ایران هم وارد باشگاه عناصر نادر خاکی شد/ نقش‌آفرینی تجلی در امنیت فناوری و استقلال صنعتی ایران

تیتر20- در جهان امروز، عناصر نادر خاکی نه فقط به‌عنوان مواد اولیه معدنی، بلکه به‌ مثابه زیرساخت‌ فناورانه آینده بشر شناخته می ‌شوند؛ موادی حیاتی برای توسعه فناوری ‌های نوین، انرژی‌ های پاک، صنایع دفاعی و حتی رقابت ژئوپلیتیکی میان قدرت ‌های بزرگ. اهمیت این موضوع را می توان در جنگ تجاری میان آمریکا و چین نیز مشاهده کرد. در این میان، ورود شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات به عرصه تولید این عناصر ارزشمند، گامی استراتژیک در مسیر بومی‌سازی زنجیره تأمین و کاهش وابستگی به واردات است و باید آن را اتفاقی مهم دانست. 

علی‌اکبری،  مدیر عامل این مجموعه  و مدیر پروژه عناصر نادر خاکی در شرکت تجلی، با اشاره به پیشرفت فازهای اجرایی پروژه، توضیح می ‌دهد که این حرکت از اکتشاف در دو معدن استان یزد آغاز شده و سپس با تولید آزمایشگاهی کنسانتره منازیت و اکسیدهای خالص ادامه یافته است؛ فرآیندی که هم‌ زمان با کاهش ریسک ‌های فناورانه، توان مهندسی داخلی را در حوزه‌ ای فوق‌ حساس به نمایش گذاشت. 

تولید آزمایشگاهی اکسیدهای با خلوص بالای ۹۹ درصد، نشان‌دهنده‌ دستیابی ایران به دانش فنی و قابلیت فرآوری عناصر استراتژیکی است که در جهان، تنها در انحصار چند کشور محدود (چین، آمریکا، استرالیا) قرار دارد. 

این مجموعه در تلاش است با بهره برداری از ذخایر عناصر نادر خاکی کشور فصلی جدید در فعالیت های معدنی ایران و حضور آن در رقابت های جهانی را رقم بزند.

به گفته علی ‌اکبری، این پروژه به مرحله‌ای رسیده که به‌زودی به فاز تولید انبوه کارخانه نیز آغاز خواهد شد. این کارخانه می تواند در بخش های مختلفی حائز اهمیت باشد. به عنوان مثال در حوزه تامین نیاز داخلی، چراکه صنایع استراتژیکی مانند باتری ‌سازی، توربین ‌های بادی، تجهیزات پزشکی، نظامی و الکترونیکی به‌ شدت وابسته به عناصر نادر خاکی هستند. تولید داخلی این مواد می‌ تواند بسیاری از زنجیره‌ های صنعتی را از آسیب‌پذیری نجات دهد. 

از سویی دیگر این ذخایر دارای ارزش صادراتی بالا هستند. بر اساس داده‌ های ارائه ‌شده، میانگین قیمت جهانی اکسیدهای تولیدی حدود ۱۶ هزار دلار بر هر تن است. این در حالی است که برخی از این عناصر مانند اکسید لوتتیوم با قیمت ۷۲۸ هزار دلار بر تن، فرصت‌ های کم ‌نظیری برای ارز آوری و صادرات ایجاد می ‌کنند. 

اما فعالیت تجلی در این حوزه را باید ورود به بازار استراتژیک جهانی دانست. با توجه به محدود بودن تولیدکنندگان جهانی و افزایش تقاضا، ایران با سرمایه‌ گذاری هدفمند در این بخش، می‌ تواند سهمی از بازار جهانی را به‌ دست آورد و جایگاه ژئوپلیتیکی خود را در زنجیره تأمین فناوری ارتقا دهد. 

ورود تجلی به حوزه عناصر نادر خاکی، تنها یک پروژه معدنی یا صنعتی نیست؛ بلکه یک اقدام راهبردی در پاسخ به تحریم ‌های تکنولوژیک، تنگنای واردات مواد حساس و نیز فرصت ‌سازی برای صادرات دانش ‌بنیان است.

در سال ‌های اخیر، کشورهای پیشرو با ذخیره‌سازی استراتژیک و توسعه صنایع پایین‌دستی در تلاش بوده ‌اند تا وابستگی به چین را کاهش دهند. در چنین فضایی، ایران می ‌تواند با توسعه این زنجیره، به شریک بالقوه بازارهای در حال تنوع‌یابی جهانی بدل شود.

شرکت تجلی، با ورود هوشمندانه به حوزه عناصر نادر خاکی، تنها به دنبال سودآوری مالی نیست؛ بلکه در حال ایفای نقش ملی در امنیت فناوری، استقلال صنعتی و توسعه صادرات غیرنفتی است. این پروژه، الگویی از سرمایه ‌گذاری جسورانه، علم‌ محور و آینده ‌نگر است که می ‌تواند دیگر شرکت‌ های معدنی و صنعتی را نیز برای ورود به حوزه ‌های نوآورانه و استراتژیک تشویق کند.