حراج‌هایی که به ضرر شما تمام می‌شوند!

تیتر 20 - اعلامیه‌های بزرگ قرمز رنگی که شما را به داخل فروشگاه فرا می‌خواند. با این سودا که جنسی ارزشمند را به کمترین قیمت ممکن به شما بفروشد. علتش نیز ممکن است مختلف باشد.

از تغییر فصل گرفته تا تغییر شغل، کهنه شدن مدل‌ها، نیاز به نقدینگی فروشگاه و هر چیز دیگری. شما با صدها امید وقتی به واسطه یک کنجکاوی ساده، تنها یا همراه با خانواده پا به درون مغازه می‌گذارید تا یک بررسی انجام دهید.

حال پرسش اصلی ایجاد می‌شود. آیا این حراج، آف، تخفیف یا هر چیز دیگری واقعا به سود شما به‌عنوان مشتری است؟ این سوال بزرگی برای همه ماست.

واقعیت صریح این است که بیشتر حراج‌هایی که امروز شاهد اعلان‌های قرمز رنگ آن هستیم، حراج واقعی نیست.

یعنی در حراج از ترفندهایی استفاده شده که گاه سرجمع قیمت را به‌گونه‌ای بالا می‌برد که اولا شما این رشد قیمت را حس نکنید و ثانیا از قیمت اصلی جنس بالاتر باشد! شاید باور کردنش مقداری سخت باشد اما بخش بازرسی اتاق اصناف ایران اخیرا در بازرسی از برخی حراجی‌ها به مواردی برخورد کرده که برخی واحدها قبل از حراج، قیمت یک جنس را مثلا 50 درصد بالا برده و سپس روی آن 40 درصد تخفیف قرار داده‌اند! یعنی جنس، 10 درصد هم از قیمتش در زمان عادی گرانتر به مشتری فروخته شده است.

البته قیمت تنها ترفند حراجی‌ها نیست. روی دامنه انتخاب، کیفیت جنس و جور بودن آن نیز مواردی وجود دارد.

تصور کنید شما با این تلقی وارد یک فروشگاه می‌شوید که تمام اجناس آن مشمول تخفیف اعلامی است اما بلافاصله متوجه می‌شوید که فقط قفسه محدودی از سرجمع اجناس مشمول تخفیف است که قدرت انتخاب شما را بشدت کاهش می‌دهد.

جالب است وقتی به همان قفسه‌های محدود مراجعه می‌کنید متوجه می‌شوید که اجناسی که در آن قفسه‌ها قرار گرفته‌اند نیز یا معمولا عیب و نقص دارند، مثلا سوراخ‌های ‌ریزی یا پارگی ظریفی در برخی قسمت‌های آن وجود دارد یا در بهترین حالت تک سایز و تک رنگ و تک مدل است که معمولا به درد 90 درصد افراد نمی‌خورد.

اینجاست که حتی وقتی جنسی را از این قفسه‌ها می‌خرید، بعد از بازگشت به منزل و بررسی دقیق‌تر، به وجود معایبی در آن پی می‌برید که هنگام گرم بودن در شوق و شور خرید، به آن توجه لازم را نکرده‌اید.

به فروشگاه برمی‌گردید تا آن جنس را پس بدهید. اما با مراجعه، متوجه خواهید شد که جنس موجود در حراج پس گرفته نمی‌شود و به خاطر تک نمونه بودن نیز امکان تعویض آن وجود ندارد.

این است که با کلی اوقات تلخی و دست از پا درازتر از فروشگاه خارج می‌شوید و متوجه خواهید شد که فقط پولتان را هدر داده‌اید و به مقدار زیادی متضرر نیز شده‌اید.

در بسیاری از حراجی‌ها، هنگام ورود به مغازه با این واقعیت مواجه شده‌اید که نمی‌توانید از حداکثر درصد تخفیف اعلام شده استفاده کنید و دسترسی به سقف تخفیف،‌ مشروط است.

فروشنده در این موقعیت‌ها از حرف اضافه «تا» استفاده می‌کند که البته در اعلان تخفیف قید نشده است ولی می‌گوید اجناس ما «تا» 70 درصد تخفیف دارد.

این یعنی اجناس کیفی مغازه حداکثر 10 تا 20 درصد تخفیف دارد و تخفیف 70 درصد یا شامل اجناس بنجل است یا دسترسی به آن مشروط به خرید چند جنس دیگر است که عملا سرجمع قیمت، تخفیف چندانی برای شما برجای نخواهد گذاشت.

ترفند دیگری که بیشتر در بخش لوازم خانگی دیده می‌شود، ارائه کارت‌های هدیه و خرید در ازای خرید مثلا فلان جنس یا عبور خرید از سقف فلان میلیون تومان است. این نیز ترفندی است که خیلی به نفع مشتری تمام نخواهد شد. توجه کنید که بسیاری از کارت‌های خرید، بن یا کارت‌های هدیه‌ای که رویش تبلیغ می‌شود، قابل نقد کردن نیست و به علاوه شما می‌توانید فقط با آن کارت‌ها از همان فروشگاه یا همان برند، خرید کنید لذا در نهایت و در بسیاری موارد مجبور می‌شوید برای استفاده از یک کارت 300 هزار تومانی، یک جنس 600 هزارتومانی بخرید! یعنی نه‌تنها تخفیف نگرفته‌اید، بلکه با این ترفند، 300 هزار تومان نیز از جیبتان گذاشته‌اید و به فروشنده و برند مربوط سود رسانده‌‌اید! در واقع این یک تکنیک بازاریابی است که با استفاده از طمع من و شما به دسترسی به یک کارت هدیه محدود، شما را به درون مغازه کشانیده و وادار به خرید می‌کند؛ خریدی که معمولا در حالت عادی میلی به انجام آن نداشته و اصولا برایتان اقتصادی هم نیست. این نکات را مدنظر داشته باشید!

در کشورهای پیشرفته، معمولا در مقاطعی ـ مانند سال نو ـ فروشگاه‌ها تمام اجناس خود را بی‌قید و شرط و با تخفیف‌های 80 درصدی حراج می‌کنند که به «جمعه سیاه» معروف است.

آنجا نهادهای بازرسی واقعا به حراج‌ها نظارت داشته و قیمت قبل و حین حراج نیز مشخص است اما چون این نظارت در ایران کمرنگ است یا وجود ندارد، حراج‌ها نیز واقعی نیست.

با این حال علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران از تلاش برای اعمال نظارت بر حراج‌ها و آف‌ها می‌گوید: برای چگونگی اعمال حراج‌ها و آف‌ها دستورالعمل‌هایی از قبل وجود داشته اما خیلی اعمال نمی‌شده است؛ ضمن این‌که مقتضیات روز هم در آن رعایت نشده بود. اما ما داریم تلاش می‌کنیم این دستورالعمل‌ ها را بازنویسی و به‌روز کرده و بخشی از بازوهای نظارتی خود را به این موضوع اختصاص دهیم. چرا که هم شمار این حراجی‌ها زیاد شده و هم تخلفات و گلایه‌های زیادی از سوی مردم در این‌باره رسیده است.

شیوه دیگری که به نوعی ترفند حراجی‌ها محسوب می‌شود افزایش تخفیف در صورت بودن تعداد بیشتری کالاست.

هنگام ورود، فروشنده به شما پیشنهاد می‌کند اگر دو عدد جنس ببرید، تخفیف شما از مثلا 30 درصد به 50 درصد و 60 درصد افزایش می‌یابد.

در این ترفند نیز متوجه خواهید شد اجناسی که می‌توانید آنها را به‌عنوان جنس مکمل استفاده کنید بسیار محدود بوده و آن اجناس محدود نیز معمولا دچار عیب و نقص‌هایی است.

به عبارت بهتر فروشگاه به شما اجازه نمی‌دهد از تمام اجناس موجود و آنچه دلتان می‌خواهد برای خرید جنس مکمل استفاده کنید و قدرت انتخابتان را بشدت محدود می‌کند البته ترفند دیگری هم در این میان هست و آن این‌که، اگر دو تکه جنس بخرید، می‌توانید از تخفیف لازم برخوردار شوید.

این نیز یک ترفند قیمتی است که در بسیاری موارد باعث متضرر شدن خریدار شده و سرجمع قیمت‌تمام شده را بسیار بالاتر از آنچه‌ بهای واقعی جنس است، تمام کرده است./جام جم