دلایل گرانی محصولات فولادی

تیتر۲۰- شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالا با نرخی حدود ۱۰درصد گران‌تر از میانگین صادراتی آن معامله شد. اعلام خبر قطعی گاز در پی بروز اولین موج جدی سرما در کشور باعث شد تا در وهله اول، آهن‌‌‌اسفنجی با رقابت ۲۰درصدی به فروش برود و در ادامه رونق به رینگ شمش فولاد بازگردد. در حالی واهمه از کاهش تولید به رونق بازار فولاد در حلقه‌‌‌های میانی زنجیره منجر شده که بازار مقاطع طویل فولادی با رکود سنگین مصرفی و سرمایه‌‌‌ای مواجه است. افزایش هزینه تولید، همزمان با رکود سنگین حاکم بر بازار مقاطع طویل فولادی، صنایع تکمیلی این حوزه را با چالش بروز رکود تورمی مواجه کرده است. بروز رکود تورمی در شرایطی که صنایع تکمیلی با چالش جدی تامین نقدینگی مواجه هستند، می‌‌‌تواند این چالش را به بحرانی جدی تبدیل کند؛ بحرانی که یک‌بعد آن اقتصادی بوده و در ادامه با کاهش توان بنگاه‌‌‌ها برای پرداخت به‌موقع مطالبات کارگران می‌‌‌تواند ابعاد اجتماعی نیز پیدا کند.

واهمه از کمبود، به رونق رینگ شمش انجامید

رینگ شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران پس از دوهفته کاهش تمایل متقاضیان برای خرید، مجددا پررونق شد. این رونق عمدتا متاثر از خبر اعلام قطعی گاز صنایع با شروع سرما در کشور به‌وقوع پیوست. به این ترتیب، واهمه از قطع گاز و افت تولید مواد اولیه خطوط تولید در کنار روند مثبت نوسان نرخ ارز در بازار داخل باعث شد تا بر حجم تقاضا در رینگ شمش فولاد بازار فیزیکی بورس‌کالا افزوده شود. به این ترتیب برای 183‌هزار تن شمش فولاد عرضه‌شده در این بازار تقاضایی بالغ بر 270هزار تن به ثبت رسید که در نهایت به فروش 160هزار تن شمش فولاد منجر شد و حدود 87درصد عرضه شمش فولاد در این بازار مورد معامله قرار گرفت.

حمایت معاملات آهن‌‌‌اسفنجی از رونق رینگ شمش

در شرایطی که آهن‌‌‌اسفنجی خوراک اصلی اغلب واحدهای تولید شمش فولاد در کشور است، صعود مستمر بهای این محصول ظرف هفته‌‌‌های اخیر از رشد نرخ تمام‌شده تولید فولاد حمایت کرده است. کمبود تولید آهن‌‌‌اسفنجی در بازار داخل نسبت به تقاضای مصرفی، زمینه رقابت قیمتی میان متقاضیان این محصول را ظرف ماه‌‌‌های اخیر فراهم کرد. بسیاری از فولادسازان با استناد به تجربه سال‌های گذشته و با توجه به میزان مصرف بالای گاز در واحدهای احیا، انتظار افت تولید این محصول ظرف روزهای سرد سال را داشتند، بنابراین در خریدهای خود تامین مواد اولیه برای زمان توقف تولید آهن‌‌‌اسفنجی را مدنظر قرار دادند. برآورد کاهش تولید از سوی متقاضیان باعث شد تا ظرف ماه‌‌‌های اخیر، رینگ آهن اسفنجی رونقی دوچندان را به خود ببیند و رقابت‌‌‌های بیش از 20درصدی برای کسب سهم از این محصول در بازار فیزیکی بورس کالای ایران رقم بخورد.

استمرار رقابت هیجانی از سوی متقاضیان آهن‌‌‌اسفنجی و تاثیر این روند بر رشد هزینه تولید باعث شد تا سیاستگذار ظرف هفته‌‌‌های پایانی آبان خرید این محصول را تنها منوط به مصرف‌کنندگان نهایی کند؛ تصمیمی که به کاهش هیجان در معاملات این بخش منجر شد، اما با توجه به آغاز دوره قطعی گاز واحدهای احیا از نیمه آذر، تاثیر آن بر معاملات این محصول کوتاه‌مدت بود. ظرف هفته جاری واحدهای احیای کشور تنها 41‌هزار تن آهن‌‌‌اسفنجی را در رینگ صنعتی بورس‌کالا عرضه کردند که این رقم حدود 50‌درصد کمتر از عرضه معمول هفتگی این محصول بود. قطعی گاز واحدهای احیا زمینه این افت عرضه را به وجود آورد و در عین حال مصرف‌کننده نهایی با برآورد استمرار این روند کاهش عرضه در طول هفته‌‌‌های بعد حاضر به رقابت قابل‌ملاحظه قیمتی در رینگ صنعتی بورس‌کالای ایران شد. به این ترتیب در روز شنبه 12 آذر میانگین نرخ فروش آهن‌‌‌اسفنجی نسبت به قیمت پایه رشد 20درصدی داشت و به 9‌هزار و 440تومان به ازای هر کیلوگرم از این محصول رسید. این صعود نرخ، با رشد هزینه تولید محرکی قوی برای رشد بهای شمش و محصولات فولادی خواهد بود.

قیمت پایه؛ حامی گرانی بازار

شمش فولاد در روز دوشنبه 14آذر با نرخی در بازه 12‌هزار و 900 تا 13‌هزار و 918تومان در رینگ صنعتی بورس کالای ایران عرضه شد. کف و سقف قیمتی برای عرضه شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران نسبت به نرخ پایه هفته قبل رشد داشت. این در حالی بود که اگر بورس‌کالا در تعیین نرخ پایه به فرمول ابداعی کاهش 3درصدی قیمت پایه درصورت عدم‌فروش 50درصدی شمش فولاد توجه می‌‌‌کرد، طبیعتا باید این هفته نرخ‌های پایه کاهشی اعلام می‌‌‌شدند؛ اما چنین انتظاری محقق نشد و مجددا قیمت‌های پایه شمش فولاد برای عرضه در رینگ صنعتی بورس کالای ایران افزایشی اعلام شدند.

میانگین نرخ فروش شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران در روز 14 آذر به 13هزار و 400تومان رسید که با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس، بهای تمام‌شده شمش از این بازار به 14هزار و 600تومان رسید. با احتساب میانگین نرخ 500تومانی برای حمل هر کیلوگرم شمش و هزینه تبدیلی معادل 1/ 1‌درصد نرخ شمش، بهای تمام‌شده میلگرد تولیدی با این نرخ برابر 16هزار و 700تومان خواهد بود. این در حالی است که در شرایط کنونی هر کیلوگرم میلگرد سایز 16 در بازاز آزاد تهران با نرخی در محدوده 16 هزار و 800تومان به فروش می‌رود و به گفته فعالان بازار با توجه به قرارگرفتن در فصل سرد سال و شروع بارش برف و باران در کشور خرید مصرفی چندانی در بازار وجود ندارد.

در این شرایط اگرچه نوسان صعودی نرخ ارز به افزایش متقاضیان سرمایه‌‌‌ای در این بازار منجر می‌شود، اما با توجه به رکود سنگین در بخش ساخت مسکن در کشور و سوق یافتن تمایل سازندگان به افزایش استفاده از سیمان به جای میلگرد، از میزان تقاضای سرمایه‌‌‌ای نیز به‌شدت کاسته می‌شود. به این ترتیب بازار داخلی مقاطع فولادی درگیر وضعیت رکود تورمی است. بروز رکود تورمی در رینگ مقاطع طویل فولادی، نوردکاران را با چالش جدی تامین نقدینگی و عدم‌امکان پرداخت مطالبات کارگران مواجه کرده که این موضوع پتانسیل بروز بحران جدی در این صنایع را دارد.

صنایع تکمیلی از افت نرخ جهانی بی‌‌‌نصیب ماندند

بهای بیلت صادراتی ایران فوب خلیج‌فارس در هفته گذشته کاهش 7/ 2درصدی را در بازارهای جهانی به ثبت رساند، به نحوی که به گزارش متال‌‌‌بولتن این محصول ظرف هفته منتهی به ‌روز جمعه دوم دسامبر با میانگین نرخ 446دلار به‌ازای هر تن به فروش رفت. کف قیمت این محصول در این روز 442دلار به ازای هر تن و سقف قیمتی آن 450دلار به ازای هر تن تعیین شد. ظرف 6هفته اخیر به شکل مستمر از نرخ فروش شمش فولاد صادراتی ایران در بازارهای جهانی کاسته شده؛ اما این افت نرخ تاثیری بر افت قیمت در بازار داخل نگذاشته است.

در این شرایط با توجه به وعده‌‌‌های دولت چین برای کاهش محدودیت کرونایی در این کشور و اعمال محرک‌‌‌های جدید اقتصادی با محوریت حمایت از بخش‌‌‌ساخت‌‌‌وساز در چین، احتمال رشد تقاضا برای محصولات فولادی در بازارهای جنوب شرق آسیا وجود دارد و این موضوع می‌‌‌تواند به بازگشت مثبت قیمتی در بازار شمش و محصولات فولادی کشور کمک کند؛ اگرچه رشد نرخ جهانی محصولات زنجیره آهن و فولاد خبری خوش در جهت رونق بازارهای صادراتی صنایع فولادی کشور است. میانگین نرخ دلاری فروش شمش فولاد در بورس‌کالا برای هفته جاری با احتساب نرخ ارز نیمایی 27‌هزار و 850تومانی به 490دلار رسید که این رقم 9/ 9درصد بالاتر از میانگین نرخ صادراتی همین محصول فوب خلیج‌فارس ظرف هفته گذشته بود. این در حالی بود که ظرف همین بازه زمانی بیلت دریای سیاه نرخی برابر 503دلار به ازای هر تن داشت./دنیای اقتصاد