وقتی گوشی‌ات به «سامان» می‌رسد! / بیمه موبایل سامان؛ پوشش نرم برای سقوط سخت

تیتر 20- در بازار امروز ایران، تلفن همراه، لپ‌تاپ و نظایر آن، به کالاهای دیجیتال مصرفی با بهای سرمایه‌ای تبدیل شده‌اند. افزایش مداوم نرخ ارز و محدودیت واردات، ارزش جایگزینی آنها را برای بسیاری از خانواده‌ها به مرز غیرممکن رسانده است. با توجه به قیمت‌هایی که در برخی مدل‌های این کالاها، به بالای ۱۰۰ میلیون تومان می‌رسد، خطرات ضربه، آب‌دیدگی، سرقت و... تبعات مالی سنگینی دارند. در این شرایط، بیمه موبایل، دیگر یک خدمت لوکس یا فرعی نیست، بلکه ابزار ضروری برای مدیریت ریسک است.

گزارش سایت Statista نشان می‌دهد ۶۶ میلیون ایرانی در سال ۲۰۲۲ گوشی هوشمند داشته‌اند؛ آماری که قطعا طی دو سال گذشته، با رشد فزاینده‌ مواجه شده، اما در ایران، هنوز اطلاعات به‌روز اعلام نشده است. داده‌های سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در زمستان ۱۴۰۲ نیز نشان می‌دهد حدود 153 میلیون نفر مشترک تلفن همراه در ایران وجود دارد و ضریب نفوذ آن از ۱۷۹ درصد عبور کرده است. قاعدتا این ارقام نیز تا پایان سال گذشته (1403) افزایش یافته‌اند. 

در این شرایط، بیمه سامان به ‌عنوان یکی از شرکت‌های بیمه‌ای فعال، با درک نیازها و دغدغه‌های بازار، «بیمه تجهیزات الکترونیک شامل، موبایل ، لپ تاپ و ... » را ارائه داده است. این شرکت سعی می‌کند از لحاظ پوشش و فرایند، خود را از سایر طرح‌های پراکنده متمایز کند. نگاهی دقیق‌تر به این بیمه‌نامه، ظرفیت‌ها و چالش‌های فراروی توسعه بیمه خرد را در ایران مشخص می‌کند.

شرایط اقتصادی و ضرورت بیمه موبایل
آمارها نشان می‌دهد بازار بیمه‌ تلفن همراه  در دنیا، رشد چشمگیری دارد. بر اساس گزارش Grand View Research، اندازه‌ بازار جهانی بیمه‌ تلفن همراه در سال ۲۰۲۲، معادل ۲۸.۷۴ میلیارد دلار بوده است. پیش‌بینی می‌شود این میزان تا سال ۲۰۳۰ به ۷۳.۸۶ میلیارد دلار برسد. این رشد، با نرخ رشد سالانه‌ مرکب 12.5 درصد همراه است.

 
این روند جهانی، بیانگر افزایش آگاهی کاربران درباره اهمیت حفاظت از دستگاه‌های دیجیتال و نیاز به بیمه‌نامه‌های مرتبط است؛ موضوعی که در ایران نیز با توجه به آمار فزاینده کاربران گوشی هوشمند، قیمت بالا، آسیب و سرقت آنها، اهمیت ویژه‌‌ای یافته است. 

در شرایطی که تورم مزمن و افزایش بهای ارز، موجب رشد چندبرابری قیمت موبایل شده، مالکیت تلفن همراه هوشمند عملاً به یک سرمایه مبدل شده است. اهمیت این موضوع، وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم بسیاری از کاربران گوشی هوشمند در ایران، فاقد منابع مالی برای جایگزینی فوری آنها، در صورت بروز خسارت هستند. 

در کنار این موضوع، نرخ بالای سرقت گوشی، نبود پوشش‌ کافی از سوی نیروی انتظامی و دشواری‌ پیگیری حقوقی، عملاً ریسک نگهداری آنها را افزایش داده است. از این زاویه، بیمه موبایل، پاسخ به نیاز واقعی برای همه است، نه صرفاً پاسخ به دغدغه طبقه‌ مرفه.

 
بیمه‌ سامان؛ پوشش‌ها، تمایزها و استثناها
طرح بیمه سامان، از منظر نوع پوشش‌، نسبتاً کامل طراحی شده است. خسارات ناشی از ضربه، شکستن، آب‌خوردگی، نوسانات برق، آتش‌سوزی، انفجار، بلایای طبیعی و حتی سرقت با شکست حرز در این بیمه‌نامه لحاظ شده‌اند. شکست حرز، نوعی سرقت است که سارق برای ورود به محل نگهداری مال، مانع را عمداً از بین می‌برد یا می‌شکند. سرقت زورگیری نیز در این طرح پوشش داده می‌شود؛ البته این امر، مشروط به ارائه گزارش رسمی کلانتری و تحویل جعبه‌ دستگاه است. این سطح از پوشش، خصوصاً درباره سرقت، نسبت به بسیاری از طرح‌های مشابه در بازار، شمول بالاتری دارد.

نکته قابل توجه دیگر، تعیین سقف پوشش تا ۱۰۰ میلیون تومان است؛ رقمی که عملاً بخش زیادی از گوشی‌های پرچمدار موجود در بازار را شامل می‌شود. البته پوشش بیمه‌نامه، به ‌طور دقیق، تابع قیمت دستگاه و حق‌ بیمه پرداخت‌شده است و جبران خسارت، صرفاً تا مبلغ درج‌شده در بیمه‌نامه صورت می‌گیرد.

یکی از نقاط تمایز بیمه موبایل سامان، طراحی کامل فرایند به ‌صورت آنلاین است. بیمه‌گزار می‌تواند از طریق سامانه‌ zobdeh.org، به‌ صورت مستقیم اعلام خسارت کند، مدارک خود را بارگذاری نماید و وضعیت رسیدگی را پیگیری کند. اگر ادعای شرکت، مبنی بر پاسخ‌دهی در یک روز کاری و تسویه، حداکثر در ۷ روز کاری، به ‌صورت پایدار اجرا شود، یک مزیت رقابتی جدی محسوب می‌شود.

البته کیفیت اجرای این فرایند، بسته به مورد، می‌تواند متفاوت باشد. مدارک موردنیاز برای سرقت، جعبه گوشی، گزارش کلانتری، فاکتور خرید و کد رجیستری را شامل می‌شود. همچنین در خسارت‌های کلی، مالکیت دستگاه باید به شرکت بیمه منتقل شود که در صورت گم‌شدن یا تخریب کامل آن، این بند می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند.

نکات فنی: فرانشیز، استهلاک و جزئیات مالی
طبق شرایط بیمه‌نامه، در خسارات جزئی، فرانشیز معادل ۲۰ درصدِ هزینه‌ تعمیر، لحاظ می‌شود، اما در خسارات کلی، ۲۰ درصد قیمت روز دستگاه یا سقف بیمه‌نامه (هرکدام کمتر باشد)، به‌ عنوان فرانشیز، کسر می‌شود. همچنین استهلاک، بر اساس عمر دستگاه (معمولاً از ماه ششم به بعد) در محاسبه، لحاظ خواهد شد. این موارد، در نگاه اول ممکن است مبلغ دریافتی نهایی را کاهش دهند، اما در عین حال، به شفافیت مدل مالی شرکت کمک می‌کنند.

نکته مهم در این بخش، وضوح اطلاع‌رسانی شرکت است. بیمه سامان در متن بیمه‌نامه، بخش زیادی از این شروط را شفاف توضیح داده و از ابهام‌گویی معمول در صنعت بیمه، فاصله گرفته است. این شفافیت، به‌ویژه در بازاری که بسیاری از بیمه‌های خُرد با اعتماد حداقلی مواجهند، اعتماد مشتری را افزایش می‌دهد.

فرصت توسعه در بستر اعتماد
بیمه موبایل، به‌ویژه در کشور ما، با نرخ بالای تورم و فقدان سازوکارهای مالی مکمل، نقش مهمی در کاهش فشار مالی خانوار ایفا می‌کند. طرح بیمه موبایل سامان، اگرچه در ابعاد فنی و عملیاتی، همچنان قابل بهبود است، اما در مقایسه با وضعیت موجود، نمونه‌ای قابل دفاع و اجرایی از یک بیمه‌نامه‌ دیجیتال است.

ادغام خدمات آنلاین، سرعت در پاسخ‌دهی، پوشش‌های متنوع و تلاش برای شفافیت، این طرح را به یکی از الگوهای قابل استناد در بازار بیمه‌های خرد کشور تبدیل کرده است. اگر روند اجرا نیز هم‌سطح با طراحی پیش برود، می‌توان آن را یک نمونه موفق برای توسعه بیمه‌نامه‌های جدید دانست؛ به‌ویژه در حوزه‌هایی که مصرف‌کننده نهایی، مهم‌ترین ذینفع است، نه فقط شرکت بیمه.