بیمه کوثر روی موج ناپایدار بازار سرمایه/ آیا بیمه کوثر بر بازآفرینی سود بیمه‌ای متمرکز خواهد شد؟

تیتر20 - «سود بیمه کوثر روی موج بازار سوار شده است، نه بر پایه بیمه‌گری پایدار.» اگرچه امروزه این جمله برخی تحلیلگران را می‌توان به وضعیت سودآوری بسیاری از شرکت های بیمه تعمیم داد. درخصوص بیمه کوثر نیز در ظاهر، ترازنامه در سال ۱۴۰۳ و نیمه نخست ۱۴۰۴ نشانه‌هایی از رشد سود خیره‌کننده را ثبت کرده است، اما نگاهی دقیق‌تر به جزئیات درآمدی این شرکت، تصویری نگران‌کننده از اتکای سنگین آن به بازار سرمایه و بازده پرریسک سرمایه‌گذاری‌ها نشان می‌دهد.

سودی که فقط به ظاهر حاصل عملکرد بیمه‌گری است و درواقع بیش از هر چیز، بازتاب نوسانات بازار سهام و دارایی‌های مالی است؛ عاملی که تداوم آن را در شرایط ناپایدار اقتصاد ایران با تردید مواجه می‌کند.

در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴، بیمه کوثر رشد قابل توجهی در سود خالص خود ثبت کرده است؛ سودی که به‌گفته تحلیلگران، بیشتر ناشی از جهش ارزش پرتفوی سرمایه‌گذاری و بازده حاصل از سپرده‌ها و اوراق بهادار بوده است.

سهم بخش بیمه‌گری از این سود نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش یافته و در مقابل، سهم سود سرمایه‌گذاری‌ها به بیش از ۶۵ درصد کل درآمد شرکت رسیده است.

این تغییر ترکیب درآمدی، زنگ خطری برای شرکت‌هایی مانند کوثر است که به‌جای تمرکز بر توسعه بیمه‌گری، مسیر رشد خود را از مجرای بازار سرمایه پیگیری می‌کنند. درواقع، درشرایط تورمی و رکود فعلی، اتکای بیش از حد به سود سرمایه‌گذاری به معنای وابستگی به متغیرهای بیرونی است؛ متغیرهایی که خارج از کنترل شرکت‌اند و با کوچک‌ترین نوسان، کل سودآوری را متزلزل می‌کنند.

از منظر مالی، نسبت خسارت بیمه کوثر در همین دوره حدود ۵۷ درصد برآورد شده که در نگاه اول نسبت متعادلی به‌نظر می‌رسد. اما کارشناسان تأکید دارند این عدد در مقایسه با ترکیب پرتفوی شرکت، نیازمند بازنگری است. بخش عمده‌ای از پرتفوی بیمه کوثر همچنان بر بیمه‌های درمان و شخص ثالث متمرکز است؛ رشته‌هایی که فی‌نفسه خسارت‌زا و برای حفظ سوددهی، نیازمند کنترل دقیق ریسک و اتکایی قوی‌ هستند.

از سوی دیگر، بررسی منابع درآمدی بیمه کوثر در بازار سرمایه نشان می‌دهد تمرکز قابل توجهی بر سهام شرکت‌های بورسی و صنایع نوسان‌پذیری چون خودرویی و بانکی دارد. همین ترکیب باعث می‌شود در دوره رونق بازار، سودآوری چشمگیر به‌نظر برسد، اما در دوره رکود یا افت شاخص‌ها، ترازنامه شرکت به‌سرعت دچار فرسایش شود.

از این رو به نظر می رسد، «سود بیمه کوثر روی موج بازار سوار شده است، نه بر پایه بیمه‌گری پایدار.»

شاخص‌های کلیدی برای سنجش پایداری مالی

در چنین وضعیتی، نسبت ترکیب درآمدهای بیمه‌گری به سرمایه‌گذاری یکی از شاخص‌های کلیدی برای سنجش پایداری مالی شرکت‌هاست. در حالی که میانگین این نسبت در صنعت بیمه ایران حدود ۵۵ به ۴۵ است، در بیمه کوثر این نسبت معکوس شده و بیش از نیمی از سود از محل سرمایه‌گذاری تأمین می‌شود. این وضعیت، در کوتاه‌مدت ظاهری جذاب دارد اما در میان‌مدت، سود عملیاتی را شکننده و پیش‌بینی‌ناپذیر می‌کند.

نکته مهم دیگر، سیاست تقسیم سود در مجامع اخیر بیمه کوثر است. با وجود رشد سود اسمی، بخش عمده‌ای از این سود به‌صورت نقدی بین سهام‌داران تقسیم شده، در حالی که ساختار سرمایه شرکت همچنان نیازمند تقویت ذخایر فنی است. برخی کارشناسان بیمه این سیاست را نشانه «نگاه بورسی و کوتاه‌مدت» به اداره شرکت می‌دانند که با ماهیت بلندمدت صنعت بیمه سازگار نیست.

حباب درآمدی یا دستاورد عملیاتی

سود بالا همیشه نشانه سلامت نیست. بیمه کوثر در دوره اخیر توانسته به‌واسطه رونق نسبی بازار سرمایه و رشد دارایی‌های مالی، سود قابل توجهی ثبت کند؛ اما در غیاب رشد متوازن در بخش بیمه‌گری، این سودها بیشتر شبیه «حباب درآمدی» به‌نظر می‌رسند تا دستاورد عملیاتی. استمرار چنین روندی، نه‌تنها پایداری مالی شرکت را در برابر شوک‌های بازار تضعیف می‌کند، بلکه می‌تواند در بلندمدت اعتماد سهام‌داران و بیمه‌گذاران را نیز با چالش مواجه کند.

کوثر اگر می‌خواهد جایگاه خود را در صنعت بیمه حفظ کند، باید به‌جای «سودهای بورسی»، روی بازآفرینی سود بیمه‌ای تمرکز کند؛ سودی واقعی، پایدار و متکی بر کارکرد اصلی این صنعت و حاصل مدیریت ریسک.