گام بلند فولاد ارفع برای پایداری تولید در فصول بحرانی سال/ پروژه LNG نمونه‌ای از مدیریت ریسک و برنامه ریزی استراتژیک در صنعت فولاد

تیتر20- در سال‌ های اخیر، موضوع تامین پایدار انرژی، به‌ ویژه گاز طبیعی، به یکی از چالش‌ های اساسی صنایع انرژی ‌بر ایران ازجمله فولادی ها تبدیل شده است. محدودیت‌های فزاینده در تامین گاز، به‌ ویژه در فصل زمستان، بارها موجب اختلال در تولید و کاهش بهره ‌وری واحدهای صنعتی از جمله صنایع فولادی شده است. 

در این میان، شرکت آهن و فولاد ارفع با اتخاذ رویکردی آینده ‌نگرانه، اجرای پروژه ‌ای بزرگ در زمینه تولید و ذخیره‌سازی گاز طبیعی مایع (LNG) را در دستور کار قرار داده که می‌ تواند الگویی کارآمد برای سایر واحدهای صنعتی کشور باشد.

 
ایران به عنوان یکی از کشورهای برخوردار از ذخایر عظیم گاز طبیعی، همواره از این انرژی به ‌عنوان موتور محرک صنایع بزرگ استفاده کرده است. درواقع نگاهی به گذشته نشان می دهد که در اختیار داشتن این منابع یکی از دلایل اصلی برای توسعه صنعت فولاد است.

 با این حال، به دلیل عدم توازن میان تولید و مصرف گاز، به‌ ویژه در فصول سرد سال، صنایع فولادی در نقاط مختلف کشور با محدودیت‌ های جدی در تامین گاز رو به ‌رو می ‌شوند. این محدودیت ‌ها نه تنها موجب توقف یا کاهش ظرفیت تولید می ‌شود، بلکه در زنجیره ارزش فولاد، اثرات منفی اقتصادی و فنی گسترده ‌ای به‌جا می ‌گذارد.

به همین دلیل تامین پایدار گاز برای واحد احیا مستقیم، که مهم‌ ترین حلقه گازبر در زنجیره تولید فولاد است، به یکی از ضرورت ‌های راهبردی برای فولادسازان بدل شده است. شرکت آهن و فولاد ارفع نیز با درک صحیح از این چالش، پروژه ‌ای متفاوت و پیشرو را برای ذخیره ‌سازی و مدیریت مصرف گاز در دستور کار قرار داده است.

کلنگ پروژه تولید و ذخیره‌ سازی گاز طبیعی مایع (LNG) در تاریخ ۲۹ خرداد ۱۴۰۳ در زمینی به مساحت ۸.۲ هکتار در ضلع شرقی کارخانه ارفع به زمین زده شده است. این پروژه با سرمایه ‌گذاری بالغ بر سه هزار میلیارد تومان، از مهم ‌ترین طرح ‌های زیرساختی کشور در حوزه انرژی در بخش خصوصی به شمار می ‌رود.

نکته قابل توجه آن است که این پروژه از زمان آغاز مدیریت فعلی شرکت، از ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار بوده و طی ماه ‌های اخیر به ۴۱ درصد رسیده است. هدف‌گذاری فولاد ارفع، بهره‌ برداری کامل از این پروژه تا پایان سال ۱۴۰۴ یا اوایل سال ۱۴۰۵ است.

ظرفیت این پروژه به گونه ‌ای طراحی شده که امکان ذخیره‌سازی حدود ۳۳ روز مصرف کامل گاز یا معادل دو ماه مصرف نوبتی در هشت ماه گرم سال را فراهم می ‌سازد. این ذخیره گازی در ماه ‌های سرد سال که با محدودیت جدی گاز مواجه هستیم، مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این راهکار، ضمن کاهش وابستگی به شبکه گاز ملی، پایداری تولید را در فصول بحرانی تضمین می‌کند.

باید به این نکته اشاره داشت که پروژه LNG فولاد ارفع، از چند جنبه در کشور منحصر به ‌فرد است. نخست آنکه، برای اولین ‌بار در ایران چنین پروژه ‌ای توسط یک شرکت فولادی در بخش خصوصی اجرایی شده و در سطح جهان نیز تنها سه کشور دارای تکنولوژی نگهداری LNG در دمای منفی ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد هستند. اجرای این پروژه پیشرفته، با همکاری شرکت معتبر چینی «هانگ یانگ» در حال انجام است که تجربه بالایی در این حوزه دارد. این موضوع حاکی از توانمندی های ارفع در اجرای پروژه هایی در سطح بین المللی چه از نظر فنی و چه از نظر تامین مالی است. 

این سطح از نوآوری و انتقال دانش، نه تنها در ارتقاء فناوری صنعت فولاد کشور نقش خواهد داشت، بلکه می ‌تواند به توسعه راهکارهای مشابه در دیگر صنایع انرژی‌ بر نیز منجر شود.

اهمیت این پروژه تنها به بعد تولید محدود نمی‌ شود. از منظر کلان اقتصادی، ذخیره‌سازی LNG می ‌تواند از افت تولید در دوره‌ های پیک مصرف گاز جلوگیری کرده و بهره‌ وری سرمایه‌ گذاری‌ های صنعتی را حفظ کند. همچنین، جلوگیری از توقف تولید در زمستان به معنای حفظ اشتغال، تداوم صادرات و جلوگیری از واردات محصولات نیمه ‌ساخته خارجی است.

در سطح ملی، چنین پروژه ‌هایی می ‌توانند بخشی از بار سنگین مصرف خانگی در زمستان را از دوش شبکه گاز برداشته و اولویت ‌بندی تامین گاز را آسان‌ تر کنند. این موضوع برای کشوری که با رشد مصرف داخلی و محدودیت توسعه میادین جدید گازی مواجه است، اهمیت دو چندان دارد.

پروژه LNG فولاد ارفع را می ‌توان نمونه‌ ای موفق از مدیریت ریسک و برنامه‌ ریزی استراتژیک در صنعت فولاد کشور دانست. در شرایطی که اکثر واحدهای صنعتی در انتظار بهبود وضعیت شبکه گاز ملی هستند، ارفع با اتکا به سرمایه ‌گذاری جسورانه و راهبردی، مسیر خودکفایی و پایداری انرژی را انتخاب کرده است.

اگر این مدل توسط سایر بازیگران اصلی صنایع فولادی، سیمانی و پتروشیمی کشور نیز مورد الگوبرداری قرار گیرد، می‌ توان امیدوار بود که در آینده‌ ای نه ‌چندان دور، ایران با اتکا به فناوری‌ های ذخیره ‌سازی انرژی، گام بلندی در راستای تاب ‌آوری صنعتی و امنیت انرژی بردارد.