تیتر20 - تامین مالی از طریق طرح های مالی بازار مسکن، به یکی از پیچیده ترین مشکلات خریداران واحدهای مسکونی و متقاضیان تعمیر و بازسازی تبدیل شده است. بالا رفتن تورم و متعاقب آن بالا رفتن هزینه های تامین مالی، ارزش وام های مسکن را پایین آورده است و از آن سو جذابیت طرح های سپرده گذاری مبتنی بر اوراق تسهیلات مسکن (تسه) را بالا برده است؛ از جمله طرح ممتاز ربیع بانک مسکن.
به نظر می رسد که رکود حاکم بر بازار مسکن، راهکارهایی از همین جنس را در کنار سایر راهکارهای تامین مالی، مانند اوراق رهنی می طلبد. درنگی در بازار معاملات مسکن تهران نشان می دهد که رکود بر بازار حاکم است. آخرین داده های به روزرسانی شده از سوی بانک مرکزی، نشان می دهد که شمار معاملات در خرداد ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، به شدت کاهش یافته است.
این داده ها نشان می دهند که در خرداد ماه 1403 شمار معاملات نسبت به خرداد 1402 حدود 14 درصد کمتر شده است. در همین حال، 55.3 درصد معاملات در خرداد 1403 بر روی بناهای دارای بیشتر از 10 سال عمر انجام شده است. در خرداد 1402 این میزان به 54.7 درصد کل معاملات می رسید؛ نشانه ای از اینکه قدرت خرید مصرف کننده از روی بناهای نوسازتر برداشته شده است. همین تغییرات ایجاب می کند که طرح های تسهیلاتی، بیشتر از قبل بر روی سپرده های ضمانت شده با اوراق تسهیلات مسکن، حرکت کنند؛ چرا که از این تسهیلات می توان برای نوسازی و تعمیر هم استفاده کرد.
بانک مسکن به عنوان تنها بانک تخصصی مسکن در کشور، برای حل این مشکلات آستین بالا زده و طرح ممتاز ربیع را بسته بندی و عرضه کرده است. در این طرح، به ازای گشایش حساب سپرده، مشتری از اوراق تسه و سود علی الحساب بهره مند می شود. این اوراق، گواهی حق تقدم تسهیلات مسکن محسوب می شود. هر برگ از این اوراق، معادل 500 هزار تومان، امتیاز دارد. برای نمونه اگر وضعیت حساب مشتری به گونه ای باشد که بتواند 200 برگه تسه دریافت کند، می تواند آن را به تسهیلات 200 میلیون تومانی تبدیل کند. البته نرخ اوراق تسه به روز محاسبه می شود و نرخ ثابتی ندارد. در هر شکل، از این تسهیلات می توان برای خرید مسکن، جعاله، ساخت و البته ودیعه مسکن استفاده کرد.
شرایط شرکت در طرح ممتاز ربیع
در طرح ربیع امکان افتتاح حساب، برای مشتریان حقوقی و حقیقی دیده شده است؛ با این تفاوت که حداقل مبلغ افتتاح حساب برای مشتریان حقوقی 5 میلیارد تومان و برای مشتریان حقیقی 500 میلیون تومان است. طول مدت سپرده گذاری برای همه مشتریان 6 ماهه در نظر گرفته شده است.
برای مشتریان حقیقی، حداقل موجودی برای تخصیص اوراق 500 میلیون تومان و برای حقوقی ها همان 5 میلیارد تومان است. گرچه حداقل موجودی برای دریافت یک سهم از اوراق تسه، برای هر دو یکسان است و به 15 میلیون و 800 هزار تومان می رسد. البته برای محاسبه سهم مشتری از اوراق، مانده متوسط موجودی ملاک قرار می گیرد؛ مشروط به اینکه حساب از حداقل موجودی مورد نیاز، خالی نباشد.
برای نمونه چنانچه حسابی به میزان سپرده 1 میلیارد تومانی در طرح ممتاز ربیع باز شود، با نرخ سود 17 درصدی که برای تسهیلات در نظر گرفته شده است، سود سپرده برای ماه های 30 روزه به حدود 13 میلیون تومان و برای ماه های 31 روزه به حدود 14 میلیون تومان می رسد. بر روی چنین حسابی (با فرض مانده متوسط 1 میلیارد تومانی) در ماه های 31 روزه به ازای هر ماه، 67 تسه در نظر گرفته می شود. در ماه های 30 روز هم به ازای هر ماه، 65 تسه و در اسفند ماه (29 روزه) 63 برگ تسه تخصیص می باید. در مجموع بر روی یک حساب با مانده متوسط 1 میلیارد تومانی، معادل 395 میلیون تومان امتیازِ تسهیلاتی در نظر گرفته می شود.