آیا برای خصوصی سازی سایپا باید عجله داشت؟

تیتر20  -  خصوصی سازی خودروسازان بزرگ کشور و خروج دولت از این صنعت یکی از آرزوهای دور و دراز بازار خودرو به شمار می رود. بازاری که طی سال های اخیر بر اثر تاثیر از شرایط داخلی و خارجی از حالت عادی خارج شده است.

بخش عمده ای از این وضعیت به دلیل نوع نگاه و سیاست گذاری های به وجود آمده که هیچ گاه واقعیت های اقتصاد کشور را از دریچه اقتصاد نسنجیده است. به همین علت خودروسازی کشور تا به امروز برخلاف عمری که از آن گذشته ، نتوانسته به جایگاه واقعی خود دست پیدا کند. 

حتی سند چشم انداز 20 ساله نیز تحت تاثیر عوامل مختلف محقق نشد. بر اساس این سند قرار بود تا 1404 ، تولید خودرو به 3 میلیون دستگاه برسد.2 میلیون برای مصرف داخلی و یک میلیون برای صادرات در نظر گرفته شده بود.

 اما کار به جایی رسیده است که تولید داخل کفاف تقاضای بازار را نمی دهد. درعین حال نارضایتی عمومی نیز در این سال ها چاشنی صنعت خودروسازی کشور شده است. به نحوی که غیر از دلالان  کسی را نمی توان از این وضعیت راضی دید.

دراین شرایط بسیاری از کارشناسان خصوصی سازی و خروج دولت از این صنعت را تنها راه چاره و راهکار واقعی برای عبور از وضعیت فعلی می دانند. چرا که نتیجه مدیریت دولتی حاصلی جز تحمیل انواع زیان ها و انباشت بدهی در پی نداشته است.

همین امر باعث شده که دولت به رغم مخالفت ها و حواشی فراوان مدیریت ایران خودرو را به بخش خصوصی واگذار کند.

پیرو این واگذاری و فشار برای خصوصی سازی در 25 فروردین ماه 1404 خبری واگذاری 42 درصد سهام بلوکی سایپا ، خصوصی سازی را وارد مرحله جدید کرد.

در آگهی فروش سهام سایپا آمده است:" در اجرای ماده ۲۸ دستورالعمل حاکمیت شرکتی و همچنین جزء (۲) بند (ب) ماده (۵) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت شرکت‌های گروه سرمایه گذاری سایپا (سهامی عام)، سرمایه گذاری گروه صنعتی رنا (سهامی عام)، گروه سرمایه گذاری کارکنان سایپا (سهامی عام) و سرمایه گذاری و توسعه صنعتی نیوان ابتکار (سهامی عام) در نظر دارند اصالتاً و وکالتاً به میزان ۴۲ درصد از سهام “شرکت ایرانی تولید اتومبیل (سایپا) سهامی عام” (با نماد خساپا)، را به صورت تجمیعی (بلوکی) و یک‌جا به اشخاص حقیقی یا حقوقی واجد شرایط با رعایت ضوابط و مقررات مربوطه واگذار کنند."

در این شرایط برخی واگذاری مدیریت ایران خودرو را گام اول و عرضه این سهام را به منزله گام دوم خصوصی سازی تلقی کردند.

دراین میان اما عرضه سهام بلوکی سایپا با این حجم در نوع خود قابل توجه و تعمق است . در واقع پرسش اول این است که با توجه به جایگاه سایپا در بازار خودرو ، زیر ساخت ها و پتانسیل ها و همچنین با  افزایش ارزش سهام این شرکت در پی تجدید ارزیابی دارایی ها ، آیا باید در واگذاری سایپا عجله کرد؟ و در حال حاضر زمان مناسبی برای این واگذاری است ؟ آیا نباید اول اجازه داد تا تکلیف گام اول و نحوه مدیریت بخش خصوصی بر ایران خودرو ، صنعت و بازار خودرو مشخص شده و بعد از آن گام بعدی را محکم و اصولی برداشت ؟

به بیان ساده تر به رغم اینکه واگذاری مدیریت ایران خودرو به بخش خصوصی شور و شوق زیادی ایجاد کرده و تیم جدید نیز اعلام کرده اند که برای اینده برنامه های زیادی تدوین کرده و در حال اجرای آن هستند؛ اما واقعیت این است که تن رنجور صنعت خودروسازی دیگر با وعده و وعید درمان نمی شود.

بلکه این بار برای اینکه خصوصی سازی به درستی اتفاق بیفتد باید کمی صبور بود تا ثمره گام را دید. در این میان نکته دیگر این است که دولت امانتدار مردم است و سهامی از خود ندارد. 

بنابراین با توجه به ارزنده تر شدن سهام سایپا و همچنین نقشی که در بازار خودرو دارد ابتدا باید اجازه بدهد که برنامه های توسعه ای این شرکت ابتدا به ثمر نشسته و موجب افزایش بیشتر سهام این شرکت شود و در قدم بعدی بتواند با ارزش بیشتری این سهام را عرضه و واگذار کند. در هر صورت سهام بلوکی به هر قیمتی که فروخته شود ، به دولت خواهد رسید. 

دراین میان با توجه به ضرورتی که در خصوصی سازی وجود دارد بازهم به نظر می رسد مهلت قانونی باقی مانده زمان مناسبی در اختیار دولت قرار می دهد که هم بتواند نتیجه قدم اول خصوصی سازی را بررسی کند و هم می تواند با افزایش ارزش و ارزندگی بیشترسهام ساپیا ، مانع از فروش آن به قیمت غیر واقعی شود.

سایپا با توان تولیدی که در اختیار دارد ، به اندازه کافی جذابیت دارد ، بنابراین هر زمان که واگذار شود ، خریدار اصلح پا پیش خواهد گذاشت.