بازی جدید بانک ها در زمین شرکتهای پرداخت

در سالی که گذشت یک اتفاق ویژه در صنعت پرداخت بیش از گذشته حس شد، ورود جدی تر بانک ها به صنعت پرداخت در حوزه نرم افزارهای پرداخت موبایلی.

کد خبر: ۳۴۳۱۴

بازی جدید بانک ها در زمین شرکتهای پرداخت

تیتر20 / سارا دلیریان - صنعت پرداخت در سالی که گذشت با تجربه گسترش و تنوع بیشتری، در حوزه ارائه خدمات مالی و پرداخت همراه بود. از جمله این خدمات تنوع سرویس های ارائه شده بر بستر نرم افزارهای موبایلی و رقابت جدی تر فعالین بازار در این حوزه بود.

واقعیت اینست که با ظهور فناوری های نوین در حوزه پرداخت های مالی و خدمات بانکداری، امروزه بسیار بیشتر از هر زمانی، کاربران به سمت استفاده از خدمات پرداخت همراه روی آورده و در همین زمینه ظهور و گسترش اپلیکیشن های پرداخت به طور فزاینده ای در جریان است.

بدیهی است با گسترش بانکداری الکترونیک و بانکداری همراه، پرداخت های موبایل و کیف پول های دیجیتال یکی از سریع ترین رشد ها را در بازار امروزی پرداخت ها دارند و در سال گذشته این حوزه، یکی از پررقابت ترین عرصه ها برای شرکتهای پرداخت بود.

اپلیکیشن های پرداخت موبایلی آرام و پیوسته وارد زندگی عموم ما شده و روز به روز بر تنوع خدماتی که به مشتریان ارائه می کنند افزوده می شود. در سال گذشته بسیاری از این اپلیکیشن ها سعی کردند با ایجاد تنوع بیشتر و ایجاد سبد کاملی از خدمات از جمله فروش بلیت اتوبوس، بلیت قطار و هواپیما، رزرو جای پارک و هتل، تغییرات زبانهای بومی و ارائه خدمات متمایز برای روشندلان، بازار را در اختیار بگیرند و ارتباط موثرتری با مشتریان خود برقرار کنند.

اپلیکیشن‌های پرداخت نقش مهمی در پرداخت‌های خرد بانکی مانند خرید شارژ و پرداخت قبض دارند که این نقش و سهم با ورود این اپلیکیشن‌ها به خدمات کارت به کارت بانکی رو به افزایش بوده است.

بسیاری از این امکانات و سرویس ها در حالی برای شرکتهای پرداخت سود ریالی ندارند و صرفا از جنبه تبلیغاتی و بازاریابی برای مشتریان ارائه می شوند که اتفاقا برای بانکها بسیار سودآور هستند. از جمله خدمات کارت به کارت بانکی که به طور متوسط رقمی در حدود 350 تومان برای بانک مبدا کارمزد به همراه دارد، بنابر این به نظر می رسد بخشی از مدیریت نظام بانکی به این نتیجه رسیده که چرا خود بانکها مستقلا و بدون نیاز به شرکتهای پرداخت وارد این حوزه نشوند و از همین روی در سالی که گذشت یک اتفاق ویژه در صنعت پرداخت بیش از گذشته حس شد، ورود جدی تر بانک ها به صنعت پرداخت در حوزه نرم افزارهای پرداخت موبایلی.

ظهور اپلیکیشن هایی که خاستگاه آنها را نمی دانیم!

تا پیش از این بازار اپلیکیشن های موبایلی عمدتا در اختیار شرکتهایPSP بود. درواقع عمده این اپلیکیشن‌های پرداخت زیرمجموعه شرکت‌های PSP یا ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت هستند که تحت نظارت شبکه پرداخت کارتی یا شاپرک فعالیت می‌کنند. اما در کنار این اپلیکیشن ها از سال گذشته به تدریج شاهد ورود نرم افزارهایی به حوزه پرداخت بوده ایم که در حالی این خدمات را ارائه می کنند که صرفا اتصالی به یک شرکت پرداخت و یا حتی یک بانک نداشته اند.

از جمله اپلیکیشن روبیکا که در مقاطع زمانی و مناسبتی مختلف با تبلیغات گسترده و پر هزینه وارد بازار پرداخت شده و با وجود همه پرسش هایی که در خصوص ارتباط این اپلیکیشن و نحوه تبلیغات آن در رسانه ملی با بهره گیری گسترده از کدهای دستوری و ستاره مربع های معروف در برنامه های تلویزیونی و البته مالکیت آن وجود دارد هنوز خاستگاه دقیق و رسمی آن مشخص نیست.

ورود مستقیم بانکها به حوزه پرداخت موبایلی چقدر ضرورت دارد؟

شواهد حکایت از آن دارد که با جدی تر شدن موضوع اصلاح نظام کارمزدها و شکل گیری اجماع و هماهنگی جدیدی از سوی بانکها متناظر با این بحث که نظام فعلی کارمزد در جهت تامین منافع نظام بانکی نیست و حاصل آن صرفا در جهت درآمدزایی برای شرکتهای پرداخت است، تحول جدیدی در حوزه بانکداری و پرداخت کشور در حال شکل گیری است و باید از آن به ورود قریب الوقوع نظام بانکی به حوزه پرداخت یاد کرد.

بروز این نگرانی و دغدغه از سوی بانک ها قابل تامل است که با شرایط پیش رو در اقتصاد، بانکها با بهره گیری از این امکان می توانند خدمات بسیاری از جمله تمام خدمات Cash less را در اپلیکیشن های خود برای کاربران قابل دسترسی سازند.

در واقع بر اساس این دیدگاه، با افزایش هزینه ها و بالارفتن نرخ ارز، این امکان برای بانکها فراهم است که به جای سرمایه گذاری بر ابزارهای فیزیکی مانند Cash less، توان و بودجه خود را به توسعه اپلیکیشن های موبایلی با هزینه بسیار کمتر معطوف نمایند. با این اقدام هم خروج منابع ارزی از کشور به واسطه تهیه ابزارهای فیزیکی پرداخت، کاهش خواهد یافت و هم در هزینه های بانکها صرفه جویی قابل توجهی رخ خواهد داد.

اما این همه ماجرا نیست.....

رقابت در عرصه اپلیکیشن های پرداخت همراه، راه رفتن بر لبه تیغ

با این همه باید به این نکته نیز توجه داشت که نرم افزارهای پرداخت موبایلی که به ابتکار و سرمایه گذاری شرکتهای پرداخت وارد حوزه پرداخت کشور شده اند، اکنون در حالی از سوی رقبای تازه به چالش کشیده می شوند که شرکتهای پرداخت در سالهای اخیر تلاش و سرمایه گذاری های بسیاری برای کامل تر شدن سبد خدماتی این اپلیکیشن ها انجام داده اند و به نوعی تاکنون با ارائه سرویس های مختلف و البته ایجاد تنوع گسترده، با توان رقابتی و فنی بالا توانسته اند پاسخگوی بخش بزرگی از نیاز این بخش از بازار باشند.

پرسش اینجاست که آیا اساسا نیاز بازار، همچنان ورود اپلیکیشن های جدید را اقتضا می کند و مهم اینکه در آینده نزدیک با وجود منابع مالی و فنی گسترده که در اختیار بانک ها است آیا شرکتهای پرداخت باید نگران خطراتی باشند که سهم بازار آنها را تحت تاثیر قرار خواهد داد؟!

تصور اپلیکیشن های پرداخت موبایلی قطعا بدون امکاناتی که در حال حاضر بانکها ارائه می دهند نظیر کارت به کارت یا دریافت موجودی، بی شک گزینه جذابی برای کاربران نخواهد بود، در جایی که اپلیکیشن هایی از سوی بانکها ارائه شوند که همه این گزینه ها را در اختیار کاربران قرار دهند!

ترسیم فضایی که اپلیکیشن های بانکی در ارائه خدماتی نظیر کارت به کارت از فضای درون بانکی خارج شده و به سمت ارائه خدمات در بستر شتاب حرکت کنند، به اذعان کارشناسان صنعت پرداخت می تواند زنگ خطری جدی برای شرکتهای پرداخت باشد.

اما پرسش دیگری که در اینجا باید پاسخ داده شود اینست که آیا در حالی که در همه نظامهای مالی و بانکداری در دنیا، بانکها به سمت کوچکتر شدن پیش می روند و تمرکز اصلی خود را بر فعالیتهای تخصصی در حوزه بانکداری معطوف کرده اند، ضرورتی هست که بانکهای کشور با وجود شرکتهای بزرگ و فعال در حوزه صنعت پرداخت، وارد این صنعت شده و بازارهای موازی ایجاد شود؟

از سوی دیگر در حالی که به نظر می رسد بر اساس پیش بینی های کارشناسان در خصوص گسترش حوزه پرداخت موبایلی در سال آینده، این بخش نقش مهمتری در بازار پرداخت کشور به خود اختصاص خواهد داد آیا ورود بخشی از بانکهای بزرگ به این حوزه با وجود رقبای قدیمی در صنعت پرداخت تضمین سوددهی خواهد داشت یا خیر؟

شاید باید پذیرفت که بانک‌های سنتی به دلیل اندازه بزرگشان و نیز به دلیل اینکه هنوز مقدار هنگفتی درآمد دارند نمی‌توانند با تغییرات، در لحظه مناسب همگام شوند و از همین روست که در ابتدای موج تغییر نظاره گر هستند.

به عبارتی بانکهای کشور گویی با فراگیر شدن بیش از پیش اپلیکیشن های پرداخت با این استراتژی وارد فاز توسعه بازار شده اند که با مجاب کردن بانک مرکزی بتوانند اپلیکیشن هایی فراتر از آنچه تاکنون در همراه بانک ها محدود به خدمات داخلی هر بانک بود، ارائه نموده و با پشتیبانی از سایر شبکه بانکی کشور، تمام قد وارد حوزه پرداخت و تسخیر بازار اپلیکیشن های پرداخت موبایلی شوند. نمونه هایی که با برخی موبایل بانکهای جدید، تعریف تازه ای از حضور بانکها در شبکه پرداخت را به تصویر کشیده اند.

آیا در سال جدید عرصه رقابت به نفع قدیمی تر ها می چرخد یا تازه واردها می توانند طرحی نو در اندازند؟

موضوع قابل تامل این است که تمام اپلیکیشن های موجود امکانات کم و بیش یکسانی در اختیار کاربران قرار می دهند اما با توجه به افزایش تعداد آنها، مدیریت و حفظ اپلیکیشن های متعدد، برای کاربران بیش از پیش دشوار می شود. ایده پردازانی که وارد این بازار می شوند با سخت ترین رقابت ها مواجه هستند و ضرورت دارد که تنوع و توسعه فعالیت ها برای باقی ماندن در این بازار را به خوبی درک کنند.

در روزگاری که در دنیا سخن از کوچک شدن بانکها و رشد استارتاپ ها و فین تک های مالی و پرداخت است، باید دید بانک ها و اپلیکیشن های تازه وارد به جز تبلیغات گسترده و احاطه کردن فضاهای رسانه ای چه برگ برنده ای دیگری را در این رقابت رو خواهند کرد؟ آیا در سال جدید بازی در زمین شرکتهای پرداخت و تغییر ذایقه مردم نسبت به استفاده از نرم افزارهای بانکی و دستگاههای ای تی ام و پوز به بهره گیری از نرم افزارهای موبایلی پرداخت، ققنوس بانکداری مدرن در ایران خواهد بود یا یک بازی دوسر باخت از پیش معین؟

برچسب ها: اپلیکیشن های پرداخت نرم افزارهای پرداخت همراه پرداخت موبایلی همراه بانک موبایل بانک کارت به کارت شرکتهای پی اس پی روبیکا

ارسال نظرات

آخرین اخبار

پربازدید ها

موضوعات روز