تیتر۲۰- بر اساس مصوبه شورای انقلاب در بهمن ماه سال ۱۳۵۸ سازمان میادین میوه و تره بار و فرآوردههای کشاورزی زیر نظر شهرداری تهران تشکیل شد. هدف از تشکیل این سازمان «تهیه و توزیع میوه و تره بار و فرآوردههای کشاورزی مورد استفاده مردم» و همچنین «کوتاه کردن دست واسطهها از طریق ایجاد ارتباط مستقیم بین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان» بود.
اولین میدان پس از تشکیل این سازمان، میدان جلال آل احمد بود که در سال ۱۳۵۸ احداث شد و به بهرهبرداری رسید. در سال ۱۳۵۹ میدانهای صادقیه و آزادی و در سال ۱۳۶۰ میدان پیروزی راهاندازی شد و سپس تا سال ۱۳۶۷ هیچگونه توسعهای انجام نشد؛ اما در سال ۱۳۶۷ و ۱۳۶۸ بازارهای مجیدیه و پونک و در سال ۱۳۶۹ میدانهای لواسانی و تهرانسر افتتاح شدند.
استقبال شدید شهروندان از این میادین و بازارها ضرورت احداث میدانهای بیشتر را در سطح شهر تهران بیش از پیش نمایان کرد تا آنجا که مقرر شد سازمان مدیریت میادین میوه و ترهبار شهرداری تهران بر اساس یک لایحه قانونی دایر شود و در آن لایحه، نحوه واگذاری اماکن و میادین و غرفهها تعیین شود.
تلاش برای کاهش دسترسی شهروندان به مایحتاج عمومی
مدیریت شهری در دورههای گوناگون سعی بر آن داشته تا با افزایش میادین، بازارها و بازارهای محلهای سطح دسترسی شهروندان به این اماکن را کاهش و در عین حال دست سودجویان و مافیای این حوزه را کوتاه کند، تا جایی که افشین حبیبزاده، رئیس فراکسیون کارگری شورای پنجم شهر تهران در مصاحبهای مدعی شد دیگر هیچکس نمیتواند مدعی وجود مافیا در حوزه میوه و ترهبار شود!
تهران به ملبورن نرسید
پیروز حناچی، شهردار سابق تهران نیز در دوازدهم مردادماه سال گذشته و در مراسم افتتاح و بهرهبرداری از پروژههای سازمان مدیریت میادین شهرداری تهران با ذکر مثالی از سطح دسترسی شهروندان «ملبورن» به کالای مورد نیاز خود با طی مسافتی ۲۰ دقیقهای گفت: هر چند در تهران چنین وضعیتی نداریم اما تلاش کردیم که به این وضعیت نزدیک شویم.
با این حال بررسی اجمالی کارنامه مدیریت شهری در دوره گذشته و در حوزه کاهش دسترسی شهروندان به میادین میوه و ترهبار حاکی از آن است که تا رسیدن به وضعیت ملبورن فاصله زیادی وجود دارد.
دو بازوی قدرتمند شهرداری تهران در حوزه معیشت شهروندان
نقشآفرینی ویژه در حوزه «تأمین مایحتاج عمومی» یکی از اهداف کلان مدیریت شهری در دوره فعلی است و شهرداری تهران برای دستیابی به این ابرپروژه دو بازوی قدرتمند، یعنی فروشگاههای زنجیرهای شهروند و میادین میوه و ترهبار را در اختیار دارد.
۲۵ فروردین ماه، علیرضا زاکانی، شهردار تهران در همین راستا و در خصوص اقدامات مدیریت شهری در برنامه «صف اول» گفته بود: در معیشت مردم خود را سهیم میدانیم. ۲۶۳ میدان میوه و تره بار از مدیریت شهری گذشته تحویل گرفته شد که در این مدت ۳۲ بازارچه میوه و تره بار در ایستگاههای پرتردد مترو احداث شد.
وعده شهردار تهران برای احداث ۲۰۰ میدان میوه و ترهبار تا پایان سال ۱۴۰۲
شهردار تهران همچنین در این برنامه وعده احداث ۲۰۰ میدان میوه و تره بار تا پایان سال ۱۴۰۲ را داد و گفت: ۱۰۰ میدان میوه و تره بار در سال جاری و در سال ۱۴۰۲ نیز ۱۰۰ میدان میوه و تره بار دیگر احداث خواهد شد تا مجموع میادین میوه و تره بار به ۵۰۰ میدان برسد.
اضافه شدن ۳۱ بازارچه به میادین و بازارچههای تره بار پایتخت
در ادامه و در روز دوم مهرماه سال جاری همزمان با پنجمین «شنبههای امید و افتخار» شهرداری تهران، آئین آغاز به ساخت ۱۴ میدان، بازار و بازارچه میوه و تره بار و افتتاح و توسعه ۵ بازار میوه و تره بار برگزار شد. شهردار تهران در این آئین گفت: از سال ۵۸ تا سال قبل و پیش از دوره ششم مدیریت شهری، ۲۶۳ میدان و بازارچه تره بار داشتیم. این در حالی است که در ماههای پایانی سال قبل ۳۱ بازارچه اضافه شد و در برنامه امسال افزایش ۱۰۰ و برای سال آینده نیز همین تعداد را افزایش میدهیم تا تعداد میادین را طی دو سال به ۵۰۰ میدان و بازارچه برسانیم.
عدم وجود میدان و بازارچه میوه و تره بار در ۱۲۹ محله
زاکانی با بیان اینکه ۱۲۹ محله فاقد میدان و بازارچه میوه و تره بار است، عنوان کرد: تلاش میکنیم در هفتههای آینده فروش مویرگی میوه را از طریق نرم افزارهای موبایلی آغاز و میوه دلخواه مردم را با قیمت مناسب درب خانههای آنها تحویل دهیم.
وی افزود: تلاش میکنیم مبتنی بر برند میادین خودمان میوهها با بسته بندی خاص در اختیار مغازههای محلات قرار گیرد و ثبات در این حوزه ایجاد شود.
شهردار تهران تصریح کرد: تعهد امسال ما ۱۰۰ میدان و بازارچه بود که ۲۲۰ زمین برای این کار هدف گذاری شده که ۴۰ مورد آن تاکنون به قطعیت رسیده است.
ایوب فصاحت، مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری تهران نیز در این آئین گفت: حدود ۴۰۰ هزار نفر از شهروندان از خدمترسانی این میادین بهرهمند خواهند شد.
در پنجمین «شنبههای امید و افتخار» صرفاً ۳ افتتاح صورت گرفت
نکته قابل تأمل در خصوص وعده شهردار تهران، ناظر بر ساخت و ایجاد ۱۰۰ میدان و بازارچه میوه و تره بار است؛ چرا که شهردار تهران در حالی این وعده را مطرح کرد که در آئین آغاز به ساخت ۱۴ میدان، بازار و بازارچه میوه و تره بار و افتتاح و توسعه ۵ بازار میوه و تره بار که در پنجمین «شنبههای امید و افتخار» برگزار شد، صرفاً سه افتتاح بازار میوه و تره بار صورت گرفت!
ایوب فصاحت در همین زمینه و در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به افتتاح سه بازار میوه و تره بار در شهر تهران گفت: این اقدام در محلههای سبلان، نگارستان و اقاقیا صورت گرفته و دو توسعه نیز در میدان بهمن و میدان دریاچه انجام شد.
مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری تهران خاطرنشان کرد: از ۱۴ کلنگزنی که صورت گرفت، سه مورد آن میدان است که بزرگترین آن در منطقه ۱۷ تا پایان سال و اوایل سال آینده افتتاح خواهد شد.
نکته قابل تأمل در خصوص ادعای ساخت ۱۰۰ میدان و بازارچه میوه و ترهبار تا پایان سال
نکته قابل تأمل دیگری که در خصوص ادعای شهردار تهران مبنی بر ساخت و ایجاد ۱۰۰ میدان و بازارچه میوه و تره بار وجود دارد، تأمین اراضی لازم برای جانمایی محل احداث این میادین و بازارچهها است؛ چرا که در حال حاضر بسیاری از مناطق در تأمین اراضی لازم برای قرارگاه جهادی مسکن شهرداری تهران نیز با مشکلات گوناگونی مواجه هستند و حال سوال آن است که آیا با توجه به وضعیت خاص شهر تهران از حیث اراضی، وعده شهردار تهران ناظر بر ساخت و ایجاد ۱۰۰ میدان و بازارچه میوه و تره بار در حالی که کمتر از شش ماه تا پایان سال مانده، جامه عمل به خود خواهد پوشاند و یا در حد یک وعده خواهد ماند؟/مهر