سود شکننده شرکت‌های پخش غیردارویی/ سازو کار برای فرار از ورشکستگی

تیتر20 - مصطفی خدایی، نایب رییس هیات مدیره انجمن ملی صنعت پخش ایران ضمن بیان این مطلب اظهار داشت: شرکت‌های پخش 5 وظیفه اصلی دارند، تامین کالا، انبار و نگهداری کالا، فروش کالا، توزیع کالا و وصول (وصول وجه کالای فروخته شده). همه این موارد وظیفه شرکت پخش است، اما چون قرار است از چالش‌های اصلی این صنعت صحبت شود، اصلی‌ترین مشکل ما این است که نمی‌دانیم تحت نظارت کدام وزارتخانه یا بخش هستیم. تحت نظارت صنعت، معدن و تجارت، زیر نظر وزارت بهداشت، زیر نظر اتاق اصناف ایران و یا هر نهاد یا سازمانی که به نوعی با فعالیت ما مرتبط هستند، حتی وزارت را‌ه‌وترابری و شهرداری‌ها و…. اینها همه نهادهایی هستند که ما با آنها دچار چالش و مشکلات هستیم.

خدایی افزود: حاشیه سود توزیع برای شرکت های پخش در سال‌های اخیر خیلی محدود شده است (یعنی از دوسال قبل تا به امروز) و این مقدار سود توسط وزارت صمت و سازمان حمایت ابلاغ شد. حاشیه سود شرکت‌های پخش تا قبل از این ابلاغ به شیوه مارجین (Profit margin) محاسبه می‌شد. یعنی سود خالص باتوجه قیمت فروش محاسبه می‌شد. اما در شیوه جدید که ابلاغ شده، سود شرکت‌های پخش از طریق شیوه مارک‌آپ (Markup) محاسبه و با توجه قیمت تمام شده تعیین می‌شود. در این شیوه، کسانی که با موضوع حسابداری آشنایی دارند، نیز می‌دانند که می‌توانند مقدار زیادی از سود یک شرکت را از دسترس خارج کنند یا سود کلی شرکت را کاهش دهند که در مورد شرکت‌های پخش این اتفاق رخ داده است.

او تصریح کرد: سود اقلام مختلف برای مغازه‌داران هم حدود 10 یا 11 درصد ابلاغ شد و در برخی کالاها 14 درصد، مثل آب معدنی که به طور کلی ضربه به این صنعت زد. کالایی که وزن بالایی دارد، حجم آن زیاد، اما قیمت آن کم است. از این بابت هم مغازه‌دار آسیب دیدند و هم شرکت‌های پخش و مسائل جانبی و حاشیه‌های بسیاری را به وجود آورد. تصمیمی که وزارت صمت، بدون مشورت با صنعت پخش گرفت. با وجود اینکه ما چندین بار مکاتبه هم کردیم، ولی تصمیمی بود که وزیر سابق صمت گرفته بود، دیگر توجهی نکرده و آن را اجرایی کردند، متاسفانه هنوز هم ادامه دارد، هرچند اصلاحاتی در این‌باره انجام شده است، اما در حال حاضر با این اتفاق صنایع پخش غیردارویی‌مان برلبه تیغ ورشکستگی قدم برمی‌دارند، به خصوص شرکت‌های کوچک و نوپا که سرمایه و عملکرد محدودی دارند. هر لحظه ممکن است این شرکت‌ها از رده توزیع خارج شوند.

خدایی افزود: برای پخش اقلام را طبقه‌بندی کرده‌اند، حدود 11 درصد مارک‌آپ اعلام شده برای اقلام مختلف حول این 11 درصد کم و زیاد می‌شود. برای برخی از کالاها مانند آب و نمک که حجم و وزن‌شان بالاست و قیمت پایین دارند، حدود 14 درصد سود در نظر گرفته شده است. بنابراین بین 14 تا 11 درصد، براساس پنج گروه کالایی جدول بندی و اعلام شده است، اما با این وجود برای یک شرکت پخش هم صرفه ندارد و مجبور است با این وجود برای فرار از ورشکستگی قراردادهایی جدای از قراردادهای رسمی پخش، مانند قرارداد برای هزینه‌های بازار یابی و…. منعقد کند تا بتوانند جلوی ضرر را بگیرد.

خدایی که در میزگردی که به همت اقتصاد سبز برگزار شده بود سخن می گفت با اشاره به اینکه بیش از یک‌هزار میلیارد تومان گردش مالی صنعت پخش است گفت: در سیستم توزیع 100 درصد داروخانه‌های موجود در اقصی نقاط کشور را پوشش می‌دهیم، حدود 85 درصد غیردارویی‌ها را پوشش می‌دهیم. فروشگاه‌های صنایع غذایی، آرایشی، بهداشتی، شوینده، لوازم‌التحریر، کالاهای صنعتی و… و باید تأکید کرد که به‌عبارتی ما بیش از 200 هزار واحد صنفی را پوشش می‌دهیم.