شهریورِ انفجاری بانک دی؛ سکوی پرتاب در تابستان داغ/ جهش درآمدی و بهبود تراز در عملکرد شش‌ماهه ۱۴۰۴ بانک دی

تیتر 20- بانک دی در گزارش شش‌ماهه منتهی به شهریور ۱۴۰۴، تصویری متفاوت از گذشته به نمایش گذاشت که ضمن رشد کمّی در شاخص‌های کلیدی، از تغییر در کیفیت عملیات بانکی حکایت دارد. بررسی روند درآمدهای تسهیلات و هزینه سود سپرده‌ها نشان می‌دهد این بانک، فاصله معناداری میان گذشته و حال، به‌ویژه در شهریورماه، ایجاد کرده است.

نقطه انفجار در تابستان داغ!
مهم‌ترین وجه تمایز عملکرد بانک دی در نیمه نخست ۱۴۰۴، جهش در بخش درآمدهای ناشی از تسهیلات اعطایی است. طی این شش ماه، بانک، موفق به کسب ۴۴۱۷ میلیارد تومان درآمد از محل تسهیلات شد. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، (۱۱۶۳ میلیارد تومان)، رشد ۲۸۰ درصدی را نشان می‌دهد.

آنچه بیش از همه جلب توجه می‌کند، عملکرد شهریورماه است. در این ماه، بانک دی، به‌تنهایی ۳۲۶۶ میلیارد تومان درآمد تسهیلاتی محقق کرد. این امر بدین معناست که بیش از سه‌چهارم کل درآمد شش‌ماهه، تنها در یک ماه حاصل شده است. مقایسه آن با شهریور ۱۴۰۳، که تنها ۱۹۶ میلیارد تومان درآمد ایجاد شده، رشد حیرت‌آور ۱۵۶۶ درصدی را آشکار می‌کند.

این الگوی جهشی نشان می‌دهد بانک دی در ششمین ماه سال، به ‌احتمال زیاد، از استراتژی‌های تازه در تخصیص منابع، تسریع در اعطای تسهیلات یا متنوع‌سازی پرتفوی وام‌ها بهره گرفته است. از منظر تحلیلی، این رشد چشمگیر، فقط با افزایش حجم تسهیلات امکان‌پذیر نیست، بلکه بهبود فرایندهای اعتبارسنجی و جذب مشتریان کلان نیز نقش‌آفرین بوده است.

سود سپرده‌ها؛ رشد کنترل‌شده در سمت منابع
هرچند تمرکز اغلب تحلیل‌ها بر بخش تسهیلات است، اما سمت دیگر ترازنامه بانک، یعنی سود پرداختی به سپرده‌ها نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. بانک دی طی شش‌ماهه ۱۴۰۴، حدود ۹۵۷۴ میلیارد تومان، سود سپرده، پرداخت کرده است. این رقم در مدت مشابه سال قبل، ۴۳۳۰ میلیارد تومان بود. بدین‌ ترتیب، رشد سود سپرده‌ها برابر با ۱۲۱ درصد بوده است.

در شهریورماه نیز سود پرداختی معادل ۲۰۰۰ میلیارد تومان ثبت شد که نسبت به رقم ۸۷۲ میلیارد تومان در شهریور پارسال، ۱۲۹ درصد افزایش یافته است. اگرچه این افزایش می‌تواند نشانه‌ موفقیت بانک در جذب سپرده‌های بیشتر باشد، اما در سطح تحلیلی، باید به نسبتِ بین هزینه سود سپرده و درآمد تسهیلات توجه کرد. رشد درآمد تسهیلات (۲۸۰ درصد در شش‌ماهه و ۱۵۶۶ درصد در شهریور)، به‌مراتب بالاتر از رشد هزینه سود سپرده بوده است. این موضوع، حاکی از بهبود حاشیه سود خالص بانک و افزایش پایداری سودآوری در آینده است.

نسبت درآمد تسهیلات به هزینه سپرده
اگر درآمد تسهیلات و سود سپرده‌ها را کنار هم قرار دهیم، درمی‌یابیم بانک دی، طی فروردین‌ماه تا شهریورماه سال جاری، موازنه‌ مثبت ایجاد کرده است. شاید در نگاه نخست،کسب ۴۴۱۷ میلیارد تومان درآمد تسهیلات در برابر ۹۵۷۴ میلیارد تومان هزینه سود سپرده، فشار بر سودآوری را نشان دهد، اما تمرکز بر شهریور، تصویر متفاوتی می‌سازد.

در این ماه، ۳۲۶۶ میلیارد تومان درآمد تسهیلاتی در برابر ۲۰۰۰ میلیارد تومان سود سپرده قرار گرفته است؛ یعنی بانک دی نسبت درآمد به هزینه را به‌طور معناداری بهبود بخشیده است. اگر این روند در نیمه دوم سال نیز تداوم یابد، نقطه عطفی در صورت‌های مالی سالانه بانک ایجاد می‌کند.

رشد پایدار یا موقتی؟
یکی از پرسش‌های کلیدی در تحلیل عملکرد شش‌ماهه بانک دی این است که آیا جهش شهریورماه، تکرارپذیر خواهد بود؟ تجربه بانک‌ها نشان داده رشد یک‌باره در تسهیلات، معمولاً به‌دلیل قراردادهای کلان یا آزادسازی منابع خاص اتفاق می‌افتد. با‌این‌حال، استمرار رشد، نیازمند سیاست‌های پایدار در تخصیص منابع، کنترل ریسک نکول و نیز جذب منابع ارزان‌تر است.

استمرار این روند در ماه‌های آتی می‌تواند چشم‌انداز سودآوری سالانه بانک دی را به‌شکل چشمگیری تغییر دهد و فاصله آن را با عملکرد سال گذشته پررنگ‌تر کند.

جایگاه بانک در بازار پول
بانک دی، طی سال‌های گذشته بیشتر به‌عنوان یک بانک متوسط در بازار پول شناخته می‌شد، اما گزارش شش‌ماهه ۱۴۰۴، تمرکز بر رقابت‌پذیری در بازار و حضور فعال در بورس نشان می‌دهد این بانک، در حال تغییر موقعیت رقابتی خود است تا به نهاد اثرگذار در جذب منابع و تخصیص اعتبارات تبدیل شود.

اکنون جهش درآمد تسهیلات و رشد بخش سپرده‌ها، بانک را در شرایطی قرار داده تا سهم بیشتری از بازار تسهیلات اعتباری به ‌دست آورد. از منظر سرمایه‌گذاران بورسی، این اتفاقات مثبت، جذابیت سهام بانک دی را افزایش می‌دهد، زیرا سودآوری عملیاتی بانک، در حال بهبود است و نشانه‌هایی از کنترل هزینه‌ها و ارتقای کارآیی منابع مشاهده می‌شود.

نیمسال دوم: شهریور، سکوی پرتاب «دی» 
عملکرد شش‌ماهه بانک دی در نیمه نخست سال جاری، بیانگر تحول جدی در دو سوی ترازنامه است. از یک‌سو، رشد انفجاری در درآمدهای تسهیلاتی و از سوی دیگر افزایش معنادار در سود سپرده‌ها را شاهد هستیم. هرچند هزینه‌های جذب منابع افزایش یافته، اما سرعت رشد درآمدها، بسیار بالاتر بوده و حاشیه سود بانک را تقویت کرده است.

در این میان، شهریورماه را می‌توان سکوی پرتاب بانک دی دانست، زیرا ماه پایانی تابستان نشان داد این بانک قادر است در مدت کوتاه، تغییرات کیفی و کمّی چشمگیری در عملکرد مالی خود ایجاد کند. تکرار این روند طی پاییز و زمستان در صورت‌های مالی سالانه بانک دی، یکی از متفاوت‌ترین کارنامه‌های بورسی نظام بانکی کشور را رقم خواهد زد.