ریشه بداخلاقی پرستاران در ایران و خوش اخلاقی‌شان در خارج چیست؟

تیتر20 - چندبار تاکنون در بیمارستان‌ها گرفتار پرستارها شده اید؟ تجربه برخورد با پرستاران، یک تجربه عمدتا خاکستری است؛ پرستاران شلوغ، بی اعصاب، بداخلاق، مهربان، زبر و زرنگ و... چندی پیش بود که خبر رسید به پرستار یک اورژانس در ساوه حمله کرده اند. این خبرها برای پرستاران کمی تکراری شده است و هفته ای یکی دوبار از درگیری همراهان بیماران با پرستاران منتشر می شود.

اما تاحالا پای حرف‌های پرستاران نشسته اید؟ آنها هم روایت‌های خاکستری از شغلشان دارند، سختی، فشار کار، توقع بیمار و همراه بیمار، نحوه مراودات با پزشکان و ... تصور کنید در کنکور، اگر دو تست را درست می زدند، شاید اکنون پزشک بودند و البته هیچ کس هم به آنها معترض نمی شد. حداقل این تصور برای دانشجویان پرستاری و پرستاران فارغ التحصیل شده از دانشگاه های خوب علوم پزشکی تا سال‌ها وجود دارد.

به همه اینها اضافه کنید وقتی وارد کار می شوند و اختلافات‌شان (در هر زمینه‌ای) با پزشکان را می‌بینند، چه بلایی سر میزان رضایت شغلی و کیفیت کارشان می‌آید. هیچ کس هم تلاش نمی کند تصورات آنها را درست کند. علاوه بر اینکه برخی هم به جای بهبود اوضاع، نمک روی زخم پرستاران می ریزند و حرف از اختلاف درآمد ۱۵۰ برابری با پزشکان می زنند. موضوعی که البته وزارت بهداشت و برخی بزرگان صنف پرستاری، با آن مخالفند. ماجراهای طرح تحول سلامت هم که البته به جای خود، داستان های دیگری دارد.

حالا قائم مقام نظام پرستاری از وضعیت پرستاری و در ایران گفته است.

او می گوید: گروهی در وزارت بهداشت حاکم شدند که خود می‌برند و می‌دوزند،مثلاً هر روش جدید درمانی را سریع اجرا می‌کنند ولی الگوهای موفق پرستاری دنیا را اجرا نمی‌کنند.

محمد شریفی‌مقدم درباره مشکلات جامعه پرستاری اظهار داشت: پرستاران در ۶ ماه نخست خدمت خود مورد خشونت قرار می‌گیرند به طوریکه ۷۹ الی ۸۰ درصد این پرستاران با خشونت‌های کلامی و ۳۰ درصد نیز با خشونت‌های فیزیکی مواجه می‌شوند.

شریفی‌مقدم درباره ریشه این خشونت‌ها عنوان کرد: پرستاران چون خط نخست پاسخگویی در بیمارستانها هستند در بسیاری از مواقع باید پاسخگوی ضعف مدیریت بیمارستانی هم باشند مثلا وقتی شوفاژ بیمارستان خراب است و یا پزشک به درستی به وظایفش عمل نمی‌کند این مسائل باعث می‌شود تا تمام این خشونت‌ها به پرستاران وارد شود. یعنی بسیاری از حمله هایی که به پرستاران می‌شود براثر ضعف وظایفی دیگر گروه‌های پزشکی است.

قائم مقام سازمان نظام پرستاری کشور ادامه داد: با این وجود به مردم حق می‌دهیم ولی مشاهده می‌کنیم که حتی پرستاران در اتاق جراحی نیز مورد توهین کادر پزشکی قرار می‌گیرند و این نشات گرفته از مدیریت وزارت بهداشت است. زیرا اداره بیمارستانها علم مدیریتی است که متاسفانه در کشور ما اینگونه نیست. به طوری که روسای بیمارستانها باید عضو هیئت علمی باشند تا احراز آنان مورد قبول قرار گیرد در حالی که این افراد بیشتر دغدغه مطب و جراحی‌های خود را دارند.

وی عنوان کرد: مثلاً در کشور استرالیا که برخی از مدیران وزارت بهداشت نیز از بیمارستانهای آنجا بازدیدی داشتند معلوم شد که به طور نمونه در یکی از بیمارستانهای مهم آن رئیس بیمارستان فوق‌لیسانس پرستاری دارد.

شریفی‌مقدم در ادامه با گلایه از اینکه در اجرای طرح تحول سلامت از پرستاران و سازمان نظام پرستاری مشورتی گرفته نشد، گفت: متاسفانه گروهی در وزارت بهداشت حاکم شدند که خود می‌برند و می‌دوزند در حالی که در تمام دنیا مشاهده می‌کنیم حتی اداره بیمارستانها نیز با مشارکت بیمار صورت می‌پذیرد. بنابراین در ایران مردم در بیمارستانها مهم نیستند و وزارت بهداشت فقط شعار آن را می‌دهد.

* علت بداخلاقی پرستاران در ایران و خوش‌اخلاقی در خارج از کشور
قائم مقام سازمان نظام پرستاری کشور درباره گلایه مردم و بیماران از برخی رفتارهای تند، زننده و دور از احترام به ارباب‌رجوع در بیمارستانها توسط پرستاران گفت: اول اینکه حق را به مردم و بیماران می‌دهیم ولی باید این سوال را مطرح کرد که چرا پرستاران ما در بیمارستانهای کشور بداخلاقی می‌کنند ولی همان پرستار در کشورهایی مانند کانادا و یا ترکیه خوش‌اخلاق است و پاسخ آن این است که چون سیستم مشکل دارد. با این وجود حق را به بیمار می‌دهیم و پرستاران حق بداخلاقی ندارند.

شریفی‌مقدم تصریح کرد: بنابر این برگزاری کنگره‌های اخلاق و یا موعظه خواندن برای پرستاران جهت خوش‌اخلاقی‌شان فایده‌ای ندارد زیرا وقتی ۳۰ بیمار را به یک پرستار می‌دهیم در حالی که استاندارد آن ۶ بیمار است چه توقعی می‌‌توان داشت. بارها مشاهده کردیم که پرستاران تا ۲ بامداد در حال فعالیت هستند ولی هنوز غذا نخوردند. طبیعتا این افراد نیز حقوقی دارند چگونه می‌توان توقع داشت که پرستاری ۱۵ ساعت کار کند و تاملش کم نشود با این وجود باز هم حق با بیمار است.

وی ادامه داد: مثلاً پرستاران حتی اتاق استراحت برای خود ندارند ولی یک استاد علوم پزشکی که هر ۶ ماه یکبار به بیمارستان می‌آید برای خود اتاق استراحت دارد. به هر حال از این دست مشکلات را باید ریشه‌ای دریابیم که ریشه آن از طرف سیاست‌های وزارت بهداشت است.

قائم مقام سازمان نظام پرستاری کشور درباره اینکه پس چطور پرستاران در زمان دفاع مقدس با کمترین امکانات بهترین خدمات را ارائه می‌کردند و کمبودها را بر گردن دولتمردان نمی‌انداختند پاسخ داد: این حرف را کاملا می‌پذیرم بنده نیز دو سال و در حدود ۱۰ عملیات به عنوان پرستار حضور داشتم در جنگ ما با جراحان بر سر یک سفره نان خشک می‌خوردیم و همه می‌دانستیم که شرایط سخت است ولی امروز اینگونه نیست و بی‌عدالتی در سیستم حوزه سلامت بیداد می‌کند و باعث بی‌انگیزگی پرستار می‌شود.

شریفی‌مقدم خاطرنشان کرد: وقتی شما مشاهده می‌کنید در بیمارستان دولتی که مالکیت و خدمات آن دولتی است جراح یا متخصصی با یک دهم کار پرستار صد برابر آن درآمد دارد مسلما انگیزه پرستار نیز از بین می‌رود یا اینکه چطور وزارت بهداشت هر روش جدید درمانی که در کشورهای آمریکا به روز می‌شود را اجرا می‌کند ولی هنوز نمی‌خواهند الگوهای موفق پرستاری خارج از کشور را اجرا و به روز کند./الف