تیتر20-یکی از وعدههای اصلی پلتفرمهای فروش آنلاین بیمه، کاهش مراجعات حضوری، تسریع در دریافت خدمات و سادهسازی فرآیندهای اداری بود. اما آیا واقعاً این وعدهها محقق شده است؟ تجربه یکی از کاربران که بیمه خود را بهصورت آنلاین خریداری کرده، اما در زمان خسارت، با مشکلات سنتی سیستم بیمهای روبهرو شده، واقعیت دیگری را نشان میدهد.
دیجیتالی خرید کن، اما برای دریافت خسارت کاغذی بیا!
یکی از کاربرانی که بیمه خود را از طریق یکی از اینشورتکهای معتبر خریداری کرده، در زمان تصادف متوجه میشود که علیرغم صدور آنلاین بیمهنامه، برای دریافت خسارت باید شخصاً به یک ساختمان دیگر مراجعه کند و نسخه کاغذی بیمهنامه خود را دریافت کرده و ارائه دهد. این تناقض آشکار، نشاندهنده این است که هنوز بخشهای مختلف صنعت بیمه در ایران، با سیستمهای یکپارچه دیجیتال کار نمیکنند.
سوال اصلی اینجاست: اگر بیمهنامه بهصورت آنلاین صادر شده و تمام اطلاعات فرد در سامانهها موجود است، چرا همچنان نیاز به ارائه نسخه کاغذی وجود دارد؟ چرا شرکتهای بیمهای که خود را دیجیتالی معرفی میکنند، هنگام وقوع خسارت همچنان از مشتریان درخواست مدارک فیزیکی میکنند؟
آیا این تحول دیجیتال فقط در مرحله فروش بیمهنامه متوقف شده و در حوزه خدمات پس از فروش هنوز همان سیستم قدیمی اجرا میشود؟
اینشورتکها؛ انقلاب ناقص در صنعت بیمه
بیتردید ورود اینشورتکها به صنعت بیمه، یک تحول مثبت محسوب میشود. امکان مقایسه قیمتها، خرید آنی، دریافت پیشنهادهای شخصیسازیشده و حتی پرداخت اقساطی، امکاناتی است که قبلاً در بیمههای سنتی وجود نداشت. اما این تغییرات زمانی ارزشمند خواهند بود که کل چرخه بیمه، از خرید تا دریافت خسارت، بهصورت دیجیتالی انجام شود.
اما مشکل اینجاست که این تحول فقط در مرحله فروش اتفاق افتاده است و سایر بخشهای فرآیند بیمه همچنان در سیطره بروکراسی سنتی قرار دارد. شرکتهای بیمهای ممکن است در تبلیغات خود از دیجیتالی شدن بگویند، اما در عمل، هنوز به مدارک کاغذی، مهرهای فیزیکی و تاییدیههای دستی متکی هستند.
یکی از دلایل اصلی این مشکل، عدم یکپارچگی میان پلتفرمهای اینشورتک و سامانههای داخلی شرکتهای بیمهای سنتی است. هرچند که مشتری از طریق یک اینشورتک مانند ازکی، بیمه داتکام یا بیمهبازار اقدام به خرید بیمهنامه میکند، اما در بسیاری از موارد، اطلاعات این بیمهنامهها در سامانههای سنتی بیمهها بهصورت یکپارچه ثبت نمیشود. این یعنی شرکت بیمه، علیرغم اینکه خودش بیمهنامه دیجیتال صادر کرده، همچنان نیازمند دریافت نسخه کاغذی از مشتری است.
فقدان نظارت و الزام قانونی؛ عامل اصلی کندی تحول دیجیتال
یکی از دلایل کندی دیجیتالی شدن فرآیندهای بیمهای، فقدان نظارت و الزام قانونی توسط نهادهای بالادستی مانند بیمه مرکزی است. اگر بیمه مرکزی بهعنوان رگولاتور صنعت بیمه، شرکتهای بیمهای را موظف به یکپارچهسازی سامانههای خود و حذف فرآیندهای دستی کند، بسیاری از این مشکلات برطرف خواهد شد. اما در حال حاضر، بیمه مرکزی بیشتر درگیر تعیین تعرفهها و سیاستهای قیمتی است تا تحول دیجیتال در خدماترسانی.
در کشورهای توسعهیافته، فرآیند دریافت خسارت بهطور کامل دیجیتالی شده و مشتریان میتوانند تمام مراحل را از طریق یک اپلیکیشن انجام دهند. اما در ایران، هنوز هم برای دریافت خسارت باید به چندین مرکز مراجعه کرد، امضا گرفت و مدارک فیزیکی ارائه داد.
تحولی که ناقص باقی مانده است
اینشورتکها مسیر درستی را آغاز کردهاند، اما وقتی زیرساختهای صنعت بیمه همچنان بر مبنای کاغذبازی و بوروکراسی اداره میشود، این تحول دیجیتال بیشتر شبیه به یک "نیمهانقلاب" است که فقط یک بخش از مشکل را حل کرده و قسمتهای مهمتر را رها کرده است.
تا زمانی که شرکتهای بیمه، بهجای سرمایهگذاری بر تبلیغات دیجیتال، زیرساختهای خود را با فناوریهای نوین هماهنگ نکنند، تحول دیجیتال در صنعت بیمه ایران صرفاً یک شعار باقی خواهد ماند. اینشورتکها دروازه ورود به یک صنعت مدرن را باز کردهاند، اما برای عبور از این دروازه، نیاز به اراده، نظارت و تغییر ساختاری در کل اکوسیستم بیمهای کشور داریم.
دیجیتالی شدن بیمه تنها به معنی صدور آنلاین بیمهنامه نیست، بلکه زمانی تحقق مییابد که تمامی مراحل، از خرید تا دریافت خسارت، بدون نیاز به مراجعه حضوری، کاملاً بهصورت دیجیتال انجام شود. تا آن زمان، تجربههای کاربری مانند آنچه در این گزارش بیان شد، نشان میدهد که هنوز راه زیادی تا تحقق بیمهداری دیجیتال در ایران باقی مانده است./اقتصاد انلاین