پاسخ بیمه‌ای به نیاز‌های واقعی خانواده‌ها / چرا «زریار» متفاوت از همه طرح‌های قبلی است؟

تیتر20 - در دهه‌های اخیر، خانوارهای ایرانی بارها با شوک‌های ناشی از حوادث طبیعی، سوانح گسترده و حتی بحران‌های جنگی روبه‌رو شده‌اند. 
بر اساس آمارهای رسمی، تنها در سال‌های اخیر، بلایای طبیعی و حوادث غیرمترقبه به‌طور متوسط سالانه بیش از ۱۰۰ هزار خانوار ایرانی را به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم دچار خسارت مالی و جانی کرده است. 

جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل در خرداد و تیر ۱۴۰۴، نمونه‌ای تازه از این وضعیت بود که علاوه بر تخریب زیرساخت‌های اقتصادی، هزاران خانواده را با از دست دادن نان‌آور یا کاهش جدی توان اقتصادی مواجه ساخت. 

این رخداد بار دیگر ضعف ساختاری بیمه‌های متعارف را در پوشش ریسک‌های جنگی و جبران خسارت‌های پایدار خانوادگی آشکار کرد.

زریار پاسخ به یک خلاء بزرگ 
تا پیش از معرفی «طرح زریار»، عمده محصولات بیمه زندگی در ایران با محوریت پوشش فوت عادی یا حادثه طراحی شده بودند. 

این محصولات اگرچه توانستند بخشی از نیازهای خانوارها را پاسخ دهند، اما در برابر ریسک‌های خاص مانند فوت ناشی از جنگ یا نیاز به جریان درآمدی پایدار برای خانواده‌ها در سال‌های پس از حادثه، ساختار مناسبی نداشتند. 

همین خلاء موجب می‌شد بخش بزرگی از تقاضای واقعی جامعه برای امنیت مالی پایدار، بی‌پاسخ بماند.

یک نوآوری در بسته‌بندی پوشش‌ها
زریارِ بیمه پارسیان، در چنین فضایی به‌عنوان یک محصول جدید وارد شد. این بیمه‌نامه برای نخستین‌بار در صنعت بیمه کشور، پوشش خطر جنگ را در کنار مستمری مادام‌العمر به بازماندگان ارائه می‌دهد. 

مزیت کلیدی این طرح، تبدیل ماهیت جبران خسارت یک‌باره به جریان درآمدی پایدار برای خانواده است. 

به بیان ساده، زریار تنها به پرداخت یک سرمایه فوت بسنده نمی‌کند، بلکه سرمایه بیمه‌شده را به یک جریان مستمر تبدیل می‌کند که حداقل معادل حق‌بیمه‌های سالانه پرداختی است و به بازماندگان آرامش مالی بلندمدت می‌دهد.

تفاوت در معماری ریسک
از منظر فنی بیمه‌گری، تفاوت زریار با محصولات مشابه در دو بعد اساسی قابل بررسی است. نخست، انتقال ریسک جنگ به سبد پوشش‌هاست؛ ریسکی که معمولا به دلیل پیچیدگی‌های محاسباتی و سطح بالای‌عدم قطعیت، از دایره بیمه‌های زندگی کنار گذاشته می‌شود. 

دوم، معماری جریان پرداختی به‌صورت مستمری مادام‌العمر است. این تغییر به معنای آن است که بیمه‌گر نه‌تنها یک تعهد سرمایه‌ای دارد، بلکه موظف به مدیریت جریان نقدی بلندمدت نیز خواهد بود. 

این موضوع مستلزم طراحی دقیق رزروهای بیمه‌ای، سرمایه‌گذاری پایدار و مدیریت دارایی-بدهی به شکلی متفاوت از بیمه‌نامه‌های سنتی است.

 
پکیجینگ نوین: ترکیب بیمه و سرمایه‌گذاری
زریار با بهره‌گیری از مدل پکیجینگ محصولات بیمه‌ای، توانسته است بیمه‌نامه‌ای طراحی کند که ترکیب متوازنی از پوشش‌های ریسک مرگ و مکانیزم‌های درآمدزای بلندمدت را ارائه می‌دهد. 

برای خانوارها، این به معنای آن است که خرید یک بیمه‌نامه واحد، نه‌تنها دغدغه پوشش‌های فوت ناشی از حادثه و جنگ را برطرف می‌کند، بلکه یک ابزار جایگزین‌پذیر برای درآمد خانوار در بلندمدت نیز محسوب می‌شود. 

در مقایسه با بیمه‌های زندگی متعارف، که عمدتا پرداخت سرمایه‌ای یک‌باره دارند، این ساختار پاسخ روشن‌تری به نیاز واقعی خانوار در شرایط فقدان سرپرست است. 

کارکرد اقتصادی-اجتماعی زریار
با توجه به شرایط خاص اقتصاد ایران، که خانوارها با نوسانات شدید درآمدی و تورم مزمن مواجه هستند، مزیت کلیدی زریار در ایجاد یک جریان باثبات درآمدی برای بازماندگان اهمیت مضاعفی می‌یابد. 

اگرچه پرداخت‌های مستمری در بیمه‌های زندگی می‌تواند تحت تاثیر نرخ تورم و بازدهی سرمایه‌گذاری‌های بیمه‌گر قرار گیرد، اما همین جریان پایدار به‌عنوان یک «ضامن نقدینگی» در سال‌های سخت، ارزش ویژه‌ای دارد. 

این ویژگی سبب می‌شود زریار نه‌فقط یک بیمه‌نامه فوت، بلکه نوعی «بیمه معیشت پایدار» برای خانواده‌ها تلقی شود. 

مقایسه با سایر طرح‌های مشابه
در بازار بیمه زندگی ایران، بسیاری از محصولات موجود تمرکز خود را بر پوشش فوت عادی و حادثی قرار داده‌اند و کمتر به ریسک‌های خاص یا جریان درآمدی بلندمدت پرداخته‌اند. 

در نتیجه، خانواده‌ها معمولا با دریافت سرمایه فوت، پس از چند سال با چالش جدی تامین معاش روبه‌رو می‌شوند. زریار در مقایسه، به دلیل طراحی دوگانه پوشش فوت ناشی از جنگ و مستمری مادام‌العمر، جایگاه متمایزی دارد. 

به‌ویژه در جامعه‌ای که تهدیدات ژئوپلیتیک و حوادث غیرمترقبه همواره حضور دارند، این ترکیب می‌تواند یک مزیت رقابتی تعیین‌کننده برای بیمه‌گر و یک مزیت بقا برای بیمه‌گذار ایجاد کند. 

چالش‌ها و ضرورت‌های آینده
البته طراحی چنین محصولی بدون چالش نیست. مدیریت ذخایر بلندمدت، ضرورت سرمایه‌گذاری هوشمندانه در بازارهای مالی، و ایجاد اعتماد میان بیمه‌گذاران از مهم‌ترین الزامات موفقیت زریار خواهد بود.

 
بااین‌حال، تجربه جهانی نشان می‌دهد که محصولاتی که توانسته‌اند بیمه زندگی را با مکانیزم‌های پرداخت مستمر ترکیب کنند، نه‌تنها به وفاداری بالاتر مشتریان دست یافته‌اند، بلکه سهم بیشتری از بازار بیمه زندگی را نیز جذب کرده‌اند. 

زریار به‌مثابه نقطه عطف
در نهایت، زریار را می‌توان نقطه عطفی در مسیر تحول بیمه زندگی در ایران دانست. این محصول با پوشش دادن ریسک‌های تاکنون مغفول‌مانده و ارائه جریان درآمدی پایدار، گامی به‌سوی ارتقای واقعی امنیت مالی خانواده‌ها برداشته است. 

اگر بیمه‌گر بتواند مدیریت بلندمدت تعهدات را با موفقیت اجرا کند، زریار نه‌تنها برای خانواده‌ها یک سپر حمایتی خواهد بود، بلکه می‌تواند الگویی برای بازطراحی کل بازار بیمه زندگی در ایران نیز محسوب شود.