پایه کوپلیمر ضربه پذیر
جم پیلن اما ترکیبات جدید خود را بر اساس فرمول کوپلیمر ضربهپذیر تولید کرده است. در صنعت پتروشیمی، کوپلیمر از ترکیب پلی پروپیلن با اتیلن، ساخته میشود. کوپلیمر ضربهپذیر در دو نوع «قالب گیری تزریقی» و «اکستروژن شکل دهی حرارتی و قالب گیری بادی» تولید میشوند.
محصولات نوع اول مانند جم پلین EP302K با مقاومت ضربه بالا و سختی بالا در تولید انواع قطعات (خودرو و لوازم برقی) ظروف، اسباب بازی، لوازم ورزشی و… کاربرد دارند. گرید جدید EP548U هم مانند سایر گریدها کوپلیمر ضربهپذیر است؛ با این تفاوت که خواص مکانیکی و سیالیت را با قدرتی بالا از خود بروز میدهد.
در نتیجه جریانپذیری قوی دارد که میتواند در ظروف دیواره نازک استفاده شود. ظروف دیوار نازک بر اساس همان روش فرایندی قالب گیری تزریقی به دست میآیند اما کوپلیمر آنها بسیار مقاومت دارد. البته جم پیلن، بیش از ۱۲۰ نوع از گریدهای پلیپروپیلن را تولید میکند تا تمامی کاربردهای پلیپروپیلن در بازار ایران و جهان را پوشش دهد.
برای نمونه در دسته کوپلیمرهای ضربهپذیر از با کاربرد اکستروژن، گرید EP440G وجود دارد. این گرید برای مصارف صنعتی حساس مانند لولهها و اتصالات توزیع برق و حفاظت کابل، لولههای موج دار برای هواپیما، کشتی، اتصلات لوله و… کاربرد دارد. در نتیجه این گرید نیازهای مربوط به شکل دهی حرارتی را پاسخگو است.
در کل جم پیلن، گریدهای کاربردی پلی پروپیلن مانند هموپلیمر، کوپلیمر تصادفی، کوپلیمر ضربهپذیر و ترپلیمر را پوشش میدهد تا نیازی بر زمین نماند.