معامله ملک در شرایط فعلی بازار عاقلانه است؟

تیتر20 - حالا قیمت مسکن رشد عجیب و غریبی را تجربه می‌کند. در تهران قیمت‌ها بین ٣٥ تا ٥٣‌درصد رشد کرده است و این شیب تند قیمت‌ها، بهای برخی املاک پایتخت را تا دو برابر پارسال رسانده است. همین کافی است که فرصت خرید خانه برای خیلی‌ها به سادگی از دست برود. از سوی دیگر قیمت اوراق مسکن رو به افزایش است و اگر تا پارسال می‌توانستید با ١٠ تا ١١‌میلیون تومان صاحب یک وام ٨٠‌میلیون تومانی شوید حالا ناچارید برای گرفتن همان وام چیزی حدود ١٥‌میلیون تومان بپردازید. این موضوع یک پرسش اضافه برای آن دسته از مشتریانی ایجاد کرده است که می‌خواهند بخشی از بهای خرید ملک را با وام مسکن پرداخت کنند. این که: آیا برای گرفتن وام عجله نکنم و یک‌سال در نوبت بانک بمانم تا وام ارزان‌تر دریافت کنم یا همین اوراق گران وام را بخرم و زودتر خانه‌دار شوم؟ در این گزارش به این موضوع می‌پردازیم.

پاسخ این پرسش را از بنگاه‌های املاک تهران جویا می‌شوم. خیلی‌ها معتقدند جواب به این سوال بسیار سخت است اما اگر بخواهند توصیه‌ای برای خریداران داشته باشند فکر می‌کنند ریسک خرید خانه کمتر از نخریدن آن است.

محمد که در منطقه١٠ تهران بنگاه مشاور املاک دارد می‌گوید:«تصور می‌کنم مشتریان خانه بخرند بهتر است زیرا وضع بازار دچار نوسان است و معلوم نیست بازار ملک گرفتار چه سرنوشتی شود؟

او ادامه می‌دهد: از این گذشته تابه‌حال کسی از خرید خانه ضرر نکرده که شما ضررکنید. درست است افزایش قیمت داشته‌ایم، اما ممکن است افزایش ناگهانی مانند سال ٩٢ را پیش رو داشته باشیم.»

علی که ٣٠‌سال است در بازار مسکن فعالیت می‌کند، توضیح دیگری می‌دهد: هیچ وقت چیزی که گران شده دیگر ارزان نمی‌شود. درست است بخشی از گرانی‌ها هیجانی و روانی است اما قیمت ملک به این سادگی پایین نمی‌آید زیرا قیمت مصالح ساختمانی و هزینه تولید و واردات آن به شدت افزایش داشته، دستمزد کارگر بالا رفته، قیمت زمین افزایش داشته و ... بنابراین قیمت ملک هم در مجموع ارزان نمی‌شود.

او ادامه می‌دهد: این روزها مردم از ترس گران‌تر شدن مسکن به هر دری می‌زنند تا بتوانند خانه‌ای بخرند، یکی از دلایل افزایش ناگهانی قیمت ملک همین است. شاید اگر مشتری نباشد قیمت‌ها به ثبات برسد اما انتظار نداشته باشید بهای خانه خیلی پایین بیاید.

امسال و در دو ماهه ابتدای‌ سال میزان معاملات مسکن تنها ٧‌درصد رشد داشته است. این موضوع را مصطفی قلی خسروی، عضو هیأت‌مدیره اتحادیه مشاوران املاک می‌گوید و ادامه می‌دهد هجوم به بازار ملک نبوده است زیرا اگر مردم بخواهند هم نمی‌توانند بخرند.

البته او اعتقاد دارد بخشی از قیمت‌ها در بازار مسکن هیجانی و غیرواقعی است.

خسروی توضیح می‌دهد: «نزدیک به ١٢‌درصد از افزایش قیمت مسکن حباب است که امید می‌رود به مرور با فروکش کردن نوسانات در سایر بازارها، بازار مسکن هم با ثبات قیمت روبه‌رو شود.

او ادامه می‌دهد: در تهران بیشترین افزایش قیمت در مناطق ٥ و ٢٢ روی داده است اما در مناطق دیگر تهران و شهرستان‌ها افزایش قیمت عجیب و غریبی وجود ندارد.»

و البته توصیه می‌کند: خرید مسکن زمان نمی‌شناسد و همواره کار درستی است. شما فرض کنید به خودرو نیاز دارید  و برای تهیه  آن دیگر قیمت را در نظر نمی‌گیرید، مسکن هم همین‌طور است؛ فردی که به مسکن نیاز دارد باید بدون تأمل این نیاز را برطرف کند زیرا ممکن است فرصت بزرگی را از دست بدهد و دیگر نتواند حالا حالاها خانه‌دار شود اما در این میان افرادی هستند که خرید خانه را سرمایه‌گذاری می‌دانند، که این موضوع مقوله‌ای جداگانه است و بحث سود و زیان مطرح است که من فکر می‌کنم اگر جزو این دسته از افراد هستید کمی صبر کنید بهتر است.»

کسانی که می‌خواهند با وام خانه‌دار شوند دو گزینه پیش رو دارند. اول این‌که پولشان را در بانک یک سال سپرده کنند و وام ارزان‌تر یعنی با سود کمتر بگیرند. دوم این‌که اوراق تسهیلات مسکن بخرند که در این صورت نیاز به سپرده‌گذاری و صبر یک‌ساله ندارند اما باید سود بیشتری بدهند و پولی در حدود ١٥‌میلیون تومان صرف خرید اوراق وام مسکن کنند.

در این شرایط که قیمت مسکن شیب صعودی گرفته است این دسته از خریداران ممکن است ندانند عاقلانه‌تر این است که وام ارزان‌تر را یک‌سال بعد بگیرند یا این‌که وام گران‌تر را بگیرند و سریع‌تر خانه بخرند؟

بنگاه‌داران تهرانی معتقدند اگر افراد زودتر خانه بخرند به صرفه‌تر است. اگرچه ممکن است سود بیشتری برای وام بدهند و متحمل سود ١٧‌درصدی شوند اما این سود قطعا کمتر از میزان افزایش قیمت سالانه مسکن است. زیرا در بازار مسکن و در حالت عادی که اقتصاد کشور در شرایط تحریم و بی‌ثباتی قرار دارد، بازار مسکن سالانه حدود ٢٠‌درصد رشد قیمت را تجربه می‌کند و به تعویق انداختن خرید چندان گزینه درستی نیست.

با این وجود تنها چیزی که می‌دانیم این است که چشم‌انداز روشنی برای بازار مسکن وجود ندارد و هیچ بعید نیست سیر افزایش قیمت سال‌های ٩٢ تا ٩٥ تکرار شود. خسروی دراین زمینه بر این باور است: به نظر می‌رسد که افزایش قیمت کنونی مسکن ناشی از هیاهویی که برای مردم  به وجود آمده، باشد. به همین جهت بهتر است خریداران کمی آرامش داشته باشند؛ اما توصیه‌ای مبنی برخرید یا نخریدن نداریم. چرا که چشم‌اندازی برایمان وجود ندارد و درحال حاضر احتمال هر رخدادی در بازار مسکن وجود دارد و بازار مسکن بی‌توجه به کمپین خریدن یا نخریدن‌ها راه خود را می‌رود. زیرا پیش از این هم رکود بر بازار حاکم بوده و خریداری وجود نداشته است اما قیمت‌ها در این بازار نزولی نشد.

وام مسکن تنها مشمول خانه اولی‌ها نیست و تمام کسانی که تاکنون وام مسکن نگرفته‌اند یا یک بار وام گرفته‌اند می‌توانند با رعایت شرایطی مشمول وام مسکن شوند.

اگر می‌خواهید از طریق سپرده‌گذاری صاحب وام ارزان‌قیمت مسکن شوید باید ٤٠‌میلیون تومان را به مدت یک‌سال در بانک مسکن سپرده‌گذاری کنید تا بتوانید پس از یک‌سال از وام ٨٠‌میلیون تومانی بهره‌مند شوید.

سود بانکی این تسهیلات ٨,٥‌درصد و مدت زمان بازپرداخت ١٢ساله است که برای باز پرداخت آن می‌توان از روش‌های ساده و پلکانی استفاده کرد. البته دریافت وام هم ضوابطی دارد مثلا خانه‌هایی که بیش از ٢٠‌سال قدمت دارند مشمول دریافت وام مسکن نمی‌شوند.

راه دیگر خانه‌دار شدن، خرید اوراق وام مسکن است. اوراق وام مسکن در برگه‌های ٥٠٠‌هزار تومانی منتشر شده است و هر برگ از اوراق تسهیلات مسکن در سررسیدهای مختلف عمدتا بین ٦٤ الی ٦٥‌هزار تومان است و در برخی از اوراق رو به ابطال قیمت به کمتر از ٦٤‌هزار تومان و بیشتر از ٦٣‌هزار تومان می‌رسد. برای خرید اوراق باید ابتدا به بانک مسکن مراجعه کنید و یک سری کارهای اداری انجام دهید تا معرفی‌نامه خرید اوراق را دریافت کرده و برای خرید اوراق به تالار بورس مراجعه کنید.

اما تفاوت خرید اوراق مسکن با وام مسکن چیست؟ مهمترین موضوعی که این دو را از یکدیگر متمایز می‌کند؛ آن‌که خرید اوراق درست برعکس دریافت وام نیاز به سپرده‌گذاری ندارد و برای خرید اوراق یک وام ٨٠‌میلیون تومانی باید نزدیک به ١٥‌میلیون تومان هزینه کرد و البته سود این نوع وام بانکی ١٧‌درصد است./روزنامه شهروند