کم کاری در حوزه مس!

صنعت مس می تواند در آینده ای نزدیک درآمدی بیش از فولاد برای کشور به همراه داشته باشد. اما این درحالی است که این حوزه در سال های گذشته آن طور که باید مورد توجه قرار نگرفته است.

کد خبر: ۵۷۹۸۲

تیتر 20- پیش بینی ها از آینده نشان می دهد، افزایش تولید برخی محصولات از جمله تولید خودروها برقی، میزان مصرف مس را افزایش می دهد. این در حالی است که میزان تولید نسبت به تقاضای پیش رو کمتر خواهد بود و همین اتفاق می تواند بر افزایش قیمت ها بیفزاید. این در حالی است که ایران در صنعت مس شاید در ابتدای راه بوده و آن طور که باید از ذخایر موجود بهره برداری نکرده است.

اما کم کاری در حوزه مس چندین و چند دلیل را در دل خود جای داده است که پرداختن به آنها خالی از لطف نخواهد بود.

چندی پیش محمدرضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصاد و نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی، از کمبود سرمایه گذاری در حوزه مس نسبت به سنگ آهن در این استان گله مند بود.

این در حالی است که ایران در رتبه هفتم ذخایر مس دنیا قرار گرفته است و شاید سرمایه گذاری در این صنعت می توانست امروز جایگاه آن را نسبت به صنعت فولاد ارتقا دهد. اما چرا در طول ۱۰ سال اخیر تولید سنگ ‌آهن در استان کرمان از یک میلیون تن به ۲۴ میلیون تن، گندله از دو میلیون تن به ۱۸ میلیون تن و فولاد از صفر به ۶ تا ۸ میلیون تن در استان کرمان رسیده‌ است در حالی که شرکت ملی مس به سراغ پروژه های بزرگی در این استان که دارای ذخایر خوبی از مس است نرفته یا آنکه سایر نقاط کشور در 10 سال اخیر آن طور که باید در این صنعت و اکتشاف و بهره برداری از ذخایر آن فعال نبوده اند.

بهتر است با نگاهی به زنجیره فولاد این سوال را پاسخ دهیم. با رشد قیمت جهانی سنگ آهن در ابتدای دهه 90، بسیاری از تجار و فعالان بخش معدن به سراغ این بخش رفته و با حضور فعال در حوزه صادراتی سودهای خوبی را به دست آوردند. اما کمی قبل از آن دولت وقت با بررسی ذخایر موجود از سنگ آهن و همچنین دراختیار داشتن منابع گازی 8 طرح فولادی که بنا به دلایلی به 7 طرح تبدیل شد را در دستور کار قرار داد تا در چشم انداز 1404 به تولید 55 میلیون تن فولاد دست پیدا کند.

در کنار این 7 طرح، شرکت های فولادی حاضر نیز به سراغ اجرای طرح های توسعه رفتند. اما با گذشت زمان و ورود دولت به موضوع قیمت گذاری دستوری، توزیع رانت و سود در حلقه میانی این زنجیره یعنی فولاد افزایش پیدا کرد. درست در همین سال ها بود که تاکید بر تکمیل زنجیره ارزش در واحدهای معدنی به گوش می رسید به عنوان مثال شرکت گل گهر به عنوان شرکت معدنی به سراغ احداث واحدهای فولادسازی رفت. ورود دولت در این حوزه توانست تمرکز بر صنعت فولاد را افزایش دهد. همین اتفاق باعث شد تا حوزه های دیگر مانند مس کمتر در نقطه تمرکز قرار بگیرد.

اما در همین چند سال اخیر و به ویژه با افزایش قیمت مس، شرکت ملی مس ایران دست به کار شد تا با افزایش اکتشافات و حفاری ها عقب ماندگی را در این بخش جبران و از فضای بین المللی ایجاد شده استفاده کند. اما عملکرد انحصاری این شرکت به نوعی توان معادن کوچک را به سایه برد.

همین موضوع می تواند بر کاهش سرمایه گذاری اثرگذار شود و مس را نسبت به سنگ آهن به حاشیه ببرد. اما در این بین شاید تفکر مدیران و برنامه ریزی آنها بتواند ناجی توسعه صنعت مس شود. بدون شک مس مانند دیگر حوزه ها سال ها گرفتار تفکر سنتی بود اما تغییر در بینش مدیران و آغاز حرکت رو به جلو می تواند تغییرات را به همراه داشته و منجر به توسعه هرچه بیشتر شود، البته در این بین شاید بخش خصوصی بیش از شرکتی همچون ملی مس بتواند فعالیت های خود را توسعه دهد. امروز وزارت صمت به این نتیجه رسیده است که باید مسیر را بیش از گذشته برای بخش خصوصی هموار کند.

اما پاشنه اشیل دیگری در این بین وجود دارد که می تواند توسعه مس را دشوار کند. عدم تمرکز در این حوزه باعث شده تا فعالیت واحدهای تحقیق و توسعه مانند واحدهای فعال در حوزه سنگ آهن و فولاد گسترده و عمیق نباشد. به همین دلیل در این زمینه شاید در مواردی نیازمند واردات تکنولوژی و ماشین آلات باشیم هرچند در سال های اخیر شرکت ملی مس در این زمینه عملکرد خوبی از خود به جای گذاشته است اما همچنان جای کار بسیاری باقی است.

درواقع موارد یاد شده دست به دست هم داده تا مس آن طور که باید از فرصت استفاده نکند و امروز شاهد آن باشیم که توسعه در صنایعی مانند فولاد مورد توجه دولت و بخش خصوصی قرار بگیرد.

برچسب ها: صنعت مس ملی مس مس فولاد سنگ آهن

ارسال نظرات

آخرین اخبار

پربازدید ها

موضوعات روز