زرکام؛ اتفاقی نو و متمایز در صنعت شیرینی و شکلات/ گروه صنعتی و پژوهشی زر بازیگر ویژه تحول در صنعت

تیتر20 - با توجه به سهم ۳۰ درصدی محصولات شیرینی و شکلات از صادرات صنایع غذایی کشور، شرکت زرکام، زیرمجموعه گروه صنعتی و پژوهشی زر، طی یک سال گذشته، با راه‌اندازی بزرگ‌ترین کارخانه تولیدی محصولات شیرینی و شکلات خاورمیانه، به سمت توسعه محصولات گام برداشته تا علاوه بر ورود به بازارهای جدید، در قالب این صنعت، رونق تولید، اشتغال‌زایی و ارزآوری را به ارمغان آورد.  

هرچند توسعه محصول شرکت‌ها یک ضرورت است اما این اقدام، با وجود رقبای فراوان و مشتریان حساس در صنایع غذایی، به‌ویژه شیرینی و شکلات، آسان نیست. بررسی نیاز مشتریان برای توسعه محصول جدید، خلق ایده‌ها و گزینش آنها، توسعه مفاهیم و تست اولیه، بررسی جنبه اقتصادی محصول، تست محصول و در نهایت، تجاری‌سازی آن، شش گام‌ مهم حرکت در این مسیر است. 

در این میان، صنعت شیرینی و بیسکویت در کنار سایر صنایع غذایی کشور، از جمله صنایع با ارزش افزوده بالا محسوب می‌شوند. از این‌رو، گروه صنعتی پژوهشی زر که بیشتر با نام «زرماکارون» معروف است، با سابقه طولانی فعالیت در حوزه صنایع غذایی و تجربیات موفق مانند راه‌اندازی کارخانه آرد صنعتی، احداث کارخانه آرد سمولینا و تاسیس کارخانه زرفروکتوز، در تیرماه 1401، کارخانه تولیدی محصولات شیرینی و شکلات را با سرمایه‌گذاری 10 هزار میلیارد تومان، در فضایی بالغ بر 300 هزار مترمربع راه‌اندازی کرد تا بازیگر ویژه تحول در این صنعت باشد.

علاوه بر رشد چشمگیر شرکت‌های تولیدکننده صنعت شیرینی و شکلات، از اواسط دهه 1370 و اوایل دهه 1380 در کشور، تغییر ذائقه مردم به افزایش تقاضا در این حوزه، منجر شده است. همین امر، افزایش تولیدات و تنوع محصولات مرتبط با شیرینی، شکلات، کیک و بیسکویت را در بازار، ضروری ساخته است؛ موضوعی که در رأس توجه شرکت زرکام نیز بوده است. 

زرکام برای ورود به صنعت شیرینی و شکلات، سه عامل زیرساخت (تولید محصول نهایی در محیط ایزوله و دمای قابل کنترل)،  تکنولوژی (فرآوری و بسته‌بندی با به‌کارگیری آخرین ماشین‌آلات پیشرفته) و دانش (تعامل با شرکت‌های پیشرو در جهان) را سرلوحه کار خود قرار داده است. در مجموع، ویژ‌گی‌ها و دستاوردهای محصولات شرکت زرکام در حوزه صنعت شیرینی و شکلات را می‌توان از پنج منظر مورد بررسی قرار داد.

توسعه و تنوع محصولات و برندهای زرکام نشان می‌دهد این موضوع با توجه به نیاز مشتریان، از سال‌های گذشته در استراتژی برند این مجموعه یعنی توسعه کسب‌وکار در عرصه B2B و B2C مدنظر بوده و اکنون، آن را با ورود به صنعت شیرینی و شکلات، اجرایی کرده است. 

کیک با برندهای هانیپرز، بریتونا و پیکولند، ویفر با برندهای تیکرز، تریپرز، چوکوتریپس و وینکرز و بیسکویت با برند بیس‌باکس، تنها برخی از تنوع محصولات این شرکت را شامل می‌شود. همچنین طعم‌های کاکائویی، فندقی، شیری، شکلات تلخ و کرم سبک از یک‌سو و عرضه 400 محصول در قالب ویفرهای خاص، کلاسیک، انواع کیک، خانواده ساندویچ بیسکویت، خانواده کراکر و شکلات از سوی دیگر، در سال جاری، بیانگر توجه به ذائقه متنوع و متکثر مصرف‌کنندگان است. 

نقطه قوت دیگر محصولات شرکت زرکام که اتفاقا پاشنه آشیل صنعت شیرینی و شکلات و بسیاری صنایع دیگر در کشور است، برخورداری از ماشین‌آلات جدید و پیشرفته و بسته‌بندی محصولات است. به گفته فعالان این صنعت، عدم جایگزینی ماشین‌آلات جدید به‌منظور بهره‌وری بهتر، از چالش‌های مهم تولید شیرینی و شکلات در کشور است. شرکت زرکام با بهره‌مندی از تجربیات سه دهه قبل در حوزه راه‌اندازی کارخانجات مختلف در عرصه صنایع غذایی، بر این چالش‌ها، فائق آمده است. محصولات این شرکت با استفاده از دستگاه‌های کانتینوس با سرعت بالا، با هر فرمول و مواد اولیه ممتاز، تولید و بسته‌بندی می‌شود. زرکام با استفاده از قابلیت shelf ready در بسته‌بندی تلاش می‌کند تا محصول نهایی در بهترین حالت، به دست مصرف‌کننده برسد. 

یکی دیگر از چالش‌های موفقیت در فروش محصولات، کیفیت پایین تولید و توزیع نامناسب آن در بازار است. اگرچه زرکام هنوز در ابتدای مسیر صنعت شیرینی و شکلات است اما در همین مدت کوتاه، به پشتوانه افتخارات قبلی در حوزه صنایع غذایی به‌ویژه تولید و توزیع آرد سمولینا برای ماکارونی، اکنون تولید باکیفیت محصولات در حوزه کیک، ویفر، بیسکویت، کراکر، تافی و شکلات را مدنظر قرار داده و برخی محصولات آن در اکثر فروشگاه‌های زنجیره ای حضور گسترده‌ دارند .

زرکام همچنین در تولیدات خود به مواد اولیه عالی مانند شکلات واقعی کره کاکائو و فرآوری آن تمرکز دارد. این مواد از منبع اصلی یعنی غنا، نیجریه ساحل عاج، کشورهای آمریکای لاتین و آسیای جنوب‌شرقی وارد می‌شود و محصولات شرکت زرکام، قابل رقابت با برندهای جهانی مطرح مانند نستله، لینت، مارس و مندلس است و در آینده نه چندان دور، می‌تواند انقلابی در صنعت شیرینی و شکلات کشور ایجاد کند.

قیمت به عنوان یکی از آمیخته‌های بازاریابی، همواره از فاکتورهای مهم در عرصه فروش محصول است. در این زمینه، هرچند در نگاه اول، قیمت محصولات شرکت زرکام، به دلیل مواد اولیه درجه یک، متمایز و مشابه خارجی، کمی از قیمت سایر محصولات داخلی بالاتر است اما با توجه به قابل رقابت بودن با بازار جهانی، قیمت این محصولات، یک‌سوم برندهای مطرح خارجی در حوزه شیرینی و شکلات است. محصولات زرکام بدون اسانس و در مقایسه با شرکت‌های خارجی، مقرون‌به‌صرفه است. از این‌رو، برای مشتریانی که به دنبال قیمت مناسب با کیفیت عالی هستند، زرکام یک پیشنهاد ارزشمند است.

پنجمین جلوه حضور زرکام در صنعت شیرینی و شکلات، گسترش رویکرد صادراتی است. به منظور درک اهمیت صادرات و ارزآوری آن برای کشورها، نگاهی به میزان درآمد و فروش این صنعت در دنیا قابل تامل است.

سهم محصولات صنعت کانفکشنری در سال ۲۰۲۱، بیش از 1200 میلیارد دلار و سهم ایران از این بازار جهانی، رقم ناچیز 700 هزار دلار است. آمریکا با ۱۷۴.۲ میلیارد دلار و ژاپن با ۱۷۱.۵ میلیارد دلار بیشترین درآمد را از این صنعت دارند. میزان کل فروش صنعت شیرینی و شکلات، در سال ۲۰۲۱، حدود 101.8 میلیون تن بوده که از این مقدار، ۱۷ میلیون تن مربوط به محصولات شکلاتی، 62.6 میلیون تن مربوط به شیرینی و کیک‌های بسته‌بندی و 22.2 میلیون تن مربوط به محصولات شکردار بوده است.

در این میان، رونمایی از برندهای جدید زرکام در بیست‌و یکمین نمایشگاه شیرینی و شکلات و اظهارات مدیران این مجموعه، نشان می‌دهد در تمام محصولات و برندهای این شرکت، مسائل بین‌المللی این صنعت نیز لحاظ شده است. همچنین استراتژی تمایز یعنی ارائه محصولات متفاوت از داخل برای خارج کشور و تعامل با شرکت‌های معتبر دنیا، به منظور رقابت در بازارهای جهانی، طراحی و اجرا شده است. هدف اولیه زرکام برای ورود به بازار جهانی، ابتدا کشورهای منطقه و سپس اروپاست. از آنجا که در خط تولید زرکام، هر نوع تغییری در فرمولاسیون محصولات امکان‌پذیر است، قابلیت تولید محصول با ذائقه کشورهای مختلف وجود دارد.

علاوه بر اینها، نکته قابل توجه، نگاه ویژه و شگفتانه زرکام برای اقشاری است که شاید برای همیشه از خوردن شیرینی و شکلات منع شده‌اند! در این رابطه، عرضه محصولات رژیمی و غنی‌شده برای گروه‌های خاص مانند بیماران دیابتی، ورزشکاران و... نیز در دستورکار این مجموعه است؛ اتفاقی که تمایز ویژه محصولات زرکام محسوب می‌شود.